Jain Dharm Prakash 1959 Pustak 075 Ank 03 04

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 6

જવાહરલાલ નહેર [ ૬ ઠ્ઠી [ રે , જે કરો નડશે , છો , ને વધુ જટિલ છે ટપટા બને છે. દિહી વિશ્વ-વિહા! કાચની પદવીદાન બાર પ્રસંગે, ” જી વેરાના ચેઈ ત્યારથી એક ને જ જાતના ઉપલપતિના 'શથી ઘણો છે એક લેખિત
ના ફળ બેઠા છે. આ નવી યંત્રવિદા ૭ બોધન વાંચ્યું, એમાં એમની જે વ્યાપક, ઉદાર ને વધુ ટ પ્રમાણમાં કુદરત અને માનવીના ચિ ત અને સ્વર: જીવનદૃષ્ટિ પ્રગટ થી સંબધે જ હસ્તક્ષેપ કરી રહી છે. એક એક ડગલું જોતાઓ કૃતય થઈ ગયા. કુલપતિ ડે. રાધાકૃષ્ણને કરતે કરતે માનવી નવી જ પ્રદેશમાં પ્રવેશી રહ્યો છે. એ ઉોધનને “પ્રેરણા રૂ૫ રને પકારરૂપ ' કહીને આપણી 5 સપાસના વાતાવરણ અને રાજ્ય ગેટમાં બિરદાવ્યું. જવાહર--વિને આપણે અને હું
આ જે વિર ફેરકારે વિદ્યાના વિકાસને કાર છે.
ઉત્પન્ન થયા છે મણે આપણું જીવન જીવવાની પદ્ધમળી રહ્યા છે તેવે ટાંકા, દેશના નેત્રસમાં એ બે
તિમાં પણ ૫ : આ છે, અને આપણી વિચાર જનનાયકે હૃદયના ઊંડાણમાં પણ કેટલા બધા . નિકટ છે તે એ પ્રવચનના નીચે અપાયેલા તારણ
કરવાની પદ્ધતિ ઉપર પણ અસર પાડી છે. પરથી જોઈ શકાશે. બે આંખની જેમ એ બંને
મને લાગે છે કે છેલ્લાં થોડાં વરમાં, આ નજીક છે, અને છતાં એ બે અખના દૃષ્ટિકોણ વચ્ચે બધાં પરિવર્તનની ગતિમાં આશ્ચર્યા કે ઝડપ આવી છે અંતર છે, તેય આપણે જોઈ શકીએ છીએ અને અને માનવપ્રાણીને બિચારાં એની સાથે તાલ મેળસમજીએ તો એ અંતર આપણે માટે ઉપકારક છે. બે વીને ચાલવામાં ખૂબ જ મુશ્કેલી અનુભવી રહ્યાં છે. આંખ વચ્ચેના અંતરને કારણે જ આપણે એમના દ્વારા માનવજીવનરૂપી રાસમાં અગાઉ જે સુસંવાદી ને તાલઆપણી સ્થિતિને એના વાસ્તવિક ત્રિપરિમાણમાં- બદ્ધ લય હતું તે અલોપ થઈ ગયું છે, અને એ લંબાઈ, પહોળાઈને ઊંડા માં જોઈ શકીએ છીએતે રાસ તૂટેલા તાલ ને વિસંવાદી સૂર વચ્ચે વેરાઈ
જ રહ્યો જણાય છે. આ વિસંવાદના ઓળ આપણે સર્વ સાધારણ રીતે સમસ્ત માનવજાતિની સમક્ષ
રાજકીય સંધ અને આર્થિક ઘરે પર સ્પષ્ટપણે અને ખાસ તે ભારતની સમક્ષ જે પ્રશ્નો ખડા કળી શકાય છે. થયેલા છે તેનું નિરીક્ષણ કરતાં એમ લાગે છે કે–
માનવી અગાઉની જેમ ગરીબી, ભૂખ કે કલાર-રાજય સ્થાપવાની મથામણ કરતાં કરતાં રોગને શિકાર નથી રો; બ બાહ્ય પ્રકૃતિ પર છે અkયામનું તત્વ આપણી દૃષ્ટિથી બહાર જતુ વિજય મેળવવાની ધગશમાં ને ધગશમાં અજાણ્યા રહેશે. તે આપણી તમામ ભાકિ પ્રગતિએ છતાં પ્રદેશોમાં અતિશય આગળ ધસી ગયા પછી, હવે માનવ સમાજને છિન્નભિન્ન કરી નાંખતી પ્રક્રિયા જ . એને ભાન થાય છે કે એની પોતાની જ જીત સાથે આગળ ધપશે.
છે એની બાખડી બંધાઈ છે. પિતાનું જ્ઞાન વધારવા ૪૮ વર્ષ પર, હું જ્યારે તમારી જેમ વિદ્યાર્થી જતાં એ પિતાની હતી તે જાતને જ ગુમાવવા બેઠો છે. હતો. ત્યારથી અત્યાર સુધીમાં વિરાન અને યંત્ર- 'લેને ગઈ પૂત ઓર છે આઈ ખસમ વાળો એનો વિદ્યારે મેં કુદકે ને ભૂસકે વિકાસની નવી નવી ઘાટ થતે જણાય છે. સવાર થાય ને નવા સવાલે મંજિલે સર કરતાં જોયાં છે; અને એમની આ ફલો- ને નવા કેયડાએ “ કા... કાં” કરતા આપણને ગોએ માનવની માનવતાને એકથી વધુ રીતે પડકારી છે. પજવવા આવી પહોંચે છે; કેમ જાણે આપણને પેલા
યંત્રવિદ્યાના વિકાસને કારણે સહુથી પહેલું તે પ્રાચીન આદેશની યાદ ન આપતા હેય-“રોડ? જના જમાનાથી ઊતરી આવેલા આપણા ઉદ્યોગ- દોડવું ?-હું જાતે કણ છું? ” એ પહેલાં જાણ!