________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કળત્તિ પાલન.
૨૬ લાગે તેવું કોઈ કાર્ય કરવું નહિ. જેઓ નેતા જેવી સ્થિતિમાં હોય તેણે પિતાની કીર્તિ પાલનામાં વધારે ચીવટ રાખવાની જરૂર છે. તેઓનાં દૃષ્ટાન્તથી ઘણા માણસ ખરાબ માગે ચાલ્યા જાય છે. અમુક ગૃહસ્થ " આ પ્રમાણે કરે છે કે વર્તે છે તો પિતાને શું વાંધો-આવા પડવાઈ દાખલાઓ લેવાની કરીતિ જે કે પ્રશસ્ય નથી, છતાં તેવી પદ્ધતિ છે, તે જોઈને નેતાઓએ પિતાના વર્તન માટે પિતાના લાભ ખાતર ચીવટ રાખવા ઉપરાંત અન્યના હિત ખાતર પણ સંભળ રાખવાની ખાસ જરૂર છે. આગેવાન અથવા નેતાને માથે એક ખાસ ફરજ છે કે એણે અન્ય તેનું દાન્ત લઈ ખરાબ માર્ગ પર ચાલ્યા જાય તેવી સ્થિતિમાં પિતાની જાતને કદિ મૂકવી નહિ. કીર્તિ પાલનનો નિયમ તેઓને બહુ સારી રીતે લાગુ પડે છે અને તેમાં ગફલતી કરતાં તે પિતાની જાતને અને અન્ય અનેકને બહુ નુકશાન કરે છે.
માનલાંગ અવસ્થામાં આ દુનિયામાં રહેવું તે ઘણાને મરણલ્ય જણાય છે. જે નીતિ નિયમથી પાત થવાને લીધે માનભંગ થયેલ હોય અથવા થવાને હોય તો તેમ ન થવા દેવા ખાસ જરૂર છે. બાકી વ્યવહારૂ, માન, કીર્તિ માટે જે જીવનને ખ્યાલ હોય તેમ વર્તવું. અમુક રીતે વરઘેડો ન કાઢવામાં માનભંગ માનનાર કે જમણવાર ન કરવામાં આબરૂને હાનિ માનનારના - વ્યવહાર વિચાર ગમે તેવા હો તેને આત્મિક ઉન્નતિ સાથે સંબંધ નથી, છતાં માનભંગ થવાથી જે સમાજમાં જન્મ થયેલ હોય તેને કાંઈ લાભ ન કરી . શકાય તેવા ઉતાવળીઆ સુધારાઓ કર્તવ્ય મનાય તો પણ સંભાળથી લેકસમક્ષ મૂકવા અને સમાજની ઉન્નતિ કમસર અને ધીમી થાય છે એ નિરંતર લક્ષ્યમાં રાખવું. ઉંચામાં ઉંચા સુધારાઓ રજુ કરવામાં તર્કની દષ્ટિએ દેષ ન લાગતો હૈય તો પણ દેશ કાળ ભાવ વિચારવાની વ્યવહારમાં ખાસ જરૂર છે. સમાજ સાથે જેમ ઘસડાઈ જવાની જરૂર નથી, તેમ ઉત્કટ રીતે આક્ષેપક શૈલીથી સમાજને નાકથી ખેંચવાનો પણ અધિકાર નથી. એ ... વિચાર કરી શાંતિ રાખી સમાજને ધીમે પણ મકકમ રીતે દેરવાનો નિયમ આદરવાથી આ જીવનમાં કાંઈ કરી શકાય છે અને તેટલી અપેક્ષાએ માનની બાબતમાં વિચાર કરવાની આવશ્યકતા રહે છે. અહીં જે માનપર વિચાર રાખવાનું કહેવામાં આવે છે તે પોતાના હિત ખાતર અથવા સ્વાર્થી તરીકે નહિ, પણ આબરૂ-કીતિ ગયા પછી કાંઈ પણ કરી શકાય તેવો પોતાનો અભ્યાસ અથવા બીજી સગો હોય તે આવેશને લઈને ફેકી દેવાની ઉતાવળ ન થાય તેને અંગે ચેતવણીરૂપે છે.
ગુ ચ્છાદનને અને આ વિષયને વિરોધ નથી. સદ્દગુણને ઉઘાડા પાડવાની
For Private And Personal Use Only
