________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
અંક ૭૪ ]
ફરવા
વચનને એમાંના પાતાની
મહાવીર કદાચ ભૂલ્યા હશે એવી બુદ્ધિ રાખવી નહી જે પણ કેટલાએક લકાએ પ્રભુ મહાવીર પણ ભૂલ્યા એમ પ્રતિપાદન પ્રયત્ન કર્યાં, એ સ્વચ્છ ંદતા કહેવાય. અને પ્રભુના વનાને તુચ્છકારી પોતાની માન્યતા જ સાચી છે પ્રેમ પ્રતિપાદન કરવા માંડયું. પ્રભુના વચને અપલાપ કર્યો. અને એમ કરવાથી પ્રભુના ઢાંકી દીધા અર્થાત્ તે નિદ્વવ થયા. કેટલાએક સરળ સ્વભાવના હતા, તેઓએ મૂત્ર ઓળખી તે સુધારી લીધી અને સાથે માગે વળ્યા. પણ કેટલાએકે મેં તે સુધારી નહીં. અને પોતાની જ હડ ચાલુ રાખી.એમ કરી પોતાનું સમ્યકત્વ ગુમાવ્યું. એ સ્વચ્છ ંદતાના સ્પષ્ટ દાખલેો છે, એમાં શંકા નથી. એ સ્વચ્છંદતાની પર પણ પ્રતિબદ્ધ રીતે નાના ૩ મોટા પ્રમાણમાં ચાલતી રહી. અને પરિણામે અનેક પક્ષ અને ભેદાનો રાફડો ફાટતા જ રહ્યો. અને હજુ પણ એ પરંપરા અટકી તા નથી જ. પણ વધારે ને વધારે તીવ્ર રૂપ પકડી ચાલતી જ રહી છે. એમના મનમાં પ્રભુના અનેકાંતવાદનું આખું દર્શન પણ થતું જણાતું નથી. અને પરિણામે રાગ દ્વેષના જાળાઝિખરા ધમા માં વધતા જાય છે. એ એટલે સુધી કે અન્યની નિદા, જુગુપ્સા કરી પરસ્પરને નિર્ણવ જેવા શબ્દપ્રયોગા વાપરી તુચ્છ ગણવામાં આવે છે. અને અનેકાંત ભાવને પૂર્ણ રીતે તિલાંજલી
આપી દેવામાં આવે છે.
સ્વચ્છ દેતા
સ્વચ્છંદતાનું કેવડુ એ ઘેર પરિણામ ! સ્વચ્છદંતાને કારણે જ જગતમાં અહુ ભાવને ભ્રૂણ પોષણ મળેલું છે. દરેક ધર્મ' માર્ગોમાં એ સ્વચ્છંદતાને કારણે જ અનેક ઉપપથ અને અનેક અનંત પેટા ભેદે જન્મેલા છે. અને તેમના કેટલાએક અતિ ઉત્સાહી માના ધર્મને નામે જ. આપસમાં કલહ કરતા રહ્યા છે. જે ધમ શાંતિ માટે જ મૂળ પ્રવતવામાં આવેલા હોય છે તે ધર્મસ્થાનમાં અને ધર્માચરણમાં જ હાળી સળગે છે. આપસમાં એક જ ધમ પ્રવત'ના અનુયાયી એકેકના શત્રુ બની જાય ૐ અને ધર્માચારના હેતુ જ અભરાઇ ઉપર ચડાવી દેવામાં આવે છે. ધર્મના નામે જ જગતમાં કલહ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૪૩ )
કકાસ તો શું પણ નામમારી, લડાઇ અને તાત સુધી લેવા જઈ પાંચે છે. પાતાની માન્યતા બીજાએાના માથે જારીયો ડોકી મેસાડવા જેવી ધૃષ્ટતા અને ર્ખાઈ કરવામાં પણ એવા ધારી કહેવાતા માનવી પાછુ વાળી જોતા નથી. ખણે પેાતાનો માન્યતા એ જ સવેર્વોપરી છે. અને બીનમાં
વિચાર કરવા જેટલા પશુ અધિકાર ન હ્રાય એમ માને છે. વાહરે ધર્માં આત્માએ! શાંતતા કે પરમતસહિષ્ણુતાનેા છાંટા પણ એમનામાં હતેા નથી. ભગવાને અનેકાંતવાદની પ્રરૂપણા કરી છે તે પણ તેઓ ભૂકી નય છે. જૈન શાસ્ત્રકારાત્રે અનેકતિની જે પ્રરૂપણા કરેલી છે તે મૂલતઃ દરેક વસ્તુનું સાચુ સ્વરૂપ પારખવાની ચાવી છે. અને જગતમાં મતભેનુ નિરાકરણ કરવાની શાસ્ત્રોકત સમજ આપનારી યુક્તિસ'ગત યેજના છે. જ્યારે એ વસ્તુનું સાચું મૂલ્યાંકન નહીં કરી શકનારા આત્મા મતભેદને અભિનિવેશમાં ફેરવી નાખે છે, અને તેને લીધે જ જગતમાં સ્વચ્છતા વધતી રહેલી છે,
કાષ્ટ વ્યકિત પોતાના સ્વાર્થ માટે એકાદ અકૃત્ય કરે તે તેના પરિણામે એ પાતે એકલા ભાગવે અને એની સ્વચ્છંદતા એને એકલાને ધાતક થાય. એટલે ઘાતક નુકસાનની મર્યાદા એ વ્યકિતપૂરતી મર્યાદિત થઈ જાય છે, પણ જ્યારે એ સ્વચ્છંદતા કાઈ ભણેલા અને પઢવીધારી પાસે જન્મે છે, ત્યારે એ સ્વચ્છ ંદતા અનેક આત્માને ભવ બગાડવાને કારણભૂત થાય છે.
એટલા માટે જ અમે વિનવીએ છીએ કે, પેાતાની કાઇ વિશિષ્ટ માન્યતા થઈ જાય તા તે પાતા માટે જ સીમિત રાખવી જોઇએ, બીજા ઉપર જબરીથી ઢાકી બેસાડવાની ચેષ્ટા ટાળવી જોઈએ. ભાવાત હોય તે બીનનું ભુત પ્રેમથી જીતી લઇ પોતાની માન્યતાની સમજ બીનને આપવી. અને તેમ નહીં બને
તે
શાંતતા ધારણુ કરી સ્વચ્છ ંદતા ટાળવી જોઇએ. એમાં જ પેાતાનુ અને પેાતાના ધંનુ ગૌરવ છે. અન્યથા એ સ્વચ્છંદતા જ પેાતાના ધાત કર્યાં વિના નહીં રહે. શાસનદેવ બધાઓને એ સદ્ગુદ્ધિ સુઝારે એવી પ્રાર્થના સાથે વિરમીએ છીએ.
For Private And Personal Use Only
