________________
૫૦ : મંત્ર પ્રભાવ
વંકચૂલ રાજેશ્વરીના શયનખંડ તરફ ગયે. મૂળ વાત પર આવતાં કહ્યું: “શેઠજી, આ નગરીમાં રાજેશ્વરી વસ્ત્રગૃહ તરફ ગઈ.
થયેલી ચેરીઓ અંગે આપે પણ સાંભળ્યું જ બીજે દિવસે સૂર્યોદય પછી થોડીવારે કેટવાળા
હા શ્રીમાન.ચેરના ભયને લીધે તો હું એક રથ લઈને આવી પહોંચ્યો. આ વખતે વંક
પણ કશી સામગ્રી ખરીદી શક્ય નથી.” ચેલ સ્નાનાદિથી નિવૃત્ત થઈ પિતાના સાથીઓ
- રાજાએ કહ્યું: “એવા ભયનું કોઈ કારણ દેખાતું પાસે બેઠો હતો. રાજેશ્વરી પિતાના શયનખંડમાં
નથી. છેલ્લા ચાર દિવસથી એક પણ ચોરી હજી સૂતી હતી.
નથી થઈ.” કોટવાલ સીધે વંકચૂલ પાસે આવ્યો. વંકચૂલે આપની વાત સત્ય છે. પરંતુ લોકોને ભય કોટવાલને મિત્રભાવે સત્કાર્યો કોટવાલે કહ્યું: હજી એ ને એ છે...”
“શેઠજી, અહીંથી વિદાય થયા પછી રાજભવનમાં “ કારણ ?' પહોંચીને મેં મહારાજને પેલા નિણાતો અંગે વાત “ આપના રાજ્યમાં કોઈ દિવસ ચોરી થતી કરી હતી. મહારાજ ઘણા જ ખુશ થયા છે અને નથી...અને ઉપરાઉપર ચાર ચોરી થઈ છે. વળી આપને મળવા માટે બોલાવ્યા છે !' -
ચોર પકડાયો નથી કે ચોરીનો માલ પણ હાથમાં “ હું ધન્ય બન્યો...ડી પળોમાં જ હું આવ્યો નથી. આ સ્થિતિમાં લોકોના દિલમાં ભય તૈયાર થઈ જાઉં છું.' કહી વંકચૂલ ખંડમાં ગયો રહે તે સ્વાભાવિક છે. ' અને થોડી જ વારમાં કેટવાળ સાથે રથમાં બેસીને રાજાએ સીધી વાત શરૂ કરી આપનું અનુરાજભવન તરફ વિદાય થયે. રાજા દુર્દમસિંહ સ્નાનાદિથી નિવૃત્ત થને માન સાલું છે. ગઈ રાતે મારા કોટવાળ સાથે આ
અંગે કંઇ ચર્ચા થઈ હતી જે દુગ્ધપાન કરી રહ્યો હતો. એ સમયે એક પરિચારકે આવીને સમાચાર આપ્યા. “કેટવાળજી
હા કૃપાવતાર...' આવી ગયા છે...એમની સાથે શેઠ હરિનંદન પણ છે.”
તે આપના એ બંને નિષ્ણાત ડા સમય બંનેને આદરપૂર્વક મંત્રગૃહમાં લઈ
માટે અહીં ન આવી શકે ? જા...મંત્રીશ્વર આવી ગયા છે ?”
“ જરૂર આવી શકે... અને તે વિશ્વાસ છે કે * એમને બોલાવવા રથ કયારનો ગયો છે... મારા બંને પગીએ કેઈ પણ ઉપાયે ચારને અથવા તેઓ પણ હમણાં જ પધારશે.
ચેરાયેલા માલને અવશ્ય શેધી કાઢશે.” વંક“ મંત્રીશ્વર આવે એટલે તેમને પણ મંત્રણા- ચૂલે કહ્યું. ગૃહમાં જ મોકલજે.” કહી રાજા દુર્દમસિંહ મુખવાસ
- રાજાએ કોટવાલ સામે જોઈને કહ્યું “કોટવાલજી, લઈને ઉભે થયો અને મંત્રણાગૃહ તરફ રવાના
તમે સમ્મત છે ને ? થયો.
- “હા કૃપાવતાર...” કોટવાળે કહ્યું. થોડીવાર પછી મુખ્યમંત્રી આવી ગયા. રાજા મંત્રીએ હરિનંદન (વંકચૂલ) સામે જોઇને દુઈમસિંહના ભવનમાં વંકચૂલ અત્યારે એક પ્રશ્ન કર્યો: “શેઠજી, આ કોઈ માંત્રિક એર છે...' મહત્વનું અંગ બની ગયું હતું.
હા શ્રીમાન, મેં પણ એમ જ સાંભળ્યું, રાજાદુઈમસિંહ, મંત્રી, કોટવાળ અને વંકચૂલ છે...ચોર માંત્રિક હોય કે તાંત્રિક હોય...ચોરી મંત્રણાગૃહમાં વાત કરતા બેઠા હતા. પ્રથમ તો માટે તેને જવું તે પડે જ છે ને ?” મહારાજાએ વંકચૂલ સાથે વણઝાર અંગેના પ્રશ્નો રાજાએ હકારાત્મક મસ્તક હલાવ્યું. કર્યા હતા. અને વંકચૂલે એના જવાબ આપીને વંકચૂલે તરત બીજો મુદો રજુ કર્યો: “ અહીં રાજાને સંતળ્યો હતો.
થયેલી ચોરીઓમાં તાળાં તૂટયાં છે, જમીનમાં આમ આડી અવળી વાતો પછી મહામંત્રીએ કે પછીતમાં બાંકોરાં પણ પડયાં છે અને ભાલ