________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમેતશિખરને માગે,
૮૭
પાડનાર છે, અધ:પાત કરાવનાર છે, સંસાર તરફ લઈ જનાર છે. એ ચલને પરિ થામે તે જરા વખર ઉપર ઉપરના ભ મળે ત્યારે મન સુખ માને, બાકી એનો વિયેગા થાય એટલે મહા આંતર કષ્ટ થાય. માટે કરવાટ થાય અને મન અત્યાસ્થામાં પડી જાય. એવાં ચલનો તે વિચાર કર પણ ઉચિત નથી. વિશુદ્ધ ચલનો વિચાર કરીએ તે એમ ને એમ કયાં સુધી ચાલ્યા કરવું? ચાલ્યા કરવાનું જ હોય અને સાધ્ય ન હોય તે કેઈને તે પસંદ આવે જ નહિ, સુઈ રહેવાની વાત તે ચલનની સરખામણીમાં જ ગમે તેવી છે, કામ કર્યાની આખરે સુવું પસંદ આવે, બાકી માંદાને તેને અનુભવ પૂછીએ તે સુઈ રહેવામાં પણ કંટાળે જ છે. આથી આત્મસ્વરૂપમાં સ્થિરતા થાય તે સામે એગ્ય ચલને થાય તેમાં જ મજા છે અને એ સ્થિતિ પ્રાપ્ત થાય ત્યારે જ તેને ખરે અનુભવ થાય તેમ છે.'
મુમુ--“ચલને બે પ્રકારનાં છે તે વાત તે સમજાય છે, પણ સંસારનાં ચલને તરફ આત્મા કેમ પ્રેમ બતાતે હશે? સમજીને નુકશાન થાય તેવા માર્ગ ગ્રહણ કરનારને ડહાપણવા તે નજ કહી શકાય?
પંથી–-એ તે સ્પષ્ટ વાત છે. કપાય અને રાગની અસર તળે અને મોહનીયકર્મના પ્રબળ જોયી આમાની શુદ્ધ દશ તદ્દન અવાઈ ગયેલી છે અને તેને પરિણામે એ ચલને સાથ તરફ હવાને બદલે સંસાર તરફ થાય છે અને દુઃખના સંગેમાં ફેરવાઈ જાય છે. સંસારનાં ચલને જે નીચા લઈ જનારા ન હોય તે પ્રત્યેક દેડાદોડ કરનાર આખરે સ્થિર થઇ જાય અને તેથી વધારે દેડાદેડકરનાર જલદી સાથે પહોંચી જાય. આથી મને તે એમ લાગે છે કે સાધ્યને અનુલક્ષીને જે દેહાદેડ કરે છે તે સાધ્યને નજીક કરે છે. જે લેગ, માન કે મેહની ઈચ્છાથી કે અસરથી ચલન કરે છે તે સાર તરફ જાય છે. મધ્યથી દૂર જાય છે, આવી દોડાદોડી કયાં સુધી પાલવે ? બહુ વિચારવા જેવું છે, ઘણું સમજવા જેવું છે. આપણા શરીર સામે જોઈને, શરીરની અંદર જોઈને, હૃદય-મગજની પરીક્ષા કરીને શુદ્ધ રસ પીવા લાયક છે.” | મુમુલુ--‘ત્યારે સર્વ પ્રાણીઓ ડહાપણુથી દોરાય છે એમ તે નજ કહી શકાય?”
પંથી-- નહિ જ ! ઘણું પ્રાણીઓ રાગ દ્રા એની અસર તળે તદ્દન મૂર્ખાઈ ભરેલાં કાર્યો કરે છે, આત્માને પાછા હઠાડનાર માગે આદરે છે અને બાળ છાને ગ્ય વર્તન કરે છે. એમાં શુદ્ધ સાયને માર્ગે માત્ર સાધ્યપ્રાપ્તિના એકજ અંતિમ સાધથી માન કે મક્કા ગણના કર્યા વગર કાર્ય અંકિત કરનારા તે વિરલા જ નીકળે છે અને આ માર્ગ વિરલાઓ માટે જ છે, શુરવીરે માટે જ છે,
For Private And Personal Use Only
