________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૦ મ ] મુક્તાળી : નિદ્રાકર
૩૭૯ પરિગ્રહ કલાનું કીડા ધામ છે, જગતુના સર્વ ઝગડા તેને લઈને છે. આ જે પરિગ્રહ છે તેનો વિવેકવંત ત્યાગ કરવા ચોગ્ય છે.
શાર્દૂલવિક્રીડિત કષ્ટોથી જયમ અગ્નિ તૃપ્ત ન થતો ને નરધિ નીરથી,
લોભી તેમ ઘણા ઘણા ધનથીયે ના તુષ્ટ કે તિથી: તે ના આમ વિભાવતે "વિભવ સૈ મૂકી બીજા જન્મમાં” જાથે આ છંવ, તેથી ફોગટ જ હું ઝાઝા કરું પાપ ક. ૪૪
ભાવાર્થ –અગ્નિ જેમ ઈંધનથી તૃપ્ત થતો નથી, સાગર જેમ જળથી તૃપ્ત થતું નથી, તેમ ભી જીવે ઘણા ઘણા ધનથી પણ સંતુષ્ટ થતું નથી અને તે આમ વિચારતા નથી કે –“ સર્વ વૈભવ અહીં જ મૂકી દઈને આ જીવ બીજા જન્મમાં ચાલ્યા જાય છે, તો પછી હું ફિગટ જ શા માટે આટલા બધાં પાપ કરું ? ”
જેમ કાઇથી અગ્નિ તૃપ્ત નથી થતો અને જળથી જેમ સમુદ્ર તૃપ્ત નથી થતા, તેમ લોભી જીવ ઘણા ઘણા ધનથી પણ સંતોષાતું નથી. લેભની અગ્નિ અને સાગર સાથે સરખામણી કરી છે તે સર્વથા યથાર્થ છે; કારણ કે જેમ જેમ ઇંધન મળતું જાય છે તેમ તેમ અગ્નિ વિશેષ ને વિશેષ પ્રજવલિત થતું જાય છે, તે જ પ્રકારે લેભ પણ જેમ જેમ લાભ મળે છે તેમ તેમ વધતા જાય છે. તેમજ સાગરના ઉદરમાં જેટલું પાણી પડે તેટલું ઓછું છે, સાગર કઈ રીતે ધરાતે નથી; તે જ રીતે ભસમુદ્ર વૈશ્યના રાજ્યથી પણ પૂરત નથી. લભ-તૃષ્ણાની વિચિત્રતાને અંગે શ્રીમદ રાજચ મોક્ષમાળામાં કહ્યું છે કે –
હતી દીનતાઈ ત્યારે તાકી પટેલાઈ અને.
મળી પટેલાઈ ત્યારે તાકી છે શેઠાઈને, સાંપડી શેઠાઈ ત્યારે તાકી મંત્રિતાઈ અને,
આવી મંત્રિતાઈ ત્યારે તાકી નૃપતાને; મળી નૃપતાઈ ત્યારે તાકી દેવતાઈ અને
દીઠી દેવતાઈ ત્યારે તાકી શંકરાઈને અહે ! રાજ્યચંદ્ર માને માને શંકરાઈ મળી, વધે તૃપણુઈ તાય જાય ન મરાઈને. ”
For Private And Personal Use Only