________________
૨૦ પ્રબુદ્ધ જીવન
મે, ૨૦૦૯ અને પ્રસન્ન બનાવી દીધું હતું.
મહેતા, રશ્મિબેન (તરુ રિમ), શ્રી હર્ષદ મહેતા તથા કિશોરભાઈ ‘સાંપ્રત આર્થિક મંદીની સમસ્યામાં જૈનધર્મની વાણિજ્ય દૃષ્ટિનું બાટવીયા (ભાવનગર)એ નિબંધો પ્રસ્તુત કર્યા હતા. મહત્ત્વ' વિષયની બેઠક ડૉ. કાંતિભાઈ શાહ (અમદાવાદ)ની જ્ઞાનસત્રના પ્રમુખસ્થાનેથી પ્રત્યેક વિષયોનું ઊંડાણપૂર્વકનું અધ્યક્ષતામાં યોજાઈ. શ્રી યોગેશભાઈ બાવીશી, શ્રી પ્રવીણભાઈ સંપાદન ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ કર્યું હતું. શાહ, નીતિબહેન ચુડગર અને શ્રી કે. આર. શાહે નિબંધો પ્રસ્તુત ગુણવંતભાઈ બરવાળિયાએ વિદ્વાનો, સહકાર્યકરો, પૂ. સંતોનો કર્યા હતા.
અને મહાવીર નગર સંસ્થાનો આભાર માન્યો હતો. - પર્યાવરણની સમસ્યાના ઉકેલમાં જૈનધર્મનું યોગદાન વિષયની જ્ઞાનસત્રના બન્ને દિવસ સાત્ત્વિક ચિંતનની આબોહવા સર્જાઈ બેઠકનું અધ્યક્ષસ્થાન ડૉ. અભય દોશીએ સંભાળેલ. જેમાં ડૉ. હતી. વિશેષ ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ, ડો. ધનવંત શાહ અને ડો. કોકિલાબેન શાહ, પારુલબેન ગાંધી (રાજકોટ), શ્રી હિંમતભાઈ અભય દોશીએ પ્રત્યેક બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહી દરેકમાં ઉત્સાહ પ્રેર્યો શાહ, ડૉ. રમણીકભાઈ પારેખ-અમદાવાદ, શ્રીમતી રતનબેન હતો. છાડવા અને શ્રીમતી ડૉ. ધનવંતીબેન મોદીએ નિબંધો પ્રસ્તુત કર્યા યોગેશભાઈ બાવીશીએ કાર્યક્રમનું સફળ સંચાલન કર્યું હતું. હતા. ગુણવંત બરવાળિયા સંપાદિત પૂ જયંતમુનિ કૃત અરિહંત તમામ વિદ્વાનોનું મહાનુભાવોના હાથે સારસ્વત સન્માન કરવામાં વંદનાવલીના વિવેચનોના ગ્રંથનું વિમોચન શ્રી સી. ડી. મહેતા તથા આવેલ હતું. વાત્સલ્યનું અમીઝરણું ગ્રંથનું વિમોચન શ્રી ધનસુખભાઈ બાવીશીના પૂ. પ્રદ્યુમ્નસૂરિ મ. સાહેબે બોધપ્રેરક સમાપન પ્રવચન કર્યું હતું. હસ્તે કરવામાં આવેલ.
વિદ્વાનોને રહેવા-જમવાની ઉત્તમ વ્યવસ્થા, હોલ, સ્ટેજ, સાઉન્ડ, મહાત્મા ગાંધીજી, આચાર્ય વિનોબા ભાવે અને મુનિ સંતબાલજીના વિડીયો વિગેરેની સુંદર વ્યવસ્થા માટે શ્રી યોગેશભાઈ બાવીશી, સર્વધર્મ સમભાવથી સર્વધર્મ ઉપાસના વિશેના વિચારોની બેઠક શ્રી પ્રદીપભાઈ શાહ, શ્રી પ્રકાશભાઈ શાહ અને શ્રી સુરેશભાઈ ડૉ. રસિકભાઈ મહેતાની અધ્યક્ષતામાં મળી જેમાં ડો. ગીતાબેન પંચમીયાએ ખૂબ જ જહેમત ઉઠાવી હતી. | પંથ પંથે પાથેય રોનક આવી.
ખુલી રહેવા દેતા નથી. એમની ઈચ્છા વિરૂદ્ધ (અનુસંધાન પૃષ્ટ છેલ્લાનું ચાલુ)
જીવનની વિષમતાઓ એ દેન્માના મારાથી બારીઓ ખુલ્લી રાખી ન શકાય.”
