________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ પ્રકાશ
નથી, પણ મુનિરાજને વહરાવવા માટે લક્ષપાક તેલના ચાર શીશાએ દેવકૃતિથી દાસીને હાથે પડી જવા છતાં જેનું રૂંવાડું પણ ગરમ ન થયું એવી અચંકારીભદાની જેમ અસાધારણ સહનશીલતા રાખી શકાય તેજ ખરી ક્ષમા કહેવાય. જે વ્યાપારી, ડૉકટર, વકીલ, શિક્ષક કે.શેઠ વિગેરેનો સ્વભાવ ધી–હડી હોય તેને ત્યાં ગ્રાહક, દરદી, અસીલ વિદ્યાથી કે નોકરે ઘણા ઓછા આવશે અને તેઓને તેથી અર્થ-લાભ સંબંધી ઘણી હાનિ વેઠવી પડશે. એથી તેઓનું ચિત્ત સદાને માટે સતત રહેશે અને તેઓને ખરી શાંતિનો અનુભવ કયારે પણ થઈ શકશે નહિ. શાંત પ્રકૃતિવાળાને માટે એથી સર્વ ઉલટું સમજી લેવું. એ બાબત વિસ્તાર કરવાની જરૂર નથી. હવે માનના ત્યાગ બાબતે વિચારીએ–
માની–અહંકારી મનુષ્યને જ્યાં ત્યાં તિરસ્કાર થશે-અપમાન પામશે. તે શ્રીમંત કે અમલદાર હશે તે પાછળથી–પક્ષમાં લેકે તેની લાયકાત હલકી
કશે. તે લોકેનો ચાહ મેળવી શકશે નહિ. મિત્રમંડળ કે સમૂહનાં આનંદનો લાભ તેને મળી શકશે નહિં. જે માણસ હેટાઈ ઈઓ છે તેને તે મળતી નથી, નથી ઈચ્છતા તેને લેકે પરાણે વળગાડવા-આપવા આવે છે. આથી લઘુતામાં કેટલા ગુણો છે તે સમજી શકાશે. બીજનો ચંદ્ર નાનું હોય છે, છતાં તેને સૌ નમે છે. પૂર્ણિમાને દિવસે સંપૂર્ણ ચંદ્રને કોઈ ભાવ પૂછતું નથી. બાળક રાજાના અંતઃપુરમાં જાય છે તેને રાણીઓ રમાડે છે. પ્લેટો માણસ ભૂલથી પણ પ્રવેશ કરે છે તો તેને દેહાંતદંડ સુધીની શિક્ષા ખમવી પડે છે. કીડી ન્હાની હોય છે તે વસ ભેજન આસ્વાદે છે; હાથ હટી છે તે પોતાની સૂંઢવડે શિરપર ધુળ ઉડાડે છે. વિદૂષી એન્નીબેસન્ટ, લેકમાન્ય તિલક, મહાત્મા ગાંધી વિગેરે હિંદના આર્યપ્રજાના સેવક થઈને સેવા બજાવે છે તે લેકે તેઓને દેશના નાયક તરીકે, ગઈ કેવું અને સાધારણ માન આપે છે ? તે સર્વને વિદિતજ છે, માટે લઘુના ખાસ ધારણ કરવા રોગ્ય છે અને તે આંતરજીવનને સુધારે છે. માયાને ત્યાગ કેટલે અગત્યનું છે તે હવે જોઇએ| માયાવી-કપટી માણસ જગને વિશ્વાસ ખુવે છે, તેની સાથે કોઈ વ્યાવહારિક-વ્યાપાર સંબંધી કામ પાડતું નથી, તે લુ, ઠગ, ઢાંગી,બગભકત ઈત્યાદિ ઉપનામોથી ઓળખાય છે. આજકાલ પ્રાય: સર્વત્ર દંભનું પ્રાબલ્ય વધી પડયું છે. જે માણસ પોતે હોય તેના કરતાં વિશેષ સારે, દ્રવ્યવાન , વિદ્વાન, દેખાવાનો પ્રયત્ન કરે છે, તે શરૂઆતમાં કદાચ ભલે ફાવે–ફક્ત મેળવે પણ જ્યારે કે તેના ખરા.
સ્વરૂ૫ને પામી જાય છે-ઓળખી લે છે ત્યારે પછી તેની પ્રતિતી કરતું નથી. દંભ ધાર્મિક ક્રિયાઓને અને તે તદ્દન નિષ્ફળ અને આત્માને અધોગતિએ લઈ
For Private And Personal Use Only
