Jain Dharm Prakash 1948 Pustak 064 Ank 07

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

૧૫૨
શ્રી રૈન કમ પ્રકાશ
[ વૈશાખ
પછી પરમાત્મ પદ પામવાની શ્રદ્ધા ઉત્તરાત્તર વૃદ્ધિ પામે છે અને જીવ પરભાવ ઢાડી દઇ સ્વભાવમાં રમણુ કરે છે.
પ્રાથ'ના એટલે પ્રભુના ગુણ્ણાની વાણીદ્વારા સ્તુતિ. જૈન ધર્માંમાં પ્રાર્થનાને સ્થાને સ્તુતિ કે સ્તવન શબ્દ વાપરવામાં આવે છે. પૂર્વાચાર્યાએ પાતાના પરમાત્મા સાથેના સંધ જે વિચાર અને વાણીદ્વારા વ્યક્ત કર્યાં હતા તે દ્વારા પ્રભુના ગુણા વિચારવા અને ગાવા તે પ્રાર્થના કે સ્તુતિના વિષય અને ઉદ્દેશ છે; અને પેાતાના આત્મા જેટલે દરજન્ટે આવી પ્રાર્થનામાં જાગ્રત રહે તેટલે દરજો આવી પ્રાર્થનાની સફળતા છે.
ઉપર બતાવ્યું તે પ્રમાણે પ્રભુની પ્રાર્થના કે સ્તુતિ પ્રભુની કૃપા મેળવવા માટે કરવાની નથી, પણ વાણીદ્વારા પ્રભુના ગુણા સભારી તે ગુણે! આપણામાં વિકસાવવા માટે છે. શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજ શ્રી સ’ભવ જિન સ્તનમાં કહે છે કેઃ
શ્રી સાવ જિનરાજજી રે, તાહરું અકલ સ્વરૂપ; સ્વપરપ્રકાશક દિનમણી રે, સમતા૨સના ભૂપ.
દેવચંદ્રજી મહારાજ એક ભકત તરીકે ઇષ્ટ દેવને કહે છે કે હું સાંભવ જિનરાજ| તારું' સ્વરૂ। અકળ-કલ્પી ન શકાય તેવું છે, સૂર્યની જેમ તારું સ્વરૂપ-સ્વભાવ પેાતાને અને બીજાને પ્રકાશ કરનાર છે. હે ભગવન્ ! તમે સમતારસના સ્વામી છે, એટલે જ્ઞાનથી તમે સ્વપરપ્રકાશક છે અને સ્વભાવથી અખંડ આનંદ સ્વરૂપ છે. આત્માના પરમાત્મભાવનું આ કથન છે. સમ્યજ્ઞાન, સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યારિત્ર એ આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ છે. આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ સંસારી જીવને યથાર્થરૂપે પ્રતીત થતુ નથી, તેનું કારણ સસારી જીવની કર્મવશતા છે. કર્મના ધનથી આત્માની રાહજ જ્ઞાનકિત અવરાઇ ગયેલ છે. કર્મના ધના તેાડી નાંખવા અને આત્માની સહુજ અનત જ્ઞાનશકિત પ્રકાશિત કરવી તે ધનપુરુષા ના હેતુ છે. અને તે હેતુ સિદ્ધ કરવા શાસ્ત્રમાં બતાવેલ ધર્મક્રિયાઓ કરવાની રહે છે. માત્માની જે અન ંતતિ પ્રગટે છે તેનુ ઉપાદાન કારણે ત જીવાત્મા પાડે જ છે, ઇશ્વર કે દેવની કૃપાથી અન ંત જ્ઞાનશકિત જીવાત્મામાં નવી પ્રગટ થતી નથી. પરમાત્માની સ્તુતિ કે ભકિત તે તા એક નિમિત્ત કારણ છે, દેવચ`દ્રજી મહારાજ કહે છે કે~~
“ અવિસંવાદ નિમિત્ત છે। રે; જગત જંતુ સુક્ષ્મ કાજ.
""
X
X
X
“ ઉપાદાન આતમ સહી રે, પુષ્ટાલઅન દેવ; ઉપાદાન કારણપણે રે, પ્રગટ કરે પ્રભુસેવ. '
હે ભગવન્! તમે જગતના સર્વ પ્રાણીએના સુખના અવિસ'વાદ્ય નિમિત્ત છે અર્થાત્ તમારી સેવાથી-ભાવનાથી સર્વ જીવેને નિશળપણે સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે.