________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-''S
એ કે ૧૦ મા
કામકાવ :: મકર
કાદ લવિક્રીડિત શત્રુ જે મને. અખા અવૃતિને વિશ્રામ જે મહિને.
ખાણી પાપની આપદા-પદ અને આરામ દાનને ને વ્યાપ નિધાન, મંત્રી મદને. જે હેતુ છે. શેકને.
કેલિધામ કલીનું તે પરિગ્રહ ત્યાગે વિવેકી જ. ૪૩ ભાવાર્થ-જે પ્રશમનો શત્રુ છે, અવૃતિને મિત્ર છે, મોહની વિશ્રામભૂમિ છે, પાપની ખાણ છે, આપદાનું સ્થાન છે, ધ્યાનનું કીડાવન છે, વિશેપનું નિધાન છે, મદને મંત્રી છે, શોકનો હેતુ છે અને કલહનું કીડાગ્રહ છે, એ પરિગ્રડ વિવેકીએ ત્યજવા યોગ્ય છે.
વળી આ લોકમાં પરિગ્રહના દેવનું વર્ણન કરી તેનું ત્યાજ્યપણું દર્શાવે છે. પરિગ્રહ પ્રશમનો શત્રુ છે. પ્રશમ એટલે કષાયની ઉપશાંતતા અથવા આત્મશાંતિ. પરિયડની જાળમાં ફસાયેલા જીવને આત્મશાંતિ હોવી અતિ દુર્લભ છે, તેને ફોધાદિ કષાયની પ્રબળતા વતે છે.
પરિગ્રહ અવૃતિન-અધીરજનો મિત્ર છે. પરિગ્રહવંતને કોઈ પણ પ્રકારે ધીરજ રહેતી નથી, તેનું ચિત્ત સદિત પણે પરિગ્રહના ઉપાર્જન, વર્ધન અને સંરક્ષણમાં વ્યગ્ર રહ્યા કરે છે. હાય ! આ મહારો પરિગ્રહ કઈ લઈ જશે તો ! એમ તે સતત ભયાન્વિત વત્યા કરે છે. શ્રી ઉમિતિના કન્તોએ લાક્ષણિક શૈલીથી દર્શાવ્યું છે તેમ નિપુણ્યક રંક જે નિકૃષ્ટ ભિખારી પણ ઇંદ્ર જેવા તરફથી આશંકા રાખે છે કે રખેને આ મહારું ભિક્ષાભાજન પડાવી લેશે તે !! આ લઈ લેશે એમ સશકે. શકથી ય શકે તે રંક !”
ઉ. ભ. કથા, પ્ર. ૧, ૦ ૧૩ર. પરિગ્રહ મેહની વિશ્રાંતિભૂમિ છે. મોહથી મનુષ્યની મતિ મૂંઝાઈ જાય છે, સારાસારને, સત્યાસત્યનો, તન્હાતત્વને વિવેક રહેતા નથી; એટલે પરિગ્રહના પ્રતિબંધથી મહમૂઢ થયેલો જીવ ભવચકમાં ભમ્યા કરે છે.
પરિગ્રહ પાપની ખાણ છે. બાણ ખોદતાં જેમ આરે આવતા નથી અને ઊંડા ને ઊંડા ઉતરવું પડે છે. તેમ પરિગ્રહને અવગાડતાં આરો આવતો નથી અને પાપની ખાડમાં ઊંડા ને ઊંડા ઉતરવું પડે છે; કારણ કે પરિશનિમિત્તે વિવિધ પ્રકારના આરબ-સમારંભ કરવા પડે છે અને તેથી પાપને પુજ એકત્ર
For Private And Personal Use Only
