________________
ફેબ્રુઆરી, ૨૦૧૭ પ્રબુદ્ધ જીવન
૨૫ મૂક્યા ને છેવટે સ્વતંત્ર વિચારોવાળા અને નિર્ભય થયા. પરિવર્તનની વ્યક્તિઓનું કેવી કેવી રીતે ઘડતર કર્યું હતું તેનો રોમહર્ષક પરિચય આ આખી પ્રક્રિયામાં અખૂટ રસ, પ્રેરણા અને વ્યક્તિ સાથે સમાજના થાય છે. બદલતા ચહેરાની ઝાંખી છે.
લખનારાઓમાં જુદા જુદા ક્ષેત્રના લોકો છે અને સંસ્મરણો અઠંગ હરિજનસેવક ઠક્કરબાપા કહે છે, “ગાંધીજીનું ધર્મધ્યાન દાયકાઓ પૂર્વેનાં હોવા છતાં આજે પણ એટલાં જ તાજાં અને ઉપયોગી એટલે ગરીબોની ને બીમારીની સેવા. કેળવણીપુરુષ નાનાભાઇ ભટ્ટ લાગે છે તે આ પુસ્તકની વિશેષતા છે. બીજી વિશેષતા એ છે કે કહે છે, “ગાંધીજીના જીવનમાં જ હું મારા વહાલાં ઉપનિષદો અને લેખકોમાંના કેટલાકનાં નામો નવી પેઢીને અજાણ્યાં લાગે, તેથી ગીતાને વાંચ્યા કરું છું.’ મુંબઇના અગ્રણી દાનવીર જયસુખલાલ મહેતા પુસ્તકને અંતે દરેક લેખકનો ટૂંકો પરિચય આપવામાં આવ્યો છે. નોંધે છે કે “૧૯૧૫માં પણ ગાંધીજીની સખત મુખમુદ્રા અને લાખો “રહ્યો સત્યાગ્રહી. સત્યાગ્રહી એટલે બંડખોર. સત્તા સામે જ લોકોને શિસ્તમાં રાખનારું ચારિત્ર્યબળ દેખાઇ આવતાં હતાં.' નહીં, વખત આવે તો સમાજ સામે પણ બંડ કરું.” પોતાના વિશે અમદાવાદના અગ્રણી
ગાંધીજીએ કહ્યું હતું. ગાંધીજી સ્વાતંત્ર્યસેનાની ડૉ. હરિપ્રસાદ આનંદઘનના પદોની દ્વિતીય શ્રેણીની પ્રસ્તુતિ પોતાના અનુયાયીઓને નિર્ભય દેસાઈ નોંધે છે કે ગાંધીજી ભારત
| ૧૭મી સદીના પરમ સંત અધ્યાત્મયોગી, અવધૂત, પ્રખર જ્ઞાની, અને સ્વતંત્ર વિચાર કરતા જોવા આવ્યા ત્યારે સત્કારસમારંભમાં
યુગાવતાર, યોગીરાજ શ્રીમદ્ આનંદઘનજી, જેમણે મતભેદ, ઇચ્છતા. ગાંધીવાદ શબ્દ તેમને ગોખલે જી અને ફિરોજશાહ
| ગચ્છભેદ, જાતિભેદમાં પડ્યા વગર શાસનને એક નવી ઊંચાઈએ ગમતો નહીં. કહેતા કે હું પોતે મહેતાએ ગાંધીજીએ દક્ષિણ
લઈ ગયા. આવા મહાપુરુષના ચરણમાં કોટિ કોટિ ત્રિવિધ ભાવથી પણ ગાંધીવાદી બનવાનું પસંદ આફ્રિકાની લડત અને તેમાં
વંદના કરતાં એમની કથા, સ્તવન, સજ્જાય અને પદો પ્રસ્તુત ન કરું. સત્યનો શોધક કોઇ ગાંધીજીએ બતાવેલી વીરતાની વાત |
કરવાનો આ પ્રયાસ છે. પહેલા પ્રયોગની સફળતા પછી એ અનુભવ ‘વાદમાં બંધાઇ શકે નહીં. તે તો કરી ત્યારે ગાંધીજીએ કહ્યું, “હું નવી
| થયો કે આનંદઘનજી આજે પણ વર્તમાનમાં છે. એમને સાંભળતાં સદા પરિવર્તનશીલ હોય. આજે મૂડીથી નવો વેપાર કરવા માગું છું.
