________________
કલ્યાણ : જૂન, ૧૯૯૧ : ર૬૧
છે, અથાત, આ પંચનમસ્કાર જ્ઞાનાવરણીયાદિ રૂપ આહંત ધમ એ જ ભાવમંગલ છે. તે સર્વ કર્મોને અત્યંત પ્રકષથી હણે હણીને દશે અહિંસા, સંયમ વગેરે ભેદે અનેક પ્રકાર છે. દિશામાં નસાડી મૂકે છે.
એ બધા પ્રકારોમાં પરસ્તુતિવાદરૂપ આ પંચસર્વ પાપપ્રણાશક એ પંચ નમસ્કાર સવ નમસ્કાર એ પ્રથમ મંગલ છે. * મંગલેમાં પ્રથમ મંગલ છે.
આ રીતે શ્રી મહાનિશિથસૂત્રમાં શ્રી પંચ મંગલ બે પ્રકારનાં છેઃ દ્રવ્યમંગલ અને
2 મંગલ મહાશ્રુતસ્કંધને જે સમાસાથ–સંક્ષેપાર્થ ભાવમંગલ. દધિ વગેરે દ્રવ્ય મંગલે છે. ધમ કહ્યો છે. તેમાંથી કેટલું કે આ લેખમાં કહ્યું છે. મહા. એ ભાવમંગલ છે. દ્રવ્યમંગલની મંગલતા-શુભ
આ નિશિથ” સૂત્રમાં તેને વિસ્તારોથ પણ છે. જિજ્ઞા કારિતાને આધાર પણ ભાવમંગલ છે, કારણ કે
કે સુઓએ તે માટે “નમસ્કાર-સ્વાધ્યાય” પૃ. ૪૫ ધર્માથી પ્રાપ્ત થએલ પુણ્યના ઉદયના અભાવમાં થી અવલોકન કરવું દ્રવ્યમંગલ લાભ કરતું નથી. નિર્વાણ સુખને સર્વને ભાવનમસ્કારની પ્રાપ્તિ થાઓ, એ જ પરમ હેતુ, અહિંસાલક્ષણ અને સમ્યગ્દર્શનાદિ મંગલકામના.
શ્રી નમસ્કાર સુધાબિંદુ:
સંગ્રા. શ્રી સુધાવર્ષ જીવનમાં જે સમર્પણબુદ્ધિપૂર્વક લાખે ન હોય, અહંકારાદિ દેને પરાભવ કરવા અને કો નમસ્કાર શ્રી પંચપરમેષ્ઠી ભગવતેને અસમર્થ હોય, પણ જેને શ્રી જિનેશ્વરદેવાદિ આપવામાં આવે અને તે દ્વારા તેમનું હાર્દિક પરમેષ્ઠી ભગવતે પ્રત્યે આદરભાવ-પૂજ્યભાવ સન્માન કરવામાં જીવનને સારભૂત ભાગ પ્રગટ છે ભદ્રિક પરિણામી-આદિધામિકને ગાળવામાં આવે તે માનવ દેવથી પણું ભાગ્યમાં પણ તેના દુઃખથી બચાવનાર શ્રી નમસ્કાર ચઢી જાય છે.
મહામંત્રની સાધના છે. નમસ્કારના ધ્યાનરૂપી સાગરમાં જેનું શ્રી નવકારને ભાવ એટલે શ્રી અરિહંતની અંતઃકરણ ડૂબી જાય છે, તેની કમગ્રથીઓ અસીમ કરૂણાને ભાવ. પાણી ભરેલા માટીના કાચા ઘડાના દષ્ટાંતે શ્રી નવકારને ભાવ એટલે શ્રી સિદ્ધભગવં. વિલીન થઇ જાય છે.
તેના પરમ સામાયિકભાવને અને તેના ફળસ્વઅનંતવીર્યવાળે આત્મા ધ્યાનશકિતના રૂપ ક્ષાયિકભાવને ભાવ. પ્રભાવે ત્રણે લેકને ચલાયમાન કરવાને સમથ શ્રી નવકારને ભાવ એટલે શ્રી આચાર્યભગ છે. તે ધ્યાનને વિષય જ્યારે નમસ્કાર બને છે. બંનેના શીલ-સૌરભને ભાવ. અને નમસ્કારનો વિષ શ્રી પંચપરમેષ્ઠી ભગ- શ્રી નવકારને ભાવ એટલે શ્રી ઉપાધ્યાય વંતે બને છે, ત્યારે તે શક્તિને પ્રબળ પ્રભાવ , શું ન કરે? તે કહેવું વાણીના વિષયથી પર છે.'
જ ભગવંતેની કૃતારગામિતાને ભાવ. દુઃખથી છૂટવા માટે ધર્મની રુચિને ધારણ
ની શિર ધારણ શ્રી નવકારને ભાવ એટલે શ્રી સાધુભગવં. કરનારે કઈપણું આમાને નવકારસાધના તેની ઉત્કૃષ્ટ આત્મસાધનાને ભાવ. ઉપકારક છે. પછી ભલે તે શાસ્ત્રોને પૂરે જાણ મહામંત્ર શ્રી નવકારની શરણાગતિ નહિ
