________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
આદશ વા યાયાધો માન્યતાના ત્રણ પ્રકાર ધોવા કાયો મા
તું તને કેવા માને છે ? જગત તને કેવા માને છે ? જ્ઞાનીઓ તેને કુંવા માને છે ? આ ત્રણ પ્રશ્નોના ઉત્તર વિચારતાં પોતાની ખરી ઓળખાણ થઇ શકે છે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રથમ તું તને કેવા માને છે ? તેના જવાબમાં ખાસ એટલેા જ ઉત્તર મળી શકે એમ છે કે કાઇ પણ માણસ પાત પેાતાને મૂર્ખ કે અણસમજુ અથવા કન્નુસ કે કત્ત વ્યહીન પ્રાચે માનતા જ નથી. મોઢે જો કે ન કહે પણ અંદર તા જગતમાં મૂર્ખ મનાતા માણસ પણ પોતાને મૂર્ખ કહેનાર કે માનનારને મૂર્ખ માને છે; અને પોતાને સમજી માને છે. જેએ તેને કન્જીસ કહે છે તેના પર તેને તિરસ્કાર આવે છે પણ પોતાને કન્જીસ માનતા નથી. પોતે કર્તવ્યહીન હોય, ક્રૂરજ બજાવવામાં પછાત હાય, સારસભાળ લેવા યેાગ્ય કુટુંબીઓ વિગેરેની પણ સારસંભાળ ન લેતેા હાય છતાં પાતે જે કરે છે તે વિચારપૂર્વક જ કરે છે એમ માને છે. આવી રીતે પેાતાને ગુણિયલ અથવા લાયક કે શ્રેષ્ઠ માનનારની સંખ્યા જ ઘણી હાય છે. એ પાંચ ટકા એવા પણ નીકળે કે જે પેાતાને પેાતાની સ્થિતિ કરતાં પણ અલ્પતાવાળા માને છે, અલ્પજ્ઞ માને છે, કરકસરીઆ માને છે, કર્ત્તવ્યપરાયણ રહી શકતા નથી એમ માને છે; પરંતુ એવા સન્નજ તેની સંખ્યા બહુ અલ્પ હાય છે.
હવે બીજો પ્રશ્ન જગત તને કેવા માને છે ? તે છે. એના ઉત્તરમાં જણાવવાનું કે-જગત તે! તને જ્યારે જ્યારે જેવા દેખરો તેવા કહેશે. તે એક જ વાત કહેનાર નથી. તને ઉદારતા બતાવતા જોશે ત્યારે ઉદાર કહેશે, કોઇ બાબતમાં કસાઇ કરતા જોશે ત્યારે કુંજીસ કહેશે, તને સદાચારપરાયણ જોશે ત્યારે સદાચારી કહેશે અને કોઇ જાતનું ભૂલવાળુ આચરણ જોશે ત્યારે દુરાચારી કહેશે, પાપકાર કરતા જોશે ત્યારે પરીપકારી કહેશે અને કોઇ ગરીબને ધક્કો મારતા જોશે ત્યારે નાદાન કહેશે, સાચું ખેલતા જોશે ત્યારે સત્યવાદી કહેશે અને કોઇ બાબતમાં ખાતુ ખેલતા જોશે ત્યારે તેવા કહેશે, એમ જ્યારે જ્યારે તારી જેવી સ્થિતિ દેખશે ત્યારે તેવા કહેશે. ધનવાન હઇશ ત્યારે ધનવંત કહેશે ને પૈસા ગુમાવી બેસીશ ત્યારે નિધન-દરિદ્રી કહેશે; માટે જગતના કહેવા પર આધાર રખાય તેમ નથી તેમ તેની અવગણના પણ કરી શકાય તેમ નથી; તા પણ તેના એક માર્ગ છે કે તું દરેક બાબતમાં સદાચારપરાયણ રહીશ તેા પરિણામે તારી કીર્તિ ગવાશે ને તારા આત્માનું પણ કલ્યાણ થશે.
For Private And Personal Use Only
