________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચંદ રાજાની રાસ ઉપરથી નીકળતા સાર..
વખાણ મારે માટે શું કરું? મારે તમારા પુત્ર જે મનને મા ભત્તર છે કે જેના સમાન બીજો કોઈ પુરૂષ છે જ નહીં. એવા પતિની પ્રાપ્તિથી હું તે પૂરેપૂરી ભાગ્યશાળી છું. તે છતાં તમે મારા અવતારની અવગણના કેમ કરે છે?” વીરમતિ કહે કે “સાંભળ! તું એટલી બધી મનમાં શેની મલકાય છે. તારો પતિ ચંદ તે શા લેખામાં છે? જો તું બીજા પુરૂને દેખે તે તને તેની ખબર પડે, પણ કુવાને દેડકે સમુદ્રની લહેરને શું જાણે રતિના રૂપની પુજાને શી ખબર પડે? જેણે નાળીયેર દીઠા જ ન હોય તેને કોઠીંબડાં પણ મીઠાં લાગે. નગરના લોકોની સાહેબીની જંગલી માણસને શી ખબર પડે? જેણે કાંબળી જ ઓઢી છે તેને શાલ દુશાલાને સ્વાદ કેમ સમજાય? જેણે વહાણ દીઠાં ન હોય તેને તો તરવાનું તુંબડું જ સારું લાગે. ઘાંચીના બળદને દુનિઆની ખબર ન પડે. હે વહુ! તું તે માંચીને માકડ જેવી છું. પણ અકેક પુરૂ રૂપે કરીને એવા સુંદર હોય છે, કે માનુ અભિનવ કામદેવજ હેય નહીં.”
સાસુજીના આવાં વચનો સાંભળીને ગુણવાળી બેલી કે-“હે પૂજ્ય સાસુજી ! તમે એવું ન બોલે, તમારા પુત્ર સમાન અનેક હોય નહીં તમારા કુળદીપક ચંદ સમાન ચદ તે એકજ હોય, તારા ઘણું હોય. સિંહણ તે એક પુત્રને જ પ્રવેશિચાળ ઘણું હોય. કસ્તુરીઆ મૃગ તે કેઈક જ હોય. બાકી તે સામાન્ય હરીઆ હેય. માટે કયાં તમારે પુત્ર ચંદ ને ક્યાં બીજા પુરૂષે ! અનેક રાજાઓ પણ તમારા પુત્રના નખ સમાન છે. જેમાં હાથી તળાય ત્યાં ખર તે પાસગમાં જાય. જ્યાં કલ્પ વૃક્ષ હોય ત્યાં પછી કરડે તે ઝાડમાં લેખાય? મને તે તમારા પુત્ર ભતીર તરીકે મળવાથી મારો તે લાખે અવતાર છે. મારા ભાગ્યમાં આવ્યું તે મારે ભગવાન જે છે. જે ભાણામાં આવ્યું તે પકવાન, એમ જગતની પણ કહેવત છે. ”
વિરમતિ બોલી કે-“હે વહુ ! તું કહે છે તે ખરૂં છે. મારો પુત્ર સુજાત છે પણ બહુ રત્ન વસુંધરા હોવાથી તેનાથી અધિક પણ અનેક છે, જે તે દેશવિદેશ જોયા હોય તે તેની તને ખબર પડે. તેં તો માત્ર આભાપુરી જોઈ છે. એટલે તને બીજી નગરીઓની શી ખબર પડે. તને રમ્ય અરમ્પની શી સમજ પડે. એટલા માટેજ હું તારે અવતાર લેખે ગણું છું. એમાં રીસ કરવા જેવું કાંઈ નથી. જે આવે વખતે મારી જેવી વિદ્યાવાળી સાસુ મળે છતે તું દેશવિદેશ નહીં જુએ તે પછી કયારે જોઈશ. તું હજી મારી પાસે સંકેચ રાખે છે પણ તે બીલકુલ કેતુ કે જોયાં નથી. મને તો એજ વિચાર થયા કરે છે કે તારો અવતાર વગડાના કુલની જેમ નકામો જાય છે. નવનવા દેશાગાર જોયા વિના તને મનુષ્ય અવતારને સફળ નિષ્ફળપણની શી ખબર પડે, નવા નવા
For Private And Personal Use Only
