________________
મેં વગરનો સાધુ અને શ્રીમંતાઇ વગરનો શ્રીમંત - બન્ને સરખા 2 વિડંબનાપાત્ર. ૨. નૂર વગરના સાધુઃ બાહ્ય આચારોની અપેક્ષાએ સાધુપણું સુંદર પણે પણ સાધુપણાનો આનંદ ન હોય. બાહ્ય આચારમાં એકા હોય પણ સાધુપણાની મસ્તી મુખ પર ઝળકતી ન હોય. શુષ્કતા કે નીરસતાને કારણે ગ્રામચ બોજરૂપ બની ગયું હોય. સાધુતાને ભોગવી ન જાણે, સાધુતાનો આનંદ લૂંટી ન જાણે. ૩. સાધ્વાચાર વગરના સાધુ વેષ સાધુનો હોય, અત્યંતર પરિણતિ કદાચ સારી પણ હોય, પરંતુ બાહ્ય આચારોમાં શિથિલતા ઘણી હોય. શ્રીમંતની શ્રીમંતાઈને જેમ લોક બાહ્ય આડંબરથી પીછાણે તેમ સાધુની સાધુતા બાહ્ય સાધ્વાચારોની ચુસ્તતાથી પ્રમાણિત થાય. આચાર એ સાઘુનું વસ્ત્ર છે. શ્રીમંત લઘરવઘર કપડામાં ન શોભે.
શ્રામણયની અત્યંતર પરિણતિનું જેટલું મહત્વ છે, તેટલું જ મહત્વ આચારમાર્ગ પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતાનું છે. કારણકે, આ પ્રતિબદ્ધતા પોતાની અને અનેકની અત્યંતર પરિણતિનો હેતુ છે. નીચે મુજબના અનેક કારણોથી વ્યવહારધર્મના ચુસ્ત પાલનની અનિવાર્યતા પુરવાર થાય છે. ૧. ધર્મશાસનનું લક્ષ્ય નૈવિક નિર્મળ આત્મપરિણતિ છે. પરંતુ, શાસનનો આધારસ્તંભ તો આત્મપરિણતજનક આચારધર્મ છે. આચારધર્મની સડક ઉપર જ જયવંતુ જેન શાસન પેઢીઓની પેઢીઓ સુધી પ્રવાસ કરે છે. આ દષ્ટિએ વિચારતા આચારપાલનની ન્યૂનતા એ માત્ર વ્યક્તિગત નુકશાન નથી પણ કાંઇક અંશે તે સમષ્ટિ પ્રત્યેનો અપરાધ બની રહે છે. ૨. નૈક્ષયિક આત્મપરિણતિ એ જ છોડ છે તો વ્યવહાર ધર્મ એ વાડ છે. છોડનું પાલન, પોષણ, જતન અને સંરક્ષણ વાડને આભારી હોય
છે૩. આચાર વિચારને ઘડે છે. આચરણા શુભ ન હોય ત્યાં શુભ વિચાર છે
- 2
A15