________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૧૮
www.kobatirth.org
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકારા,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એતે પર નહીં ચેાગકી રચના, તે નહીં મન વિશ્રામ ; ચિત્ત અંતર પર છલનેકું ચિતવત, કહા જપત સુખરામ, જમલગઢ કે
બચન કાય ગાપે દંડ ન ધરે, ચિત્ત તુ’ગ લગામ; તામે તું ન લહે શિવ સાધન, જયુ' કણ શુને રામ, પઢા જ્ઞાન ધરા સજમ કિરિયા, ન-ફિરવા મન ઠામ; ચિદ્રાનંદ ધન ગુજસ વિલાસી, પ્રગટે આતમરામ, એવી રીતે પરભાવમાં જતાં મનને વારી સ્વભાવમાંજ સ્થિર કરવા શાસ્ત્રકાર ભળામણ કરે છે. મનની અસ્થિરતાથી અનેક સકવિકલ્પ ઉદ્ભવે છે અને તેથી માનસિક અશાંતિયોગે ભારે દુઃખ પ્રગટે છે અથવા પૂર્વે ચિત્તની પ્રસન્નતાયેગે પ્રાપ્ત થયેલી સુખશાંતિનો ભંગ થાય છે, એમ સમજી અવિચ્છિન્નપણે સુખશાંતિને સાધવા શુદ્ધ સાધ્યમાં સ્વ ચિત્તને સ્થિર કરી સવિકલ્પાને શમાવવા યત્ન કરવા જરૂરના છે, તેવા પવિત્ર લક્ષ વિના કરવામાં આવતા પ્રયત્ન કઈ પણ કલ્યાણુને સાધનારો થતો નથી; અને પવિત્ર લક્ષ પૂર્વક સ્થિર ચિત્તથી કરવામાં આવેલા ૫યત્ન શીઘ્ર સફળતાને પામે છે, શુદ્ધ શ્રદ્ધા અને સ્થિરતાથી કાઇ પણ એવું કા નથી કે જે સાધી ન શકાય. ઈંગ્રેજીમાં પણ કહેવત છે કે Patience and perso ernee Overeme mountains અર્થાત્ હિંમત અને ખંતથી ગમે તેવુ' મહાભારત કામ પણ સાધી શકાય છે. જ્યાંસુધી ચિત્તની ચપળતાથી ઉત્પન્ન થતા અને ક સકલ્પ વિકલ્પોને દાબી દઇ સ્થિરતા (Stalility ofninul ) સાધવાને આત્મા સન્મુખ થતા નથી ત્યાંસુધી લક્ષ વિના ફેંકેલા બાણુની જેમ નિષ્ફળતાથી તેને ખેદજ પ્રાપ્ત થાય છે. પરંતુ જ્યારે ચિત્તની ચપળતા ( Agitation of minel) થી ઉત્પન્ન થતા વિકલ્પો સમતાયાગે શમી જાય છે ત્યારે ચિત્ત શરદઋતુના જળની જેવુ' સ્વચ્છ અને શાંત અને છે અને એમ થવાથી આત્મામાં રહેલા સહુજ ગુણનિધાન પોતાને છાક્ષાત્ દેશ્યમાન થાય છે ; તાત્પર્ય કે ચિત્તની પ્રસન્નતાથી કર વામાં આવતી સર્વ સાધના સફળ થાય છે, જેમ નિર્મળ જળમાં નીચે પડેલી વસ્તુ પ્રત્યક્ષ દેખાય છે તેમ સકલ્પવિકલ્પની રાહુજ ઉપશાંતિથી ચિત્તમાં સ્વભાવિક રીતે પ્રગટ થયેલી પ્રસન્નતાવડે આત્મામાં રહેલા અદ્ભુત ગુણાનુ એવુ ભાન થઇ આવે છે કે એ મનની સંકલ્પવિકલ્પવાળી મલીન દશામાં કાપે થઇ શકેંજ નહીં, માટેજ સ્થિરતા માટેનો સર્વ ઉપદેશ સાર્થક છે. વળી શાસ્ત્રકાર ચિત્તની ચપળતા થી પ્રગટ થતા મોટો ગેરફાયદો બતાવી આપી સ્થિરતા ગુણનું જ સેવન કરવા શિધ્વને સમવે છે;~
For Private And Personal Use Only
અલગ ૫
જઅલગ ૬
