________________
293
61.
Four More Popular Yaksinis
cighteen-armed one, but in no case a sixteen-armed
figure. 58. Iconography of the Jaina Goddess Ambikä, JUB, Vol. IX,
part 2, figs. 33-34. 59. We have also formerly suggested another name, viz.,
Sarrānubhari paksa, as he is an ancient yaksa daily invoked by Svetambara Jainas by reciting a hymn called Snātasya-stuti. Cf. Shah, U.P., Bulletin of the Prince of Wales Museum, Bombay, no. 1, p. 46. Tiloyapamatti, Vol. I (ed. by Dr. A.N. Upadhye and Prof. Hiralal Jain), chp. IV, verses 934-937. Vide Pandit Fulchand Shastri's paper "Varttamāna Tiloyapaunanti aura usake racani kala ādi kā vicara" (Hindi), in Jaina Siddhanta Bhaskara, Vol. XI, no. 1,
p. 73. 62. The verse is quoted by Pandit Nathuram Premi, in his
paper on Lokavibhaga akra Tiloyapannatti in his Jaina
Sahitya aura Itihasa, pp. 1-22 63. घोरसम्मणिपरे दलिदूण लद्धणिस्सेय। जिणबरा जगवे दणिज्जा। मिद्धि दिसंतु तुरिद सिरिबालचंदंसिद्धतियप्पहुदिभव्वजणाण सम्वे ।।
---Tiloyapannatti, I, chp. 4, verse 1211, p. 303 64. Epigraphia Carnatica, Vol. II, introduction, pp. 79fT. 65. Jaina Sāhitya aura Itihasa (Hindi) by Pandit Nathuram
Premi, pp. 293ff. 66. महाप्रभावसंपन्नास्तत्र शासनदेवताः । नमश्चाप्रतिचक्राचा वृषभं धर्मत्रकिणम् ।।
-- Harivainsa, I, p. 192, verse 222 Also see op. cit., sarga 66, verses 43-4, p. 804. 67. Mahāpuräna (ed. by Dr. P.L. Vaidya), Vol. I, pp. 10-11. 68. Paicāsaka, chp. 19, verse 24; Lalitavistaräfikā, p. 60.
For Haribhadra's date, see Bharatiya Vidya (Hindi),
Vol. 3. Simghi Smrti Number, p. 196. 69. जन्थ चक्केसरी रयणमया पण यतण ?] ट्टियपडिमासंघविग्घ हरेइ
-Vividha-Tirtha-Kalpa, ed. by Jinavijaya, p. 24 70. आरुहा मे वरति स्नेचरचत्रिण या, नाभेयशापनरसालवनाश्यपुष्टा । चकेश्वरी रुचिर चऋविरोचिहस्ना, मस्तार साः स्तु नवपिदुमकापकान्तिः ।
-0p. cit.. p. 97 71. Journ. Univ. of Bombay, Vol. IX, part 2, p. 166 and
note 4. 72. Muni Sri Jinavijayaji (ed.), Vividha-Tirtha-Kalpa of
Jinaprabhasuri (the Singhi Jain Granthamila, no. 10).
Ambik 1 deri kalpa, on pp. 107-08 of the same work. 73. According to another tradition noted by Jinaprabhasuri,
she fell down from the top of the Raivataka hill and
died. 74. For similar Svetambara accounts, see Sriddha-
guravivarana of Jinaimandira gani (1498 v.s.), p. 25%3; Šatrunjaya-mähatmya of Dhanesvara süri, pp. 233-37. According to Prabharakacaritra, pp.44ff, her two 'sons
are called Subhamkara and Vibhamkara. 75. For a fuller account see Tiruparurtikurram and its
Temples by Sjt.T.N. Ramachandran, pp. 157-60. 76. Ibid., pls. xxix, xxx, figs. 83-4. 77. In one mantra at least we find a buffalo as her vāhana:
कुष्माण्डिन रक्त रक्तपहिषसमारू नाशुभं कथय कथय इवी स्वाहा।
-- Ambika-devi-kalpa of Subhacandra (in Ms.)