માગુ છુ. | આનંદનો અનુભવ થયો. સર્વ જીવોએ બ્રહ્માનંદ અને આત્માનંદની તો આ કે તે વાદની વાડાબંધીમાં મારી દક્ષિણ આફ્રિકાની સેવાઓ અનુભૂતિ માટે આનંદઘન બનવું પડે.
પુરાઇને ગર્જનાઓ કરનારાની ભૂલી જજો.” ગોખલેજી કહેતા,
| ઇશ્વરની કૃપાથી આપણે આનંદઘનના પદોની દ્વિતીય શ્રેણીની બોલબાલા છે. ગાંધીજી કહેતા ‘ગાંધી માટીમાંથી બહાદુરો પેદા પ્રસ્તુતિ ૧૪ એપ્રિલ, શુક્રવાર, સાંજે ૭ વાગે નહેરુ ઑડિટોરિયમ,
કે મારા ઘરમાં દરેક વિચાર, દરેક કરવાની શક્તિ ધરાવે છે, એમની
||વરલીમાં કરીશું, આવો સહુ કોઈ આનંદના સહભાગી બનીએ સંસ્કૃતિના પ્રવેશ માટે
) હાજરીમાં કોઇ અસત્ય બોલી શકતું
અને આનંદ અનુભવ કરી પોતાને આનંદઘન બનાવીએ. બારીબારણાં ખુલ્લાં છે – આપણું નથી.' નિરક્ષર છતાં આજીવન
મન આવું મજબૂત છતાં મોકળું સમાજસેવા કરનાર ગંગાબહેન આત્મીય ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના વાચક મિત્રો,
ક્યારે થશે? એવી મુક્તતા વૈદ્ય ગાંધીજીને ‘અભણ બહેનોનો | છેલ્લા કેટલાક સમયથી જન્મે અજૈન એવા શ્રી કુમાર ચેટરજી
મેળવવા અને કેળવવા માટે એક બાપ' કહે છે.
જૈન ધર્મના સ્તવનો, પદો, મંત્રો વિગેરે સંગીત દ્વારા ભાવસભર |દેશ તથા વિદેશમાં જૈન તત્ત્વને, ફીલોસોફીને લોકો સુધી પહોંચાડે
વાર તો “ગાંધીજીના મજા એ છે કે પુસ્તકમાં આપેલા છે અને તેમાં ઓતપ્રોત થઈ ગયા છે.
સમાગમમાં’ પુસ્તકમાંથી પસાર તમામ પ્રસંગો જાતઅનુભવના છે | આવતી તા. ૧૪-૦૪-૨૦૧૭ના રોજ નહેરૂ ઓડીટોરિયમમાં
થઇ જવા જેવું ખરું. અને ગાંધીજીનાં લખાણોમાં કે
* * * - પૂ. આનંદઘનજીના પદો સંગીત તથા Colour effect દ્વારા રજૂ અન્યત્ર ભાગ્યે જ આવ્યા છે તેથી
કરવાના છે એનો લાભ શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના લઈ તેઓના ‘ગાંધીજી ના સમાગમમાં’ આમાંનું ઘણું વાચકો સામે આ ઉમદા કાર્યને પ્રોત્સાહિત કરવા તથા યથાશક્તિ Donation
સંપાદક - ચંદ્રશંકર પ્રાણશંકર પહેલીવાર આવે છે. પુસ્તકમાંથી
* |દ્વારા જોડાવવા આપ સર્વેને વિનંતી છે. Passes ઑફિસ ઉપરથી શુક્લ. પસાર થતાં એક તરફ મહાત્મા | first come first basis ઉપર મળશે.
પ્રકાશક અક્ષરભારતી પ્રકાશન, ગાંધીની લોકોત્તર પ્રતિભા, તેમની
નીતિન સોનાવાલા ૫, રાજગુલાબ, વાણીયાવાડ, આગવી કાર્યપદ્ધતિ અને વિશિષ્ટ જીવનશૈલીનું ચિત્ર મળે છે તો બીજી
ભુજ ૩૭૦૦૦૧. પૃષ્ઠ ૧૪૮,
ઉપપ્રમુખ તરફ ગાંધીજીએ કેવી કેવી
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું મૂલ્ય રૂ. ૧૦૦
મોબાઈલ: ૯૮૩૩૭૦૮૪૯૪.
