Jain_Satyaprakash 1945 06

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 26

૧૮૮] શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ
[ વર્ષ ૧૦ હાથમાં હશે. અથવા તે એમ પણ હોય કે સુબેદારના હાથ નીચે અજીતસિંહજી અહીં ઉપરી તરીકે હેય; બાકી “અજીતસિંહજીના રાજમાં” આ શબ્દો જ વધુ મહત્ત્વના હોય તે. અજીતસિંહજી પાટણનો સુબે પણ હોઈ શકે. ગુજરાતના ઇતિહાસપ્રેમી સાક્ષરે આ તરફ લક્ષ આપી આ ઈતિહાસ ઉપર પ્રકાશ નાંખે એમ. ઇચ્છું છું.
ગામ બહાર જેન ગૃહસ્થના બેત્રણ પાળીયા પણ જોયા. આ ગૃહસ્થ દાનવીર અને યુદ્ધવીર-શૂરવીર હતા. આગળ ઉપર એક મેટું તળાવ છે. કહે છે કે મહારાજા સિદ્ધરાજે આ તળાવ બંધાવ્યું છે. બાંધણું પ્રાચીન છે તેમજ તેના ચારે દિશામાં પ્રવેશ દ્વારના દરવાજા ઉપરની બેઠકે-ચોકી અને ગરનારની બાંધણી પ્રાચીન લાગે છે.
ગુજરાતમાં આવાં ઘણુંયે પ્રાચીન સ્થાને છે જે ઇતિહાસવિદોની રાહ જુએ છે.
આ લેખો, સ્થાનપરિચયનો હેતુ પણ એ જ છે કે ગુજરાતનાં આવાં પ્રાચીન સ્થાનને પ્રકાશમાં મૂકી ગુજરાતના ભૂતકાલીન ગૌરવવંતા ઇતિહાસમાંથી પ્રકાશિત થતી ગુજરાતની અસ્મિતા, ગુજરાતનું ગૌરવ અને ગુજરાતની મહત્તાનાં પ્રકાશકિરણેથી વર્તમાન ગુજરાત, બહદ્દગુજરાત અને ભારત કંઈક નવીનતા અનુભવે.
અહીંથી અમે શંખલપુર, બહુચરાજી, રાંધેજા વગેરે સ્થાને થઈ ભોયણુ થઈ કડી આવ્યા. કડીની પ્રાચીન ધાતુમૂર્તિના લેખનો પરિચય આપવાનો વિચાર હતા, પરંતુ શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશના ગતાંકમાં પંડિતરત્ન શ્રીયુત લાલચંદ્રભાઈનો એતિહાસિક શોધપૂર્વકનો લેખ વાંચી આનંદ થયો. એ પ્રતિમાજી ગયે વર્ષે જ કડી છે. મૂ. જેન બેડીંગના ઉદ્દઘાટન સમયે પૂ. ગુરુદેવ શ્રી દર્શનવિજ્યજી (ત્રિપુટી)ના સદુપદેશથી એ બેડીંગમાં પધરાવેલ છે. –સંપૂર્ણ
આ લેખમાં નીચેની હકીકત ઉમેરવાની સૂચના ઈતિહાસપ્રેમી પૂ. મુ. શ્રી. જયંતવિજયજી તરફથી પત્રદ્વારા મળી છે તે સાભાર અહીં આપું છું –
પંચાસર ગામના ઝાંપાની અંદર જ (હાલના ઉપાશ્રયની નજીકમાં) ત્રણ શિખર યુક્ત એક જિનાલયનું ખંડિયર ઊભું છે. શિખરે તથા મંડપનો કેટલોક ભાગ હજી ઊભે છે, કેટલોક ભાગ પડી ગયેલ છે. આ સ્થાન બહુ પ્રાચીન નથી, પણ બસો ત્રણસો વરસનું બનેલું તો હશે જ. આ સ્થાનનું કંપાઉંડ કરી લીધેલ છે અને તે સંઘના કબજામાં છે. તેને કાબ–ચાર ભરવામાં ઉપયોગ કરે છે.
. હાલના શ્રીશંખેશ્વરજીના મંદિરથી બે થી બે માઈલ દૂર ચંદુરના માર્ગે જતાં એક ઉંચાણું ટેકરાની તમે જે હકીકત લખી છે, એ જ સ્થાને, હાલમાં ગામમાં જે જૂનું મંદિરનું ખંડિયર ઊભું છે તેની પ્રતિષ્ઠા શ્રીવિજયસેનસૂરિજી મહારાજે સં. ૧૬પર ની આસપાસમાં કરી હતી, તે પહેલાંનું મંદિર, એ ઉંચાણ ટેકરાને સ્થાને હોય એમ લાગે છે.
જૂના હારીજમાં તમે પથ્થરનું મોટું એક જિનમંદિરનું ખંડિયેર હોવાનું લખ્યું છે. તેની પાસે જ પથ્થરના એક નાના જિનમંદિરનું ખંડિયર પણ હતું. સં. ૧૯૮૮ માં અમે બને ખંડિયેર જેયાં હતાં. ત્યારપછી નવા હારીજમાં નવું મંદિર બનતાં ત્યાંના પથ્થરો લાવીને ઘણું વાપર્યા તેથી હવે કદાચ નાના મંદિરનું ખંડિયર રહ્યું નહિ હોય. આ વખતે અમે જેવા ગયા ન હતા. પ્રાચીન તીર્થમાલાઓમાં હારીજમાં બે જિનમંદિર હોવાનું લખેલ છે.