________________
આધુનિક જેનાનુ કળાવિહિન ધાર્મિક જીવન.
૧૩
નાર વધારે માહક લાગે છે. ગિરનાર સવ ધર્મોનુ તીથ છે, જેના ભાગ્યમાં હિમાલય જવાનું ન હોય તેણે ગિરનાર ફ્રી સાષ માનવા. ગિરનારથીજ સૌરાષ્ટ્રની શાભા છે. આખુ પશુ સુન્દર સ્થાન છે, ત્યાંનાં મંદિરની કોતરણી આખા જગતની માહિની છે. આણુનાં માંદેરેાની કારણી પ્રાચીન હિન્દી શિલ્પની પૂર્ણ સ્થિતિની દ્યોતક છે, અને વિવિધ પ્રકાના આકૃતિ નિર્માણા કરવાના વિષયમાં આપણા કારીગરોની અદ્વિતીયતા સિદ્ધ કરે છે. અવિચળગઢ ણુનાં સ્મરણેામાં અચળ સ્થાન લે છે. તેની ખાજુમાં આવેલ તાર'ગાજીની ટેકરી નાની છતાં મને બહુ માડુક લાગી. અજીતનાથજીના મંદિરની ભવ્યતા બહુ ઓછાં જૈન મદિરાને વરી છે. શ્રી શત્રુંજયના મહિમા જૈન ભાઇઓમાં અપાર છે. જેવી રીતે પ્રાણીએ નામક બાંધે છે તેવી રીતે પર્વત, નદી કે સાગર જેવાં જડ પ્રદેશે નામકમ બાંધતા હોય તે શત્રુ જયને હું માટુ' નામકર્મી તીર્થ કહુ. આ કહેવાનેા આશય એટલે કે સૃષ્ટિસૌન્દર્યની દૃષ્ટિએ વિચારીએ તે શત્રુજયના જે મહિમા છે તેની ચેાગ્યતા શ`કાસ્પદ અને, પણ બાલ્યકાળથી પેષાતા વિચારસંકારાને લીધે શત્રુ જય તરફ્ આપણને સ્વાભાવિક આકષ ણુ રહે છે, શત્રુજય પવ ત લગભગ રૂક્ષ છે, છતાં દ્રથી શત્રુ જયનું દ્રષ્ય જેટલુ મેહક લાગે છે તેટલુ અન્ય કોઇ તીર્થનું લાગતું નથી. ગિરનાર દૂરથી જોઈને માણસ ભય પામે; પણ હાથી ઉપર અંબાડી હોય અથવા તે મહારાજાધિરાજ મુગટધારી બેઠેલ હોય તેવા મદિરનાં શિખરેથી વિભૂષિત મુખભાગવાળે શત્રુ ંજય શાભી રહેલ છે. શેત્રુંજી નદીથી પરિવેષ્ટિત શત્રુજય કૈવલ્ય લક્ષ્મીથી પરિવેષ્ટિત આદીશ્વર ભગવાનની તપેાભૂમિ તરીકે સર્વ જૈનોના હૃદયને નિરંતર આકર્ષે છે. ઉપર ચઢતાં એમ થાય કે શત્રુજય આટલા બધા રૂક્ષ ન હેાત તે કેવું સારૂં થાત ? પણ કુદરતની એટલી કૃપા આછી તેની ફરિયાદ ક્યાં થાય ? આ રૂક્ષતાથી જ કેઇ કંટાળે તેને ઉપર પહોંચતાં પૂરા બદલેા મળે છે, શ્રો શત્રુજયને મદિરાનું નગર કહેવામાં આવે છે તે યથાર્થ છે. "આટલી ઉંચઇએ આવા મદિને સમુદાય હિંદુસ્થાનમાં કાઈ ઠેકાણે નથી અને તેથી તે રીતે આપણા દેશના તીર્થોમાં શત્રુ ંજયનું વિશિષ્ટ સ્થાન સુગમ્ય છે.
“ ઉજજવલ જિનગૃહ મંડળી, તીંહાં દીપે ઉત્તંગા; મારું હિમગિરિ વિભ્રમે, આઈ અમરગંગા. ”
આ પ્રમાણે કવિનું વર્ણન ત્યાંના ધવળ તેને યથાથ લાગ્યા વિના ન રહે.
મંદિશમાં જે કેાઈ વિચરે
આ તા પવ ત ઉપરના તીસ્થાનાની વાત થઈ, પણ જમીન ઉપરનાં તીર્થ સ્થાને પણ એવાંજ રમણીય છે. આમાં પ્રથમ પક્તિએ પાવાપુરી મુકાય. પાવાપુરી તે ભગવાન મહાવીરની નિર્વાણુભૂમિ. મારામાં મંદ લાગતુ જૈનત્વ
