________________
શેઠ શ્રી નાનજીભાઈ કાલીદાસ ઉપરનો એક પત્રક
શેઠ શ્રી નાનજીભાઇ કાલીદાસ મહેતાના નામથી અને તેમના દાનથી સૌ કોઈ પરિચિત છે. શિક્ષણની સંસ્થાઓ ચલાવવા જેઓએ લાખ રૂા. નું દાન કર્યું છે પણ તેમણે જોયું કે આ દાન પાછળ જે શુભ હેતું છે તે સિધ્ધ થતો નથી બલ્ક સંસ્થામાં રહી ભણતા વિધાથી–વિધાથીનીએ શિસ્ત, સંસ્કાર અને સંસ્કૃતિને વફાદાર રહેવા જોઈએ એના બદલે મોજશોખ, એશ-આરામ,
ખાવું-પીવું, હરવું-ફરવું, સીનેમા-નાટક જેવાં વગેરેથી જીવન સ્વછંદી આચાર, વિચાર, અને વર્તનથી અવગત બનાવે છે એટલે દુભાતા હૃદયે તેમણે સંસ્થાઓને તાળું મારવાનો નિર્ણય કર્યો. આ પગલું ભરવા પાછળ તેમનો શુભ હેતુ છે, દાતાઓને અનુકરણીય છે. સમાજમાં અનેક નાની–મોટી શિક્ષણ સંસ્થાઓ દાનથી ચાલે છે, તો તે દાનનો હેતુ જળવાય છે કે નહિ તે દાતાઓએ જવાની ફરજ છે. શેઠશ્રીએ જે પગલું ભર્યું છે તેના અનુમોદન રૂપે રાવબહાદુર શેઠ શ્રી જીવતલાલ પ્રતાપશીભાઈના સુપુત્ર શ્રી ચંદ્રકાંતભાઈએ જે પત્ર લખેલ તે પત્ર “કલ્યાણ ના વાંચકોની જાણ ખાતર અહિં રજુ કરીએ છીએ. રા. ર. શ્રીમાન રાજરત્ન શેઠ શ્રી. રા, રા. નાનજીભાઈ કાલીદાસ મહેતા.
શ્રી પિરિબંદર સવિનય જયજીનેદ્ર.
સંસ્કૃતિ અને સંસ્કાર પર થતી અશાતના વિ. વિ. પિોરબંદરની આપની મહિલા કેલેજ અને બેદરકારી જોઈ ત્યારે તે સડતા દઈને જેમ તથા ચાદીમાં સ્થાપેલ મુકુલ છાત્રાલય હાઈસ્ક- સરજન ડોકટ૨ કાપી નાખે તેમ કાપી નાખવાની લમાં આપે જાતે રસ લઈ તે સંસ્થાના લક્ષને જે હિંમત બતાવી તે દાન કરતાં પણ વધારે લુંટાતુ નિહાળી આપે જે હિંમતભર્યું પગલું પ્રશંસા અને ધન્યવાદને પાત્ર બની રહે છે. લઈ સમાજની તથા વિદ્યાર્થી વર્ગની આ કેલવણીની સંસ્થા ખોલી તેમાં દાન આપી ઉઘાડવા પ્રયાસ કર્યો છે. તે ખરેખર અદૂભૂત આપ સમાજની સેવા કરી રહ્યા છે. તેનાં કરતા અને પ્રશંસનીય છે.
પણ વધારે સારી સેવાને, આર્યસંસ્કૃતિ અને
આર્ય સંસ્કારને બચાવી લેવાની આપે છે આવા Radical change લાવવા માટે નૈતિક હિંમત બતાવી છે, તેમાં આપે પહેલ આવા હિંમતભયા પ્રયાસ સિવાય તેમાં કઈ કરી છે, તેને માટે આપને ધન્યવાદ ઘટે છે. પણ રીતે સુધારો આવશે અગર લાવ લગભગ અશકય હતા.
આપનું drastic પગલું લેતાં અજ્ઞાની અને
અસંસ્કારી વાતાવરણ અને સમાજમાં સુપ્ત કેલવણીના ક્ષેત્રે આપને રસ, પરિશ્રમ, ઢીલ થએ તેવા કેઈપણું ભયની દરકાર કે ૩૨ અને દાનથી સમાજ અને દેશ ખુબ પરિચિત રાખ્યા સિવાય માત્ર સંસ્કૃતિને અને સમાજને છે. આપનું દયેય અંગ્રેજોના શાસનકાળ દરમ્યાન કરી જાગૃત કરવા જે પ્રબળ પ્રયાસ આપે કી સઈ ગએલી આ સંસ્કૃતિને સજીવન કરી કરી છે તેથી સમાજ ને વિધાથી આલમની આંખ વહેવડાવવાનું હતું. તેમાં કિર્તીદાનની કોઈ જરૂર ખુલશે. અને દરેક ક્ષેત્રે કરેલા દાનના અપેક્ષા ન હતી, અને તેથી જ જ્યારે આપે દાતાઓ આપના જેટલી હિંમત કેળવી આપના
