Book Title: Jain Dharm Prakash 1909 Pustak 025 Ank 01
Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

View full book text
Previous | Next

Page 22
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org શ્રી જેમ પ્રકાશ. શ્રેષ્ઠ તેને સુખકારી થઈ શકતી નથી જ. વિવેચન–જેમ પર પુરૂપમાં આસક્ત થયેલી વ્યભિચારણે સ્ત્રી સ્વપતિને વચન કરવા તથા પોતાની નાતજાતમાં સતીપણું જણાવવા ઠાવકુ મેં રાખીને બેલે છે. નીચું જોઈને ચાલે છે, અને રમુખ ગોપવી આવું ઓઢીને હિંડે છે, એ રે વિવિધ ચેષ્ટાઓ કરે છે તે સર્વે મનની કુટિલતાથી-કપટવૃત્તિથી કંઈ પણ હિતકારી થતી નથી. તેમ ચલચિત્તવાળાની ચેષ્ઠા આથી પણ સમજી લેવું. જો કે અસતી સ્ત્રી અનેક પ્રકારની ચેષ્ટા સ્વપતિ વિગેરેને છેતરવા માટે જ કરે છે, અને કદાચ તેથી તે છેતરાય પણ છે; તોપણ તે સ્ત્રી તે પોતાની કુટિલતાથી પિતાના આનેજ ઠગી સતીપણાના રસુખ થકી તેમજ સ્વગદિકના સુખ થકી તેિજ પિતાને વંચિત રાખે છે. તેમ ચળચિત્તવાળે જીવ પણ ચપળતાથી અપર અપર કિયાને કરો અને આગવી આગલીને છોડને તેિજ પિતાને તે તે ક્રિયાને શુભ ફળથી વરિત રાખે છે. દગ્ધ, શૂન્ય, અવિધિ અને અતિપ્રવૃત્તિ એ પચતુષ્ટયથી ક્રિયા કરનોર તેને શુભ ફળથી સ્વભાવિક રીતે જ વંચિત રહે છે. અવંચક ક્રિયા ગેજ અવંચક ફળ મળી શકે છે. જે ક્રિયામાં કેઈપણ પ્રકારની કુટિલતા ન હોય તે કિયાજ અવંચક કહી શકાય છે, અને તે મને વચન અને : એકતાથીજ બની શકે છે. જેવું મનમાં એવુંજ વનમાં અને એવું જ કાયામાં પ્રવdવવામાં આવે તેજ એકતા જળવાય છે, અને એવી એકતા જળવાય તેજ કિયાઅનં. ચકતાથી ફઅવંચકતા પ્રાપ્ત થાય છે. રહેણીકહેણી એક સરખી કરવાથી જ એવી એકતા જવાય છે. નિર્દોષ મન, નિર્દોષ એવું સાપેક્ષ વચન અને એવુંજ નિર્દોષ વર્તન કરવાળી ક્રિયાઅવંચકન ગણાય છે, એવી અવચક્રિયાના ગથી મોક્ષરૂપ અવંચક ફળની સહેજે પ્રાપ્તિ થાય છે. વીતરાગ પ્રભુના પવિત્ર વચનાનુસાર શુદ્ધ શ્રદ્ધા અને નિકળતા પૂર્વક વર્તવાથી આત્માને અંતે એ અપૂર્વ લાભ મળે છે, એમ સમઅને ગિ તવી ચપળતા વારવાને અને નિશ્ચિત આદરવાને અવશ્ય પ્રયત્ન સેવ યુક્ત છે. મનની ઉપર કાબુ મેળવ્યા વિના વચન અને કાયાની પ્રવૃત્તિ નિર્દોષ સં. ભવતી નથી. વછંદપણે ચાલવાથી નિરપેક્ષ વચનને વ્યાપાર તેમજ તેવું નિરપેક્ષ વિન પણ સંભવે છે. માટે જ મનને સાધવા વિશે પ્રયત્ન કરવાની જરૂર છે. કહ્યું પણ છે કે –“મનને જીતવાથી ઈદ્રિ સુખે જીતી શકાય છે, અને ઈદ્રિય જીતાયાથી કમને પણ એ નિધિ થઈ શકે છે. કર્મનો નિરોધ થવાથી તે અક્ષય સુખ પ્રાપ્ત થાય છે, માટે મનને મારવું યુક્ત છે. ” મનને માયા વિના ઈચ્છાનિ છે તે નથી અને ઈચ્છાનિધિ વિનાનો તપજપ પણ અક્ષયસુખને માટે થતો * , કે કે ઈચ્છાધિરૂ૫ ૫૫ સંયમજ આત્મા સર્વ કર્મબંધનથી સ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34