________________
અતિચાર આલોચના
કે તેની નિંદા કરી હોય, મારા કરતા અધિક તપ કરનારની ઈર્ષ્યા કરી હોય એમ કોઈપણ પ્રકારે તપ સંબંધી અતિચાર લાગેલ હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. ‘મિચ્છા મિ દુક્કડમ્’
૧૨૮
વીર્યાચાર : સ્વ-પરનું કલ્યાણ થાય તેવી રીતે કાયાનો ઉપયોગ ન કર્યો. વચન દ્વારા સ્વ-પરનું આત્મકલ્યાણ થાય તેવું ન કર્યું. પરંતુ વચનનો ખૂબ દુરૂપયોગ કર્યો, હાસ્ય-મજાક માટે, ઈર્ષ્યા-દ્વેષ ઠાલવવા, રાગને વશ થઈ, રતિ-અતિથી વચન વ્યાપાર કરી કર્મબંધ કીધા, અનેક ભવો રખડ્યા બાદ મળેલ મનોવર્ગણાના પુદ્ગલોને સન્માર્ગે વાપર્યા નહીં, મન દ્વારા હિંસા-જૂઠ-ચોરી-અબ્રહ્મ-પરિગ્રહ વિગરે સંબંધી વિચારો કરી અનેક પાપ બાંધ્યા, ખોટા વિચારો કર્યા, ધર્મકરણીમાં મન-વચનકાયાનું બળ વાપર્યું નહીં એમ આ ભવ કે ભવાંતરમાં મેં જે કાંઈ વીર્યાચાર સંબંધી અતિચાર લાગેલ હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. ‘મિચ્છા મિ દુક્કડમ્”.
સમ્યક્ત્વ : લૌકિક કે લોકોત્તર મિથ્યાત્વની પ્રવૃત્તિ કરી, કરાવી કે અનુમોદી હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. જન્મ-મરણથી છુટવા માટે દેવ-ગુરૂ-ધર્મની આરાધના કરવાની હોય તેને બદલે કેવળ પૌદ્ગલિક સુખ માટે જ વર્તેલ હોઉં તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. મારા માનેલા સાધુ કે તેની ટુકડી-તેનો સમુદાય કે તેનો ગચ્છ જ સમકિતી અને બાકીના મિથ્યાત્વી આવી માન્યતાને વશ થઈને મેં જે કર્મો બાંધ્યા હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. આ ભવ કે ભવાંતરમાં સમ્યક્ત્વ વિરુદ્ધ મેં જે કાંઈ પ્રવૃત્તિ કરી, કરાવી, અનુમોદેલ હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. ‘મિચ્છા મિ દુક્કડમ્’.
બાર વ્રત : પાંચ અણુવ્રત-ત્રણ ગુણવ્રત ચાર શિક્ષાવ્રત એ બાર વ્રત મેં લીધા નહીં કે લઈને જે કાંઈ અતિચાર લગાડ્યા હોય તે મારું દુષ્કૃત મિથ્યા થાઓ. એ રીતે ભવાંતરમાં મેં પાંચ મહાવ્રત કે બાર વ્રત તેમજ બારમાંથી ઓછા વધતા વ્રત લઈને જે કાંઈ વિરાધના કરી હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. ‘મિચ્છા મિ દુક્કડમ્’.
સંલેષણાના અતિચાર : આ ભવમાં કે ભવાંતરમાં સંલેખના કરનારકરાવનાર-અનુમોદના કરનારની કે સંલેખના કરવાની આરાધનાની મન-વચનકાયાથી જે કાંઈ નિંદા-તિરસ્કાર-અંતરાય નાખવારૂપ ચેષ્ટા કરી હોય તે સંબંધી
