________________
૬. ધર્મ
દિવ્ય અક્ષરધામમાં રહેલા પરમાત્મા જેમ દિવ્ય છે, તેમ જ મનુષ્યરૂપે વિચરતા પરમાત્મા પણ દિબ્ધ છે.
સદાચાર તે ધર્મ અહિંસા આદિ સદાચાર, તેને આ મનુષ્ય પાળે છે. તે આલોક અને પરલોકને વિશે મહાસુખ પામે છે. પૂર્વે જે મોટા પુરુષ તેમણે પણ જો ક્યારેક અધર્માચરણ કર્યું હોય તો તેનું ગ્રહણ ન કરવું. કર્મધર્મ રહિત હોય તો તેનું આચરણ ન કરવું. કોઈક ફળના લોભે ધર્મનો ત્યાગ ન કરવો.
અહિંસામય ધર્મ મોક્ષપરાયણ છે. એ સાધુનો ધર્મ છે. તે કલ્યાણને અર્થે છે. સાધુએ મન, વચન, કર્મે કોઈનું ભૂંડું ઇચ્છવું નહીં. શાંત સ્વભાવે રહેવું. તે સાધુનો ધર્મ છે. ભગવાનના ભક્ત હોય તેણે અતિશય ગરીબપણું પકડવું. પણ કોઈનું અપમાન કરવું નહીં. કોઈ અલ્પ જીવને દુખવવો નહીં. અહંકારને વશ થઈ જેનેતેને દુખવતો કરે તે ભગવાન ખમી શકે નહીં. ગમે તે દ્વારે પ્રકટ થઈને એ અભિમાની પુરુષના અભિમાનનો સારી પેઠે નાશ કરે છે. જે ગરીબને કલ્પાવે તેનું તો કોઈ રીતે રૂડું જ થાય નહીં. ભગવાનનો ભક્ત હોય અથવા કોઈ બીજો હોય, પણ ગરીબ માત્રને લેશ પણ દુખવવો નહીં. જો ગરીબને દુખવે તો બ્રહ્મહત્યા જેટલું પાપ થાય છે. કોઈ જીવ-પ્રાણીમાત્રની પણ હિંસા ન કરવી. સ્ત્રી, ધન ને રાજ્યની પ્રાપ્તિને અર્થે પણ કોઈ મનુષ્યની હિંસા ન કરવી.
કોઈ વ્યક્તિએ આત્મઘાત ન કરવો, શસ્ત્રથી પોતાના કે બીજાના અંગને નુકસાન ન કરવું. સ્વાર્થ માટે કોઈને મિથ્યા
૪૭
