________________ સંપ્રદાયની ર કરવી, તેને કાયમ કરી પ્રચલિત કરવો, એ જુદી વાત છે. અહીં ખાસ સંપ્રદાય વિષે વાતું કરવામાં આવે છે. જે આત્મવાદના મહાશાસનના તેજમાં વિક્ષેપ પાડી, અનાત્મવાદને ટેકો આપી આત્મવાદની પ્રત્યનિકતા કરી દે છે. તેથી તે સંપ્રાય આત્મવાદની દષ્ટિમાં વધુમાં વધુ ભયંકર છે. દિગંબર પ્રાયમાંના જૈન શાસન તરફની યત્કિંચિત્ પણ વફાદારીના જવાબદાર આગેવાનો આ બધું પોતાના સંપ્રધન નામે કેમ ચલાવી લે છે? તે આશ્ચર્યકારક જણાય છે. કદાચ આજના અનાત્મવાદના જમાનાના તેજથે મંજાયેલા પંડિતો અને વર્તમાન ધનિક ગૃહસ્થો, ગમે તેમ ચલાવી લે, પરંતુ, તેના મુનિઓ પોતાના સંપ્રધ« જ નહીં, પરંતુ, પરમાત્મા વીતરાગ દેવના મહાશાસનને હાનિકારક આ વસ્તુ કેમ ચલાવી રહેલા હશે? તે એક ગંભીર પ્રશ્ન છે. આ વ- ખંડન-મંડ્રનની ઈચ્છાથી અહીં લખવામાં આવી નથી. પરંતુ કોઈપણ નવો પંથ કે સંપ્રધય જુદો પડે, તે શાસન તાજને હણીને વિશ્વકલ્યાણના માર્ગમાં મહા અનર્થ ઊભો કરે છે, તે સમજાવવાનો આશય છે. પછી, તે ગમે -ટલા ઉચ્ચ કોટિના બીજા ગુણો ધરાવવાનો સમય ધવો કરતો હોય તે નકામો હોય છે. મહાશાસનમાં ને પોતાના ઉચ્ચ ગુણો તે ધરાવી શકે છે. આજે ને સામે જે જે દલીલો કરવામાં આવે છે તેને સીધા નહીં, પણ પોતાના વાજિંત્રના છાપા મારફત મનમાન્યા જવા દેવામાં તેઓ પોતાની નબળાઈ, શાસન તરફની બિનવફાદારી, પોતાનું વાસ્તવિક સમજ વિષેનું અજ્ઞાન, દુરાગ્ર- અને ઉન્માર્ગની સૂગ પણ ન હોવાનું, સાબિત કરે છે. આથી વિશેષ તેમાં કાંઈપણ રહસ્ય જણાતું નથી. જે વખતે ક પંથ ચલાવે, તેનો પંથ ચાલતો હોય છે. “દુનિયા ઝુકતી હોય છે, ઝુકાવનાર જોઈએ.” દરેકને ચેલા, અનુયાયિક સહાયકો મળી શકે છે. પડતા કાળની અસરનું આ પરિણામ છે. પરંતુ, નવો સંપ્રદાય ઉભો કરનારા એટલું જઈ શકતા નથી કે, “મહાશાસનના એક તણખલા ભાર જેટલી પણ સાંગોપાંગ નર્વ રચના વર્તમાન માનવ શક્ય નથી. તો પછી મહાશાસનની સામે સ્વતંત્ર નવરચના કરવાનો, યા નવીન રીતે શાસન સ્થાપવાનો, યા અવનને સર્વથા ઝીલી લઈ સર્વથા એકલે હાથે ચલાવવાનો દાવો શી રીતે કરી શકાય? તેવો દાવો કરવો, એ અર7 થી અનંત આકાશ માપવા બરાબર છે. " આમ જી ન શકતા હોવાથી - અર્થાતુ મહાશાસનની ભવ્યતાની તેમને કલ્પના જ નથી. કુદ્ર જંતુને જેમ વિરાટ વિશ્વની કલ્પના નથી હોતી, તેમ સંપ્રદાય કાઢવાની મુગ્ધતા મહાશાસનની ભવ્યતા અને મહત્તાની કલ્પના પણ કરવા દે નહીં, એ સ્વાભાવિક છે. તેમ જ પરંપરાગત ગુરૂગમ વિના તેની ઝાંખી કરવાનો પણ પ્રસંગ આવ્યો નથી . સંપ્રદાયો પોતપોતાના સંપ્રદાયની વિશિષ્ટતા અને ત્યાગ - વૈરાગ્ય કે ઉંચી ક્રિયા કે ઉંચી ભાવનાના ગાણ પવામાંથી નવરા થતાં જ નથી. મહાશાસન તરફની જવાબદારી જેવી ચીજ તેમને માથે હોય, તેની કલ્પના પણ તેના મનમાં નથી હોતી. સર્વથા ઉપેક્ષાવૃત્તિથી જ બેફામ આજે વર્તવામાં આવે છે. જન ને પાંચ મહાવ્રત, પાંચ આચાર, આઠ પ્રવચન માતાનું પાલન કરે અને મૂળ ગુણ તથા ઉત્તર ગુણનું અતિચારો સંભાળીને પાલન કરે, તેટલાથી જ તેમના જન મુનિજીવનની સમાપ્તિ થતી નથી - પરંતુ, તેમના માથા # ભૂત, ભવિષ અને વર્તમાનકાળના મહાશાસનની વિવિધ જવાબદારી આવી પડી હોય છે. તેની દીક્ષાના પ્રચથી જ તેના માથા ઉપર જગતુમાં કોઈનેય ઉપાડવી ન પડે, તેવી અતિ મહાનમાં મહાન જવાબદારીઓ ધઈ ચૂકી હોય છે. વર્તમાન ચોવીશીમાંના કે ગત ચોવીશીમાંના ભૂતકાળના વહીવટની જવાબદારી વર્તમાનકાળમાં ચાલુ જવાબદારી, ભવિષ્યની જવાબદારી, પણ તેમને માથે આવી ચૂકી હોય છે. તે સર્વથી દૂર થઈને - ત્યાગ આગળ કરીને યા આત્મબાનીપણું આગળ કરીને જેઓ તે જવાબદારીઓની ઉપેક્ષા કરે છે, તેના જેવું ઘોર આત્વ બીજું કયું હોઈ શકે? શાસનની વફાદારી ધરાવવાનો દાવો કરનાર માટે એ જરા પણ ચલાવી લેવા 1; ગણી શકાય? સંપ્રલય કાઢવા કરતાંયે મહાશાસન તરફની વફાદારીની ઉપેક્ષા - એ મોટામાં મોટો અપરાધ, ને
