________________
૯૧૦ : શકા અને સમાધાન :
અને ભાવ મનથી તેઓને કખ ધ થાય છે. આઠ રૂચક આત્મપ્રદેશે સિવાય ખીજા પ્રદેશામાં હલન ચલન છે તે વડે કખંધ થાય છે. જેમ એઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિયચરિન્દ્રિય અને અસની પચેન્દ્રિયને દ્રવ્ય મન નથી છતાં યુ ભાવ મન વડે કમ બંધાય છે તેમ અહિં પણ સમજી લેવું. ક` ખંધનું મુખ્ય કારણ, મિથ્યાવ, અવિરતિ, કષાય અને ચેગ છે. કારણા નિગેાદીયા, જીવામાં પણ રહેલા છે.
આ
શ॰ પુન્ય, પાપ, સ્વર્ગ અને નરક ઇન્દ્રિય ગેાચર નથી તો તેને સત્ સાથી માની શકાય? સ॰ જે જે ઇન્દ્રિય ગેાચર હાય તે તે ચીજો માનવી એ નાસ્તિકના મત છે. અને તે સાવ જૂઠા છે; કારણ કે પેાતાની સંખ્યાતીત પેઢીએ થઈ ગઈ અને તેમાંની એકેય પેઢી દેખાતી નથી એટલે શુ પૂર્વજો નથી થયા એમ માનવું મૂખોઈ નથી ?
દરિયાના આ કિનારે બેઠેલાને સામેના કિનારા
દેખાતા નથી તે શુ સામે કિનારા નથી એમ માનવું? એટલે કાલવિપ્રકૃષ્ટ (જેમાં કાલનુ અંતર હાય)માં વસ્તુ ન દેખાય. જેમ આવતી વીશીમાં શ્રી પદ્મનાભ પ્રભુ નહિ થશે એમ ન કહેવાય. તેવી રીતે કાલના વિપ્રકૃષ્ટથી શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનને જોઇ શકયા નથી એટલે તેઓ થયા નથી એમ પણ ન કહેવાય તે મુજબ
પુન્ય-પાપ આદિ માટે સમજી લેવુ છતાં ચ અનુમાનથી પુન્યપાપની સિદ્ધિ થાય છે જેમકે સુખ, પુન્ય વગર મલતુ નથી અને દુઃખ પાપ વગર મલતુ” નથી એટલે જગતમાં પુન્યપાપની સિદ્ધિ થાય છે.
જેવા પ્રકારના ગુન્હેગાર હોય તેવા પ્રકારના જેલ આદિ સ્થાન હોવાં જોઇએ. જેમ એક વ્યકિત ખૂન કરે તે તેને માટે જન્મટી ૫ અથવા ફ્રાંસી થાય છે પશુ જીવે ત્યાંસુધી કતલખાનાઓ ખાલી હજારા જીવને મારનારને જબરજસ્ત જેલ હાવી જોઈએ તે નરક છે. સામાન્ય પુન્યના સભારવાલે આત્મા રાજમહેલે આદિમાં અમનચમન કરે છે તે આખી જિંદગી પુન્યના ખૂબ જ કાર્યં કરનારને માટે અધિકસુખ આપનાર સ્વર્ગ મહેલ પણ હાવા જોઈએ. આ વિષય ગીતા દ્વારા વિશેષ જાણી લેવા ભલામણ છે. ખૂબ ચર્ચાય એવા છે એટલે કોઈ સુવિહિત[પ્રશ્નકાર-શારદાબેન શાન્તિલાલ-ભાભર]
શ॰ વાસુદેવ નરકે જાય તેનું શું કારણુ ? સ॰ વાસુદેવે નિયાણાં કરીને થાય છે અને તેથી તેઓ સમ્યફૂવ (આયુષ્ય મધ પહેલાં) ન પામતા હૈાવાથી તેમજ વિરતિના પરિણામના અભાવ હોય અને આરબ-સમાર’ભમાં મશગુલ રહી પારાવાર પાપ બંધ કરનાર હોવાથી તે નરકમાં જાય છે.
છ
મરી હું ગયા ને રમણુને બન્યા !
પાગલખાનામાં નવા ભરતી થયેલા પાગલને ખૂબ હસતા જોઇને ડાકટરે હસવાનું કારણ પૂછ્યાં ગાંડા ખાક્લ્યા, હું અને રમણ જોડીયા ભાઇએ હતા અમારામાં એટલું બધુ મળતાપણું હતું કે લોકો ભૂલાવામાં પડી જતા ! નિશાળમાં રમણુ તેાકાન કરે અને માસ્તર સા મને કરે ! એક વખત રમણે મારામારી કરી ને મેજીસ્ટ્રેટ સજા મતે કરી ! એક કરીના પ્રેમમાં પડયે હું ને એને લઇને ભાગી ગયેા રમણુ, પણ ગયા અઠવાડિયેજ મેં રમણુ પાસેથી બંદો લઇ લીધા.
"
કેવી રીતે ?” ડાકટરે પૂછ્યું.
• ભરી હું ગયા તે લેાકેા ખાળી આવ્યા રમણુને ?’
