Jain_Satyaprakash 1952 12

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 17

મકે : ૩]
પતિતપાવન
[ ૩
‘ સર્વ જીવનમાં માનવજીવન ઉત્તમ ! ત્યાગ ને તપશ્ચર્યાં, પ્રાયશ્ચિત્ત ને પ્રેમ જીવનનાં અમૃત છે! એ અમૃત પામવા જેવા પણ માનવના ભવ ઇચ્છે છે!” સહિય : એહ રાહિશેય ! આ સુખદ પળામાં એ યાદ તા વીસરી જા1 સ્વર્ગ'માં પશુ આ વિડંબના! રે | ભૂંડી અવળચ'ડી તારી યાદશક્તિ |
માથા પર હાથ પછાડે છે. ] શ : અરેરે ! મસ્તક તેાડી નાખે, મગજમાં વલેખ થયેલા એ સ્વા જતા નથી. એ સ્વરા...... મનુષ્ય માત્ર સમાન, ન કોઈ ઊચન કોઈ નીચ. મેં બ્રાહ્મણુ ક્રમે ક્ષત્રિય, ક્રમે વૈશ્ય, ક્રમે શૂદ્ર. જન્મનું કાઈ મહત્ત્વ નહિ, સાધનાની સિદ્ધિ. દેવ પણ મનુષ્યજન્મ ઇચ્છે. માનવતા મુક્તિનુ' દ્વાર. દેવાની દેહને માનવદેહની જેમ પડછાયેા હોતા નથી. [ શહિણેય અટકે છે! દેવાની ટેહને પડછાયા હોતા નથી, એમ બે-ચારવાર ખેલે છે. ] રા : શું ક્યું”તું શ્રમણુ મહાવીરે ? દેવાની દેને પડછાયા હૈ।તા નથી અને આ દેવાંગનાઓના તો પડછાયા પડે છે.
શે : શું આ સ્થ† જૂડું? ના, ના. ભલે જૂઠ્ઠું હોય તેય મીઠું ! ના, ના, મહામંત્રી અભયકુમાર બુદ્ધિને ભડાર છે. મને ફસાવવા માટે એણે આ સ્વર્ગ માં રચ્યું ન હોય ? શ્રમણુ મહાવીર માટે ખીજી' ગમે તે કહીએ, એ અસત્ય ન વ. ચેતી જા, સહિષ્ણુય ! નહિ તે સંસાર તને ખુલ્લુ કહેશે ! તારી જીત હારમાં પલટાઈ જશે.
[ગીત પૂરું` થાય છે, મન્દનિકા આવે છે. ]
મનિકે : * સ્વામી | ગીત કેવું રસાળ ? રાહિય : અતિ રસાળ 1 મનારમે : સ્વામી, ચાલે અમારી સાથે વિહાર કરવા, પણ હાં, હજી એક વિધિ બાકી છે, પૃથ્વીલેાકના પુણ્યાત્મા ! તમે તમારુ પૃથ્વીલેાકનુ નામ-દામ ને ધંધા વગેરે અમને કડા, રહિય : હા, હા, હજીય નામની જંજાળ ખાકી રહી છે ? નામ તે ખીજું શું ? (ઘેાડીવાર અટકીને) મારું' નામ શબલ. ધધે બી, કાઠીએ કાણાં, કાથળીએ ન મળે નાણું. ખાર ઠાકરાં ને એ બૈરાં. બે વીત્રાં જમીન ગીશ. બે વીઘાં પડતર ને એક વીધા ખેડેલી 1 [મગધરાજ બિબિસાર આવે છે. તાળી અાવે છે. ]
મગધરાજ : સુંદરી, તમાકુ' નાટક પૂરું કરા. [ સુ'દરી વિદાય લે છે. ] મગધરાજ : ( હિણેયની પી થાબડીને ) નવજવાન ! મગધનું સિંહાસન તને મુક્ત કરે છે. મગધના ન્યાય, શંકાના લાભ તને આપે છે. તુ છૂટ છે. તારી મરજી પડે ત્યાં ચાહ્યા જા
શાહુય : જાઉ, પશુ મારા પગ ઊપડતા નથી. મગધરાજ : શા માટે?
રહિણય : જેના એક વાકયે મતે બચાવ્યા, એની શરઝુમાં. હું જીવદ્રોહી છું, સત્યદ્રોહી
છું — સમાજદ્રોહી છું. મને ભલા થઈને શ્રમણુભગવાન મહાવીરની વાટ બતાવશે મારા પરમ ઉપકારીને પથ બતાવશે? હું જાહેર રીતે કર્યું : *માણુસ માત્ર સમાન. ક્રમ જ માણસને ઊંચનીચ બનાવે છે. શૂદ્રો વેરના પથ છોડી દે, દ્વિજો તિરસ્કારને ભાવ મૂકી દે. પ્રેમપંથ એ જ સાચા પથ છે! નમા તિથ્થસ ! જાઉં છુ, વેરના પથ છેડી પ્રેમપથના જોગી ખનવા જાઉં છું !'
[રાહિ©ય ચાલ્યા જાય છે, એના કદાવર દેહ ધીરે ધીરે ક્ષિતિજમાં મળી જાય છે.