________________
સ્વરૂપ શાતાવેદનીયનો બંધ થાય છે તેમ સર્વથા(એકાંતે) નિત્ય આત્માને પણ સુખ થાય છે. તેમ જ સર્પ કરડ્યો ન હોવા છતાં સામાન્ય બીજા કોઈ જંતુવિશેષના કરડવાના પ્રઅે સર્પ કરડવાની આશાથી વિષની બાધાના જ્ઞાનને લઈને દુ:ખના સંબંધ સ્વરૂપ અશાતાવેદનીયનો બંધ થાય છે-આ પ્રમાણે પાતગ્રલો દ્વારા અને સાખ્યો દ્વારા જે કહેવાય છે, એ નિરર્થક છે. કારણ કે કલ્પનામાત્રથી અર્થની સિદ્ધિ થતી જ નથી.
યદ્યપિ ઉપર જણાવેલા ઉદાહરણથી કોઈ અર્થની સિદ્ધિ કરવાની નથી. ‘ચેતન એવી હું કરું છું...' ઈત્યાદિ સ્વરૂપ, પ્રકૃતિમાં જે અભિમાન છે તે જણાવવામાત્રનો જ એ ઉદાહરણનો આશય છે. એ અભિમાનની નિવૃત્તિ કરવા માટે જ સફળ શાસ્ત્રોના અર્થનો ઉપયોગ છે. તત્ત્વાર્થની સિદ્ધિ(નિશ્ચય) માટે ઉપચારનો આશ્રય કરવામાં કોઈ દોષ નથી. કારણ કે ઔપચારિક દૃષ્ટાંતનો આશ્રય લઈને પારમાર્થિક વસ્તુની સિદ્ધિ થવામાં કોઈ દોષ નથી. પરંતુ આ પ્રમાણે માનવાનું ઉચિત નથી. કારણ કે તત્ત્વસ્વરૂપ અર્થ તો ચિત્સ્વરૂપ આત્મા છે, એ જેમ સંસારમાં વિષયનો પરિચ્છેદ કરે છે, તેમ મુક્તાવસ્થામાં પણ તેને વિષયનો પરિચ્છેદ કરનાર તરીકે માનવાનો પ્રસş આવશે. કારણ કે જ્ઞાનત્વની જેમ સવિષયકત્વ(વિષયને ગ્રહણ કરવું તે) પણ જ્ઞાનનો સ્વભાવ છે.
મક્તાવસ્થામાં અંત:કરણ ન હોવાથી જ્ઞાન
VIMIMI
MEMN
૩૭ GNING]\\\\
AMIMMIMIMIMMIMIN