78. Tbid. 79. सिंहयाना हेमवर्णा सिद्धबुद्धसमन्विता ।
__कम्राम्रबिभत्पाणिरताम्बा सङ्गविषनहत् ।। 80. Edited by Pt. Dalsukh D. Malvania. Cf.
यस्मिन्मन्त्रदेवता स्त्री सा विद्या अम्बकूष्मान्डयादिः । यन देवता पुरुषः स मंत्र, यथा विद्याराजा हरिणामेषि सर्वेणेय (सर्वाल)-क्षय (पक्ष) इत्यादि । विशेषावण्यक-महाभाग्य क्षमाश्रमण-महत्तरीया टीका, Palm-leaf Ms. in Samghavi Pala Bhandara, folio 226. Note that here the सर्वाज-यक्ष is also mentioned along with विद्याराजः हरिण गमेपि. Jinabhadra gani Ksamäśramana, according to tradition, lived in c. 520-623 A.D. A manuscript from Jesalmer shows that his Viseşāvaśyaka-Mahâbhâsya was copied (or completed ?) in 609 A.D. See Jinavijaya in
Bharatiya-Vidya, Simghi Smrti Arka. 81. C. वैयावृत्वकराणां प्रवचनार्थ व्यापृतभावानां यथाऽम्बकूष्माण्डीआदीनां शान्तिकराणां.... ।
--Lalitavistară, p. 60 82. गृहीलचत्राऽपतिचक्रदेवता तथोजपत्तालयसिंहवाहिनी ।
शिवाय यस्मिनिह सन्निधोयते क्वतत्र विघ्नाः प्रभवन्ति शासने ।। -Harivamza (M.D.J. Granthamala ed.), Vol. II, sarga
66, verse 44 83. Upalesa-Tararigini of Ratnamandira gani, p. 1483
Pandit Nathuram Premi, Jaina Sahitya aura Itihasa, pp. 239; Ramaprasad Chanda in A.S.L.,A.R.,1825-26,
pp. 176ff; Shah, U.P., in Bulletin of the Prince of Wales ___Museum, no. I, pp. 30ff. 84. Cf. जिनवचमि कृतार्था संश्रिता कम्रमाम्र
समुदितसुमनस्क दिव्यसादामनीरुक् । दिशतु सततमम्बा भूतिपुष्पात्मकं नः
समुदितमुमनस्क दिव्यसो दाम नीरु ।। ८८ ।। सिंहऽसि हेलया.ल जयति खरनखैवींतनिष्ठेऽतनिष्ठे
गुको गुका नेश नाशं दिशति शुभकृती पण्डितेऽखण्डिते खम् । याते या ते जसाढ्या तडिदिन जलदे भाति धीराऽतिधीरा पत्यापत्यापनीयान्मदिनसमपराद्धर्याधम बाधमम्बा ।। ६६ ।।
---Caturvinišatika, pp. 143, 162 85. Barro 85. देवि प्रकाशयति सन्ततमेष काम
वामतरस्तव करचरणानतानाम् । कुर्वन्पुरः प्रणिता सहकारलुम्बिमम्बे बिलम्ब विकलस्य फलस्य लाभम् ॥ ६ ॥
-- Jaina-stotra-samuccaya, pp. 143-4 86. हस्तविन्यस्तसहकारफललुम्विका हरतु दुरितानि देवि जगत्यम्बिका ।
-Ibid., p. 146 87. हस्तालम्बिनचुतलुम्बिलतिका यस्या जनोऽभ्यगाद
विश्वासेनिनताम्रपादपरता वाचा रिपुत्रासकृत् । सा भूति तिनोतु नोऽर्जुन रुचिः सिंहेऽधिरु ढोल्लसद्विश्वासे वितताम्रपादपरताऽम्बा चारिपुत्रासकृत् ।। ८८ ।।
-Stuticaturvinsatika.p.264 The commentary of Dhanapala, dissolves हस्तालम्बित, etc. as हस्तात् (? हस्ते) आलम्बिता, and another commentary quoted by Hemacandra does the same. Hence only
सा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
