Panchashati Prabodh Sambandh

Author(s): Mrugendravijay
Publisher: Suvasit Sahitya Prakashan

Page 410

. चतुर्थोऽधिकारः
[ ३४३ एकाकी स्यक्तसंकेत: पाणिपात्रो दिगम्बरः ।
सोऽपि संबाध्यते लोके तृष्णया पश्य कौतुकम् ॥५॥ नापिताप्रे चोक्तं कुदृष्टं कुपरिज्ञातं । इति तृष्णायां कुदृष्टकुपरीक्षितपरीक्षादौ नापितसम्बन्धः ॥६.८॥
[609 ] अथ लोमे मस्तकचक्रभ्रमपुरुषसम्बन्धः । एकस्माद् प्रामाद् चत्वारोऽपि सुहृदः धनार्जनाय निर्गताः । क्रमाद् रत्नद्वीपोपान्ते गताः। यदा ते धनप्राप्तिकामा बनमध्ये गताः तदा एकः सिद्धपुमान् हस्ते एकैका दीपिका ददौ प्राह च-यस्य दीपिका यत्र पतति तत्र स्खनित्वा धनं प्राचं । ततस्तेषामग्रे चलतामेकस्य हस्तादीपिका पतिता तत्र तानं निर्गतम् । तन ताम्रपोट्टलको बद्धः । अन्ये कथयन्ति वयं तानं न गृहामः । द्वितीयस्याने गच्छतः द्वितीयहस्तापत्र दीपिका पतिता तत्र रुप्यं जग्राह । सतो तदने गच्छत- 10 स्वतीयस्य यत्र दीपिकाऽपतरत्र हेम निर्गतम । चतों लोभाद बह बभ्राम परं दीपिका न पतति । हषा लग्ना तत्रैकः पुमान् मस्तकस्थचको भ्रमन् दृष्टः । स च पयस्थानं पृष्टो यदा तस्य मस्तकाचर्क तस्य मस्तके घटति स्म । अग्रेतनः पुमान् वर्षशताष्टकान्मुत्कलोऽभूत् । स च मस्तकस्थचक्रः पूर्वपुरुष इव भ्रमितुं लग्नः । अन्ये तं तथास्थं लोभाद् भ्रमन्तं पूर्वपुरुषाद् मात्वा स्वस्वकर्मार्जितं धनं लात्वा स्वगृहं जग्मुः।
अतिलोभो न कर्तव्यो लोभं नैव परित्यजेत् । अतिलोभामिभूतस्य चक्रं भ्रमति मस्तके ॥१॥
इति लोमे मस्तकचक्रभ्रमपुरुषसम्बन्धः ॥६.९॥
[ 610 ] अथ अज्ञाने हितोपदेशाऽकरणे खरसम्बन्धः । ___ एकस्मिन् प्रामे रजकस्य सद्धतो रासभो दिवा रजकगृहे कर्म कृत्वा रात्री स्वेच्छया परति 20 भक्षयति स्म । बन्धनभयात् प्रातः स्वयमायाति । एकदा खरस्य शृगालेन सह मैत्री जाता । द्वावपि रात्रौ स्वेच्छया वाड्यो प्रविश्य कर्कटिका भक्षयतः स्म । प्रातः स्वस्वस्थाने यातः स्म । ___ एकदा रात्रौ सरेणो[क्तम् }-भो भगिनीसुत ! निर्मला रात्रिर्षियते । तेनाहं गोतं वयं करोमि त्वं शृणु कतमेन रागेण च । शृगालः प्राह-अलं गीतेन, वयं चौराः । चौरः निभृतं स्थीयते । उक्तं च
कासं विसर्जेयेचौराः निद्रालुश्चेत् स चोरिकाम् ।।
जिह्वालौन्यं तु रोगा” जीवितं योऽत्र वांछति ॥१॥ सः कठोरं गीतं तव श्रुत्वा क्षेत्रपः सुप्त उत्थाय आवयोवधबन्धनं च करिष्यति । तद्भक्षयकर्कटिका शनैः। ततः खरोऽवग-त्वं न वेत्सि गीतरसम् । शृगालः प्राह-माम ! त्वं गीतभेदान् न देसि । तर्हि कथं गीतं करोषि । खरोऽवग-अहं गीतभेदान् वेनि । तथाहि
गाजरमः।
25
30
"Aho Shrutgyanam"