Book Title: Kleshhanopay Batrishi Ek Parishilan
Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

View full book text
Previous | Next

Page 49
________________ જન્મતાવચ્છેદક ચરમદુઃખત્વને માની શકાશે નહિ... ઇત્યાદિ જણાવાય છે चरमत्वं च दुःखत्वव्याप्या जाति र्न जातितः । તરી પ્રયોજ્યાત:, માંયંત્રાયથંવત્ ાર-શા “ચરમત્વ દુ:ખત્વની વ્યાપ્ય જાતિ નથી. કારણ કે તારીરપ્રયોજ્ય એવી જાતિને લીધે સાંŚ આવે છે. ચરમત્વને બીજા કોઈ સ્વરૂપે માનવાનું અર્થહીન છે.’-આ પ્રમાણે ઓગણત્રીસમા શ્લોકનો અર્થ છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે નૈયાયિકાદિની માન્યતાનુસાર તત્ત્વજ્ઞાનથી જન્ય ચરદુ:ખ છે. જનકતા તત્ત્વજ્ઞાનમાં છે અને જન્યતા ચરમદુ:ખમાં છે. અનુક્રમે તેના અવચ્છેદક તત્ત્વજ્ઞાનત્વ અને ચરમદુ:ખત્વ(ચરમત્વ) છે. જનકતાદિના ગૌણ સમનિયત ધર્મને જનતાદિના અવચ્છેદક કહેવાય છે, જે લઘુભૂત અનતિપ્રસક્ત ધર્મ સ્વરૂપ હોય છે. એ ધર્મો બહુલતયા જાતિસ્વરૂપ હોય છે. અહીં તત્ત્વજ્ઞાનનિષ્ઠજનકતાનિરૂપિતજન્યતા ચરમદુ:ખમાં છે અને જન્યતાવચ્છેદક તરીકે ચરમદુઃખત્વને અર્થાત્ ચરમત્વને વર્ણવાય છે. પરંતુ ચરમત્વને, તે દુઃખત્વ-વ્યાપ્ય (દુ:ખત્વના અધિકરણની અપેક્ષાએ અલ્પ અધિકરણમાં રહેનાર)જાતિ ન હોવાથી, જન્યતાવચ્છેદક માની શકાશે નહિ. કારણ કે તારીર-પ્રયોજ્ય જાતિને આશ્રયીને સાંર્ય નામનો દોષ આવે છે. પરસ્પરના અભાવનું સામાનાધિકરણ્ય (તાદશ અભાવવમાં વૃત્તિ) હોય અને \\\\) NAIAIAIAIAIAIATA VIMMIN ૪૪ \\\ >>>MMMMMK

Loading...

Page Navigation
1 ... 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58