________________
શ્રી સદ્ગુરુ, સત્પુરુષ, સંત-જ્ઞાની પુરુષોનું માહાત્મ્ય
(૬૪) મુમુક્ષુ જીવને તો એમ જ કર્તવ્ય છે કે, જીવને સદ્ગુરુયોગે કલ્યાણની પ્રાપ્તિ અલ્પકાળમાં થાય તેનાં સાધન વૈરાગ્ય અને ઉપશમાર્થે ‘યોગવાસિષ્ઠ’, ‘ઉત્તરાધ્યયનાદિ' વિચારવા યોગ્ય છે, તેમજ પ્રત્યક્ષ પુરુષના વચનનું નિરાબાધપણું, પૂર્વાપર અવિરોધપણું જાણવાને અર્થે વિચારવા યોગ્ય છે. (પ.-૫૩૪/પા.-૪૩૪)
૪૩
ક્રમાંક (૬૩)ના અનુસંધાને જ આ વાતને ગ્રહણ કરવી. જ્ઞાનીપુરુષના વચનનું નિરાબાધપણું, પૂર્વાપર અવિરોધપણું જાણવા માટે તથા વૈરાગ્ય-ઉપશમમાં વધારો કરવાને અર્થે ‘યોગવાસિષ્ઠ’, ‘ઉત્તરાધ્યયનાદિ’શાસ્ત્રોને વિચારણામાં લેવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે. ‘યોગવાસિષ્ઠ'માં મુમુક્ષુ પ્રકરણ અને વૈરાગ્ય પ્રકરણ ૫૨ ખાસ વિચારણા કરવી અને ઉત્તરાધ્યયનાદિ સત્શાસ્ત્રો પણ આ લક્ષે
વિચારવાં.
(૬૫) જ્ઞાનીપુરુષનો સત્સંગ થયે, નિશ્ચય થયે અને તેના માર્ગને આરાધે જીવને દર્શનમોહનીય કર્મ ઉપશમે કે ક્ષય થાય છે, અને અનુક્રમે સર્વ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ જીવ કૃતકૃત્ય થાય છે....જ્ઞાનીના સત્સંગે અજ્ઞાનીના પ્રસંગની રુચિ આળસે, સત્યાસત્ય વિવેક થાય, અનંતાનુબંધી ક્રોધાદિ ખપે, અનુક્રમે સર્વ રાગદ્વેષ ખપે. (૫.-૫૪૮/પા.-૪૪૧)
આપણા આત્માને વળગેલી નિબિડ એવી ગ્રંથિનો છેદ, ક્ષય કેમ કરવો તેની વાત કરવામાં આવી છે. ગ્રંથિભેદ થતાં જીવને યથાર્થ મોક્ષમાર્ગમાં કેમ આગળ વધવું તેનું માર્ગદર્શન મળી જાય છે અને અનુક્રમે ઘાતીકર્મોનો ક્ષય કરી સંપૂર્ણ જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરી કૃતકૃત્ય થઈ જાય છે. જ્ઞાનીનો સત્સંગ જો યથાતથ્યપણે થયો હોય, રુચ્યો હોય તો અજ્ઞાની અને અજ્ઞાનભાવના પ્રસંગો તરફની રુચિ ઘટતી જવી જોઈએ, સત્ય શું અને અસત્ય શું તેનો વિવેક પ્રગટી જાય અને તેથી કષાયોની ચારેય ચોકડીઓ અનુક્રમે ક્ષય થતી જાય અને સંપૂર્ણપણે રાગદ્વેષનો ક્ષય થઈ જતાં જીવ સર્વજ્ઞ-કેવળજ્ઞાન-દર્શનરૂપ બની નિર્વાણને પ્રાપ્ત કરી લે.
