Jain Shwetambar Conference Herald 1912 12 Pustak 09 Ank 12

Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference

Page 4

૫૫૬
જેન કેન્ફરન્સ હેરલ્ડ.
આપણું ભાઈઓનું એક મંડળ પણ હસ્તી ધરાવતું ન હતું, કે જેમાં સમસ્ત હિંદના વેતામ્બર જેનો પ્રતિનિધિ હોય; તેથી થોડાએક આગેવાનોએ કરેલી અરજને સમસ્ત જૈન સમાજ તરફની અરજ તરીકે લેખવામાં આવી નહિ હોય અને તે કારણથી દાદ ન મળી હોય એ બનવા જોગ છે. પરંતુ સંવત ૧૮૫૮ માં સમસ્ત હિંદના જેનેની કરન્સ સ્થપાઈ, જે આસ્તે આસ્તે પ્રજામાં તેમજ સરકારમાં જાણીતી થતી ગઈ. આમ જ્યારે જિનેનું એક પ્રતિનિધિમંડળ છે એમ સરકારના જાણવામાં આવ્યું ત્યારે ઈ. સ. ૧૯૧૧ માં કોન્ફરન્સે આ બાબતમાં સરકાર સાથે પત્રવ્યવહાર શરૂ કર્યો અને ૧૮૧૨ ના એપ્રીલમાં આગેવાનું એક વગવાળું ડેપ્યુટેશન એજન્ટ ટુ ધી ગવર્નર જનરલ ઓફ રજપૂતાના હજુર મે કહ્યું. આ ડેપ્યુટેશન સ્વર્ગસ્થ શેઠ લાલભાઈ દલપતભાઈ, શેઠ રતનચંદ તલકચંદ, મુંબઈના સંઘપતિ શેઠ રતનચંદ ખીમચંદ, શેઠ કલ્યાણચંદ સૈભાગ્યચંદ, શેઠ કુંવરજી આનંદજી, શેઠ મોતીચંદ ગીરધરભાઈ કાપડીઆ B. A. L. LB., શ્રીયુત ગુલાબચંદજી હતા M. A. વગેરે ૨૫-૩૦ આગેવાનું બનેલું હતું. તેઓએ ના એજંટ સાહેબ સમક્ષ જૈનેને પક્ષ રજુ કર્યો અને એક માનપત્ર આપ્યું. સુમારે બે કલાક સુધી સમસ્ત હિંદના જૈનેની કોન્ફરન્સના પ્રતિનિધિઓને એજંટ સાહેબે શાન્તિથી સાંભળ્યા બાદ તેઓની અરજ ઉપર સંપૂર્ણ લક્ષ આપવાનું વચન આપ્યું. ત્યારબાદ ૧ વર્ષ સુધી નિરંતર પત્રવ્યવહાર કોન્ફરન્સ ઓફીસ અને આબુના મેજીસ્ટ્રેટ સાહેબ વચ્ચે ચાલુ રહ્યો; તે સાહેબે કેટલાક પુરાવા માગ્યા હતા, જે કોન્ફરન્સ ઓફીસે પૂરા પાડ્યા હતા. - આ પ્રમાણે શ્રીમતી કોન્ફરન્સ દેવી તરફથી નિયમિત પ્રયાસ ચાલતો હતો અને તેનું પરિણામ જાહેર થવાને વખત નજીકમાં આવ્યો હતો. તેવામાં એક બનાવ બન્યો, કે જે બનાવનાં પાત્રો આજે સઘળા યશ પિતાના શિર લેવાની કોશીશ કરે છે-અગર તેમના આજુબાજુના લોકો એટલે કે તેમના ખાસ ભકત તેવી કોશીશ કરે છે, તે બનાવ એ બને છે કે, કોન્ફરન્સ ઓફિસને પ્રયાસ ચાલતા હતા તે દરમ્યાનમાં શ્રી ધર્મવિજયજી મહારાજ અને શ્રીયુત હીરાચંદજી સચેતી એઓને અજમેર ખાતે એજંટ મી. કેલવીન સાથે મુલાકાત કરવાને પ્રસંગ મળ્યો. આ મુલાકાત વખતે શ્રી ધર્મવિજયજી મહારાજશ્રીએ કૅન્ફરન્સ અને આબુના મેજીસ્ટ્રેટ વચ્ચે ચાલેલે પત્રવ્યવહાર જોવા માગે, જે મહારાજશ્રીના મંગાવિવાથી કૅન્ફરન્સ ઓફીસે તેમને પૂરી પાડ્યા હતા.
છેવટે હમણું તા. ૧૦-૧૦-૧૨ ના રોજ રાજપૂતાનાના મેટ એજન્ટ ટુ ધી ગવર્નર જનરલ સર કૌલવીન સાહેબને હુકમ, આબુના મેજીસ્ટ્રેટ સાહેબ મારફત, જન શ્વેતામ્બર કોન્ફરન્સ ઓફીસને મળ્યું છે કે “ યુરોપીઅન વીઝીટરોને ચામડાના બુટ બદલી કૅનવાસના બુટ પહેરી દાખલ થવાની બહાલી ગવર્નમેન્ટ ઓફ ઇડિઆ આપે છે. ” - જૈનોની ધાર્મિક લાગણીના રક્ષણ માટે કરેલા આ હુકમ માટે સમસ્ત જૈન વર્ગ નામદાર લઈ હાડીંગ બહાદૂર, તથા સર કૅલ્હીન અને આબુના મેજીસ્ટ્રેટનો ઉપકાર અંતઃકરણપૂર્વક માને છે. રાજકર્તાને “ધર્મ રક્ષક કહેવામાં આવે છે તેથી તેઓએ દરેક પંથની ધાર્મિક લાગણનું રક્ષણ કરવા બનતું કરવું જોઈએ છે, પણ આ પવિત્ર ફરજ સમજનારા રાજાઓ અને અમલદારો ઘણાજ થોડા જોવામાં આવે છે. સુભાગ્યે આપણું
કપ્રિય વોઈસરોય લોર્ડ હાડીંગ ઘણા દીલસોજ હાકેમ હોવા સાથે ધાર્મિક વૃત્તિવાળા પુરૂષરત્ન છે. કાનપુર મજીદ સંબંધમાં થયેલા હુલ્લડ કેસમાં પણ તે નામદારે વચ્ચે પડીને