Book Title: Jain Dharm Prakash 1915 Pustak 031 Ank 08
Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

View full book text
Previous | Next

Page 26
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir જૈનધમ પ્રકાશ. ૨૦ ખાતરજ કાઇ કાર્યાં કરે તે તે બહુ ગ નથી. સાંસારિક અપેક્ષાએ પ્રાથમિક અવસ્થામાં કીર્તિ પ્રાપ્તિ માટે પ્રાણીને વિશેષ ઈચ્છા રહ્યા કરે છે એ સ્વાભાવિક છે. એવા વખતમાં આગળ વધવા માટે કદાચ લેકચ મેળવવા ખાતરજ અમુક અનુષ્ઠાન કરવામાં આવે તે પણ આગળ જતાં તેથી તેનું ચારિત્ર ધારણ થઈ જંતુ હાવાયી તે દરવા ચેગ્ય છે. આટલા ઉપરથી જણાય છે કે પ્રેક તરીકે કીર્તિ પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છા આત્મ પ્રગતિની શરૂઆતમાં ઉપયેગી ભાગ ખાવે છે, નિયમેને ચીવટથી વળગી રહેવાની ઈચ્છાથી આગળ વધતાં કીતિ થઇ જાય છે, તેને માનને અંગે ઇહુભવ કળની અપેક્ષા સાથે સબંધ નથી અને તેવી રીતે કીર્તિ પાલના થઇ જતી હોય તેમાં તે કેઈ પણ પ્રકારે વાંધો લેવા જેવુ' હેજ નહિ. માન થઈ આવે ત્યારે વિચાર કરવા યુકત છે કે એમાં કાંઈ દમ નથી, માન આપનાર અને લેનાર ઘેડા વખતમાં ચાલ્યા જવાના છે, પણુ પાતાની આબરૂ જાળવી રાખવા માટે અમુક નિયમને અનુસરવાની ઇચ્છા થાય તેમાં કાંઇ અડચણુ જેવું નથી. કા શુભ અનુષ્ઠાન કરવા પહેલાં સદ્દગુણુ સેવનના પ્રેરક તરીકે કીર્તિના વિચાર ઉપયેગી છે, કાર્ય થઇ ગયા પછી તેનુ અભિમાન કરવું એ ત્યાઢ્ય છે. આ સંબંધમાં સમાજના અકુશ બહુ ઉપયેાગી થાય છે. જ્યાં સુધી આત્મ જાગૃતિ યધાયેાગ્ય ન થઇ હૈાય ત્યાંસુધી પેાતાના સંબધીએના અભિપ્રાય ઉપર બહુ આધાર રહેછે. આથી ઉઘાડી રીતે દુરાચાર સેવનાર અધમ માણસેાને બાદ કરીએ તે બીજા સ સમાજના-એટલે કે પેાતાના સબંધીવના અભિપ્રાય ઉપર બહુ આધાર રાખે છે અને તેએમાં પોતાની માનહિન ન થાય તે માટે બહુ આતુર રહેછે. દૂર દેશમાં અપરિપકવ વયમાં યુવકને ન મેાકલવા માટે કેટલાકેા આગ્રહ કરે છે તેમાં એક એ પણ તત્ત્વ હાય છે કે ત્યાં સમાજને અંકુશ ન રહેવાથી પાત થાય છે અને ભઠ્યાલય, પેથાપેય, રવદારા સ'તાષાદ્ધિ નિયમે રાખવા માટે જે પ્રેરક તત્ત્વ હોય છે અથવા જે બધનકારક તત્ત્વ હોય છે અને નીતિના બીજા અનેક નિયમેાતે તથા કુળધર્માંતે પાળવાની માંઢા હેાય છે તેને ત્યાં નાશ થાય છે. આ બાબતમાં મધ્યવયથી સસ્કાર આદિ અનેક વાત વક્તવ્ય છે જે અત્ર પ્રસ્તુત નથી, પરંતુ એમાંથી એક રહસ્ય પાપ્ત થાય છે તે એ છે કે દૂર દેશમાં-પરદેશમાં સમાજના અકુરા રહેતા નથી. આ રીતે વિચારતાં બાળ વેને પ્રીતિ પાલનને ખ્યાલ માપર રાખવામાં કેટલે ઉપયેગી ભાગ ખાવે છે તે જણાઇ આવે છે. આવી રીતે આદરેલ નિયમેને વળગી હેવામાં ચીવટ રાખી પેાતાની આબરૂ જળવી રાખવી, દિવસાન્રુદ્દિવસ તેમાં વધારે કર્યા કરવા અને તેને કલ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36