સ્વભાવમાં કડકાઈ અને થોડા પ્રમાણમાં પોતે પણ ચાર પુત્રવધૂઓના સાસુ બની જાળવતા. કૌમાર્ય અવસ્થામાં ઝાડ પરથી
જીદ આણી હતી, જ્યારે આનાથી ઉલટ ગયેલા દેવકાબાઈનું આજ્ઞા પાલન અને પડી જવાથી દેમૂમાં નાનપણથી એક પગે દેવકાબાઈ સહનશીલ,નમ્ર અને ધર્મપરાયણ સાસુ પ્રત્યેનો આદરભાવ આશ્ચર્ય પમાડે કાયમના માટે લંગડા બની ગયા હતા. આ બન્યા હતા. જેમાં પોતાના સાવકા સાસુ એટલી ઉચ્ચ કક્ષાનો હતો. સવારમાં વહેલા ખોડના કારણે એમના લગ્ન મોટી ઉંમરના, હોવા છતાં દેવકાબાઈએ એ કારણે સાસુની ઊઠી દેવકાબાઈનું પહેલું કામ દેમૂમાને ‘બેડ આગળના લગ્નથી સંતાનો ધરાવતા આધેડ સેવામાં કોઈ ઓછપ આવવા દીધી નહીં. ટી’ પથારીમાં ચહા આપવાનું. ત્યાર પછી વયના બીજવર સાથે થયા. પરિણામ સ્વરૂપ દેવકાબાઈના બધા પત્રો પરણી જતા એક પ્રાતઃ કર્મ પતાવી એમને ફરી એક કપ ચણા દેમૂનાનું લગ્ન જીવન ટૂંકા ગાળામાં સમાપ્ત સુચન એવું આવ્યું કે દેમમા હવેથી એમના અને અનુકૂળ આવે એવો ગ૨મ નાસ્તો થઈ ગયું હતું.
સગા દીકરા ભેગા રહે. દેમૂમાને એ માન્ય આપે. બપોરના અઢી વાગ્યાની અને રાત્રે દેમમા પછી લગભગ અઢાર વર્ષ એ જ ન હતું, અને એમણે દેવકાબાઈ સાથે જ સૂતી વખતે મળી આખા દિવસમાં ચાર-પાંચ ઘરમાં પુત્રવધૂ તરીકે પ્રવેશેલા દેવકાબાઈ રહેવાનું પસંદ કર્યું. દેવકાબાઈએ આ વખત ચહા બનાવી આપે. આટલી બધી માટે જીવનની વિષમતાઓ દેમૂમા કરતા નિર્ણયનો સ્વેચ્છાએ સ્વીકાર કર્યો. સગવડ સાચવવા છતાં દેમૂમા જરાક વાંકુ જરીકે ઓછી નહોતી. દેવકાબાઈના પતિ એક રાતે ગરમીના ઉકળાટને કારણે હું પડતા દેવકાબાઈ સંબંધીનો પોતાનો એક પ્રમાણિક અને મયાદિત આવક ઘરમાં આંટા મારી રહ્યો હતો ત્યારે રાતના ઉકળાટ ગરમ ભાષામાં ઠાલવી દે. સામે પક્ષે સ્વ ચ્છાએ સ્વીકારી, સંતો ની જીવન નવેક વાગ્યાના સુમારે મેં દેવકાબેનને સુવા દેવકાબાઈની જાણમાં આ બધું આવે; છતાં જીવનારા ઉમદા જીવ હતા. ચાર પુત્ર અને પૂર્વે એમના ઘરના બધા બારી બારણા બંધ મનમાં કશું ઓછું ન આણતાં સમર્પિત ભાવે એક પુત્રીના પરિવારવાળા દેવકાબેન વર્ષો કરતા દીઠા. આ જોઈને મેં એમને પ્રશ્ન કર્યો દેમૂમાની સેવા કરવાનું ચાલુ રાખે. સર્વ માટે સુધી ઓરમાન સાસુ સાથે કચ્છના ગામડાના કે, ‘તમે બારીઓ બંધ કરી રહ્યા છો. તમને પરમ ઉપકારી સંયુક્ત કુટુંબ પ્રથાને નાનકડા ઘરમાં રહ્યા. પુત્રોને એસ.એસ.સી. ગરમી નથી થતી?' જવાબમાં એમણે કહ્યું દેવકાબાઈ જેવા સમર્પિત આત્માઓએ જીવીત સુધીનો અભ્યાસ ગામડાની હાઈસ્કૂલમાં કે, “ગરમી તો ઘણી થાય છે પણ દેમૂમાને રાખી છે
* * * પૂર્ણ કરાવી એમને કામધંધા અર્થે મુંબઈ બારીઓ ખૂલી હોય તો સતત ભય હોય છે ૪૦૯, હિંદ રાજસ્થાન બિલ્ડીંગ, દાદા સાહેબ મોકલી આપ્યા. ધીરે ધીરે પુત્રો ધંધામાં સ્થિર કે ઘરમાં કોઈક ઘુસી આવશે અને અમને ફાળકે રોડ, દાદર (પૂર્વ), મુંબઈ-૪૦૦ ૦૧૪. થઈ સંપન્ન થયા ત્યારે દેવકાબાઈના જીવનમાં મારી નાંખશે અને એના કારણે બારીઓ ફોન નં. : ૨૪૧૦૪૨૨૨.
