________________
સમાધિ મરણની જરૂરિયાત તથા ૬-૧૦-૧૬ અધિકાર
(૫) ૧૮ પાપસ્થાનક વોસિરાવવા (૬) ચાર શરણા લેવા (૭) દુષ્કૃત ગહ (૮) સુકૃત અનુમોદના (૯) વિષય છોડવા (૧૦) ચતુર્વિધ સંઘ સાથે ખામણા (૧૧) સર્વ જીવ ખામણા (૧૨) ચૈત્ય વંદના (શાશ્વત જિન વંદના) (૧૩) અનશન (૧૪) સાધુ વંદના (૧૫) પરિષહ સહન કરનાર મુનિ વંદના (૧૬) નવકાર સ્મરણ.
શાસ્ત્રોમાં કેટલાક દૃષ્ટાંતોમાં વ્રતની આલોચના કરી ફરીથી વ્રત ગ્રહણ કરે છે. ૧૮ પાપસ્થાનકને પચ્ચખાણ સાથે ન કરવાનું નક્કી કરે છે. ક્ષમાપના કરે છે. બધું વોસિરાવવા સાથે છેલ્લા શ્વાસે હું આ દેહને પણ વોસિરાવું છું તેમ કહે છે. નમુસ્કુર્ણ પાઠ બોલીને આ પાઠ કરે છે.
કોણિક રાજા અને ચટક રાજાના યુદ્ધમાં ૧ શ્રાવક અને તેનો મિત્ર ઘવાય છે ત્યારે રણસંગ્રામમાંથી એક બાજુ જઈને પાંદડાનો સંથારો કરી શ્રાવક અંતિમ આરાધના કરે છે. દૂર રહેલો તેનો મિત્ર ભાવના કરે છે કે મારો મિત્ર જે પચ્ચખાણ કરતો હોય તે મારે પણ પચ્ચખાણ. પરિણામે બંનેની સદ્ગતિ થાય છે. મરણ સમયે ટુંડમાં દરવા-કરાવવાની (૧૦ આરાધના)
મેં જે કાંઈ પદ્ગલિક (સાંસારિક) સુખની ઈચ્છાથી દેવ-ગુરુ-ધર્મની આરાધના કરી હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્. હવે પછી જન્મ-મરણથી છૂટવા દેવ-ગુરૂની આરાધના કરનાર બનું.
લોકિક કે લોકોત્તર મિથ્યાત્વની વૃત્તિ કે પ્રવૃત્તિ કરી, કરાવી કે અનુમોદેલ હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્
અનંતાનુબંધી ક્રોધ-માન-માયા-લોભ છોડેલ ન હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્
મેં સાવદ્ય યોગની જે કાંઈ વૃત્તિ કે પ્રવૃત્તિ કરી, કરાવી હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્ (૧) જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર-તપ-વીર્ય - એ પાંચ આચાર સંબંધી જે કોઈ અતિચાર
નિગોદથી આજ સુધીના ભાવમાં મેં કર્યા-કરાવ્યા - અનુમોદ્યા હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્. નિગોદથી આજ સુધીના ભાવમાં મેં જે કાંઈ સાધુ કે શ્રાવકના વ્રતો ન લીધા હોય, લઈને ભાંગ્યા હોય, બીજાને વ્રત લેતા અટકાવ્યા હોય, લીધેલા વ્રતો છોડાવ્યા હોય તે બધાનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્.