________________
દાન અને સેનાના
શ્રી ચંદુલાલ એસ. શાહ અમદાવાદ * કલ્યાણ' ના વાચકો માટે આજના અંકથી એક નવી કસાયેલી કલમનો કસબ ઉમેરાય છે. ચંદુલાલ શાહ શાંત તથા સ્વસ્થ વિચારશૈલી ધરાવે છે, તેમની લેખન શૈલી પણ સચોટ છે. તેઓ અહિં કેસરીચંદ શેઠનાં જીવનનાં રહસ્યને જે રીતે પ્રગટ કરે છે તે બોધક તથા અનેક રીતે પ્રેરક છે. કેસરીચંદ શેઠ “સ્નાન” શબ્દપર વારંવાર જે ભાર મૂકે છે તેમાં તે શેઠની ધર્મભાવના, સમજણ તથા ઉડી વિચારણા જે રહી છે તે આ કથા વાંચતાં તમને જાણવા મલશે. “કલ્યાણ’ ને વાચકોને દર - અંકે લેખકની અનેક વિષય પર આલેખાયેલી કથા વાર્તા તમને દર “ કલ્યાણ માં વાંચવા મલશે. કલ્યાણ” પ્રત્યે આત્મીયભાવે પ્રેરાઇને તેઓ દર અકે લખવાનું ચાલુ રાખશે એમ આપણે ઇચ્છીએ !
પરોપકારાર્થે ફંડ-ફાળે ઉઘરાવનારા લાવે, તે સાંભળે ખરા; પણ પછી મિઠું હસીને, સજ્જને એ કેશરીચંદ શેઠના નામનું સ્નાન કરી કેશરીચંદ, “સ્નાન કરવાની વાત કરે! નાખ્યું!
બલવામાં ભારે મિઠ્ઠા. વ્યાપાર એમને મહાજનના બટકબેલા અગ્રેસર અભેચંદ. ગોળનો. એમના ગુમાસ્તાઓ પણ ટીખળમાં ભાઈએ તે કેશરીચંદ શેઠનું નામ પણ બદલી ક્યારેક ક્યારેક કહે કે “શેઠ તે સૌને નાંખ્યું. કેઈપણ સત્કાર્ય અંગે ટીપ કરવાની ગેળના પાણીએ સનાન કરાવે છે.!” વાત આવે અને કેશરીચંદને ત્યાં જવાની વાત સાંજે દુકાન મંગળ કરીને ઘેર જવાની ભૂલેચૂકેય કોઈ ઉચ્ચારે, ત્યારે અભેચંદભાઈને વેળા થાય, ત્યારે ગુમાસ્તા સાથે ચોપડા, રેષ પ્રગટ થઈ જાય. તેઓ બેલી ઉઠે – શેઠ ઘેર મોકલાવે અને શેઠાણી માટે સંદેશ મૂકે એ સનાનચંદનું નામ!'
મેકલાવે કે “સ્નાન કરીને શેઠ આવશે! આ વાત એમ બનેલી, કે કઈ પણ શુભકાર્ય પરિણામ એવું આવેલું, કે કેશરીચંદ માટે ફંડફાળો કે ટીપ ઉઘરાવવા કેશરીચંદને શેઠને આ “રનાન” શબ્દ, સૌ કઈ માટે એક ત્યાં જ્યારે પણ જવાનું થાય, ત્યારે કેશરીચંદ કેયડો બની ગએલ. શેઠને એક જ જવાબ હોય -
- એવું જ એક બીજું આશ્ચર્ય એ હતું, સ્નાન કરો ભાઈ સ્નાન કરો!' કે લકે તેમની નિંદા કરે, તેમના મોઢે દાનધમનો મહિમા એમને કેઈ સંભ- ચડીને તેમને “ખરેખરી” સંભળાવે ત્યારે પણ તરફ માનવીની મુકત થએલા શકિત સદયના માટે જગતમાં જે શાંતિ લાવવી હશે તે કાર્યમાં પ્રવૃત્ત થઈ જશે. વ્યક્તિની અપરિગ્રહ માનવજાતના મહાનશત્રુ પરિગ્રહને પંપાળનારા વૃત્તિનું, આમ બેવડું શુભ પરિણામ આવે છે. અને એની પાછળ ઘેલા બનનારાઓએ સવેળા ધમની પરિભાષામાં બેલીએ તે, પરિગ્રહની જાગૃત બનવું પડશે. ભીંસથી મુકત બનેલ માનવી, અમ્યુવા અને સહુ કોઇને, જગતના કલ્યાણની ખાતર નિઃશ્રેયસ, બંનેને સમતલતાથો સાધી શકે છે, પણ મળેલી લમીને છૂટે હાથે કલ્યાણના
-પ્રગતિ જગતની અને નિઃ થર-અલ્પે. કાર્યમાં સદ્વ્યય કરવાની સદ્દબુદ્ધિ જાગો તર શાંતિ પિતાની.
એજ હાર્દિક ભાવના.