________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
'અંક ૫ મે. ].
૧૦૫
અહર્નિશ પણ કરે છે અને પિપણુદ્વારા શરીરના અવયને Recuperateપુનર્રચના કરવાથી માણસને શક્તિ છે, જે યંત્રના ભાગે માં હોતી નથી.
વૃદ્ધાવસ્થામાં શારીરિક નબળાઈ આવે છે, પણ માનસિક નબળાઈ આવવા કારણ નથી. સત્તર એસી વર્ષના માણસોના ને પણ ઘણીવાર ચપળ હોય છે. કેટલાક વૃદ્ધ માણસના શરીર તદ્દન જર્જરિત થયેલ હોવા છતાં તેમના મન ઘણું સ્વસ્થ અને બુદ્ધિશાળી જોવામાં આવે છે. શરીર નહિ પણ મન માણસનું મુખ્ય અંગ છે. અર્થાત માનવી થવામાં શરીર કરતાં મન ઉપયોગી છે.
વૃદ્ધાવસ્થામાં માણસ વધારે સંયમી થાય છે, તેની વિષય વાંછનાઓ ઓછી થાય છે. મહત્ત્વાકાંક્ષાઓ શમિત થાય છે, તૃષ્ણાઓ શાંત બને છે, જીવન વધારે એકધારું પિતાના કાબૂમાં રહે છે, સ્વભાવ અને લાગણીઓ તેને વશ રહે છે, વયના પરિપાકથી તેની દષ્ટિ વિશાળ બને છે અને નાની નાની બાબતે તરફ તે દુર્લય બને છે. ટૂંકમાં ઉત્તરાવસ્થામાં તે વધારે તરવવિચારક થાય છે.
જીવનકાળ માગણી મૂકી છે. તેનો દુર્થીવ " કરી શકાય છે અને ભય પણ થાય છે. જીવનકાળના સદ્દવ્યય કર્યો હોય | ઉત્તરાવસ્થામાં તે વ્યાજ આપે છે. તેના ફળ દશ્ય છે તેમ અદશ્ય પણ છે.
વૃદ્ધ માણસના મન રાસ્કારો અને સંસ્મરણેથી ભરેલ હોય છે, જેનો . ઉપયોગ ગ્ય કાળે કરી શકાય છે.
વૃદ્ધાવસ્થામાં માણસનું મગજ એાછું તીવ્ર હોય છે. તેનામાં કલ્પનાશકિત પણ ઓછી હોય છે, વૃદ્ધ માણસો નવી શોધળો ઓછી કરી શકે છે, નવા વિચારો સહેલાઈથી ગ્રહણ કરી શકતા નથી, મરણશકિન્ડ પણ ઓછું થડણ કરે છે; પણ વૃદ્ધ માણસની વિચારશકિત અને વિવેકશકિતમાં ઊણપ આવતી નથી. સામાન્ય રીતે સર્જનશકિ વૃદ્ધ અવસ્થામાં ઓછી હોય છે, છતાં તેમાં પણ અપવાદો જોવામાં આવે છે. કાળજૂના મડાના વૃક્ષની જેમ વૃદ્ધ જીવનના મૂળ ઊંડા હોય છે. જીવનના સંસરાર, અનુ, રા' અને આચારવિચારો વૃદ્ધ જીવનના મૂળ છે. મહાન વૃક્ષ જેટલું જ મી. ઉપર દેખાય છે તેટલું જ મીનમાં છે, તેમ વૃદ્ધ માણુનું '1* "વિક વિર મીર એ બાર !' થવાનું છે ને છાવા જેવું મૂળ વિનાનું નથી.
( અપાવ્યું )
For Private And Personal Use Only
