________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
આશાને દાસી બનાવા
K33+%e
533934 1935 +83 લેખક : શ્રી ભાલચંદ્ર હીરાચંદ “ સાહિત્યચડ્ઝ
આજે આ મળ્યું, કાલે ખીજું મળશે, લાખ મળ્યા, ક્રોડ મળશે, લગ્ન થયા, પુત્રો થશે. પુત્રો થયા, પુત્રવધુએ ઘેર આવશે. ઘર બન્યું, બંગલા બનાવીશુ. એક કાર ખાતું ખાલ્યું, ખીન્ન ચાર ખેલવા છે. એક મેટર મળી, બીજી ચાર વસાવી છે. સો કામદાર તાકી છે, ખીન્ન એ નર રાખવા છે. સભામંડળમાં ચુંટાઈ ને આવ્યા, હવે મિનિસ્ટર બનશું, પાન સાથે વેપાર ચાલે છે, અમેરીકા સાથે વેપાર એડીશું. એવી એવી તેા હુન્નરે આશાને સંગ્રહ લેાકા પોતાના મનના કાડામાં પૂર્વી રાખે છે. અને એ બધી આશાઓનુ સ્મરણ કરી કરીને મનને રજિત કરતા રહે છે. એવી વિચારધારા એક સરખા વધાયે જ જાય છે. અને એવી આશાના તરંગામાં અને લહેરામાં મનને નચાવ્યે જાય ... એ આશાએ એનુ મન ગુ થાયેલુ જ રાખે છે. તે એટલે સુધી કે માણસ આશાના દાસ કે બંદા ગુલામ બની જાય છે. આશા એની માલેક બની એને અગિળીના ઈશારે નચાવતી રહે છે. એ આશા જો તૂટી જાય તો એ પેાતાનુ માત આવ્યું એમ માની રડતા રહે છે. એ દાસપણુ આશા નામનો ધુતારીએ નિર્માણ કરી માસને પાબદ્ધ કરી નાખે છે. એટલે જ એક સુભાષિતકાર કહે છે કે
आशाया ये दासास्ते दासाः सर्वलोकस्य । आशा येषां दासी तेषां दासायते लोकाः ।।
પેાતાની આશાની પૂર્તિ માટે અનેક લેાકેાનું દાસપણું કરવુ પડે છે. ધારો કે માણસને માટર લેવાનો ઈચ્છા જાગે છે ત્યારે તેને પેાતાની પાસે તેની કીંમત જેટલી જોગવાઈ કરવી પડે. મેટરના ગુદોષ જાણુંનારને મેળવવા પડે, કંપની શોધવી પડે, મેટર ચલાવનાર મેળવવા પડે, મેટર મૂકવા માટે જગ્યાની શોધ કરી તે મેળવવી પડે, મેટનુ બળતણવાળું તેલ મેળવવું પડે. એવી એવી તા અનેક ઘટનાઓ થઇ જાય. એમાં કેટલા લેાકેાના સપર્ક સાધવે પડે, એમ ર ંજન કરી તેમને સદ્રકાર મેળવેા પડે. મતલબ કે, એક વસ્તુની આશાની પૂર્તિ માટે અનેક લોકોની ખુશામત કરવી પડે. સાચા ખાટા અને કૃત્રિમ માર્ગને અનુસરવું પડે. મતલજ કે એક વસ્તુની આશા પાછળ માણસને આટલું રખડવુ પડે ત્યારે આપણે અનંત આશા સેવતા હાઇએ ત્યારે કેટલા લેાકેાની સદિચ્છા મેળવવા માટે ગુલામી કરવી પડે એ રૂખીતું જ છે. એટલે જેટલી આશા મેટી તેટલી ગુલામી અને દાસપણું વધુ પ્રમાણમાં સેવવું પડે, એટલે જ જ્ઞાની કહે છે કે આશા એ ગુલામી ાતરવાનું સાધન છે. માટે જ આપણે આશ! સમૂળગી છેાડી નહીં શકતા હાઈએ તે પણ તે પર મર્યાદા તે। મૂકવી જ જોઈએ.
આપણે દુનિયામાં જોએ છીએ કે, જેની પાસે થાતું પણ્ ધન ન હોય તે સેા રૂપીઆથી તૃપ્તિ મેળવવાની આશા રાખે છે. પશુ સેા રૂપિગ્મા જ્યારે મળે છે ત્યારે તે જ માણસ હારથી સમાધાન થશે એમ ધારે છે. એમ અનુક્રમે લાખ અને કરોડની વાસના તે સેવતા હોય છે. આમ આશા વધતા વધતાં ઉત્તરાત્તર વધારે સત્તા, ધન અને શક્તિ મેળવવાનો તેને આશા આગળ ને આગળ ખેંચ્યું જાય છે. એ રીતે આશાને કાઈ રીતે અંત આવતા જ નથી. >v( ૧૨૧ )
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- એટલે જે લોકો આશાના દાસ થઇને રહે છે તેમતે બધા લેાકેાના દાસ થઈ રહેવું પડે છે. અને કરવા આશાને જે પેાતાની દાસી બનાવી રાખે છે તેના બધા જ લાકા દાસ બની જાય છે. મતલ" કે, જે લાકે આથાનો પાછળ પોતે દોડતા રહે છે તેઓને
For Private And Personal Use Only
