________________
પગથી માંડીને ગળા સુધી દુષ્ટ કેઢ રેગ ઉદ્દભવ પાસે તેથી સદૈવ ગળા સુધી વસ્ત્રથી આચ્છાદિત થઈને રહે છે (અત્રે વિચાર કરવાને છે કે પૂર્વે કરેલ પાપ પણ તદનુસારજ ફલ આપે છે. (આ રાજાએ પૂર્વે તેમના ભવમાં દેવદ્રવ્યરૂપ ચંદનથી આખા શરીરે વિલેપન કર્યું હતું અને તે આગળ કહેવાઈ ગયું છે.) તદનુસાર આ ભવમાં પણ સર્વ શરીરે કેઢ ઉત્પન્ન થયેલ છે(પૂર્વકૃત કર્મના ઉદયથી જ મનુષ્ય સુખ દુખ પામે છે એવી રીતે કર્મની સિદ્ધિ લગભગ કેઈક નાસ્તિક મતવાલા સિવાય દરેક મતને માનનારાઓ અંગીકાર કરે છે. યદ્યપિ દરેક ધર્મના શાસામાં કર્મનું સ્વરૂપ દર્શાવવામાં આવ્યું છે. તથાપિ જૈન દર્શનમાં કર્મનું સ્વરૂપ એવી ખુબીથી અને યુક્તિ-પ્રયુક્તિથી સર્વ કરતાં શ્રેષ્ઠ દર્શાવ્યું છે કે ગમે તે નાસ્તિક હેય તે પણ તેને એક વખત તે કર્મ છે એમ માનવું જ પડશે. મતલબ કે જન શાસ્ત્રમાં વર્ણવેલ કર્મનું સ્વરૂપ ઘાજ બારીક તેમજ સર્વોત્તમ છે. અન્ય શાસ્ત્રોમાં તેવું સ્વરૂપ પ્રાયઃ મલશે નહિ કર્મગ્રંથની પજ્ઞ ટીકાના રચનાર શ્રીમાન દેવેદ્ર સૂરિશ્વરજીએ જણાવ્યું છે કે –
मामृदंककयोमनीषिजडयोः सद्रूपनरूिपयोः, श्रीमहर्गतयोबलाबलवतोनारोगसे गायोः ।
