________________
( ૨૩ ) છે. તે જન્મ પામીને તમે જેમ બની શકે તેમ પાપાચારથી દૂર રહો અને ધર્માચરણ સે. હિંસા, અસત્ય, ચેરી, પદારાગમન, દ્રવ્યમૂછ વિગેરે પાપ છે અને તેના નિવારણરૂપ અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, સ્વદારાસંતોષ તથા દ્રવ્યપરિમાણ (સંતોષ) એ શ્રાવકના આણુવ્રત છે. સર્વથા વીશ વસા હિંસાને ત્યાગ, સર્વથા અસત્યને ત્યાગ, સર્વથા અદત્તને ત્યાગ, સર્વથા સ્ત્રીસંગનો ત્યાગ અને સર્વથા પરિગ્રહનો ત્યાગ એ પાંચ મહાવ્રત છે. શક્તિ હોય તો અવશ્ય મહાવ્રતો અંગીકાર કરવા અને સંસારનો સંબંધ છોડી દઈ મુનિ થવું, પરંતુ જે તેવી શક્તિ ન હોય તે ઉપર પ્રમાણે દેશથી વિરતિરૂપ શ્રાવક ધર્મ અંગીકાર કરે. તદુપરાંત આ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવનાર વિષયકષાયોને પણ ત્યાગ કર. પચે ઇંદ્રિયે પૈકી એકેક ઇંદ્રિયના વશવત્તી પણાથી જીવ પ્રાણસંદેહને પામે છે તો પછી પાંચે ઈંદ્રિયને વશ થાય-તેમાં આસક્ત થઈ જાય તો આ પ્રાણુ કેટલા દુઃખને પામે તેનો વિચાર કરે. કષાય પણ સંસારની વૃદ્ધિ કરનારા છે. તેના મુખ્ય ચાર પ્રકાર છે: કોધ, માન, માયા ને લેભ. એ ચારેના પણ તરતમ યેગથી અનંતાનુબંધી, અપ્રત્યાખ્યાની, પ્રત્યાખ્યાની ને સંજવલન-એમ ચાર ચાર ભેદ પાડેલા છે. આ કષાયોને વશ થવાથી જીવ અનેક પ્રકારના દુઃખનું ભાજન થાય છે અને સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે. દરેક કષાયથી દુઃખ પામેલાના અનેક દષ્ટાંતો સુપ્રસિદ્ધ છે, માટે તેને ખરેખરા શત્રુ અને અહિતકારક જાણ તજી દેવાને-ઘટાડવાના પ્રયત્ન કરવો. જે પ્રાણું યથાશક્તિ શ્રાવકધર્મનું કે મુનિધર્મનું આરાધન કરે છે તે અનેક પ્રકારની સુખ સંપદા પામે છે અને પ્રાતે મોક્ષને પણ મેળવે છે. પૂર્વભવે એક હરણના યુગલની
