________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ, શિઓ ચાલી, એવામાં એક બાળક અને બાળકી પિતાના વરશે કાંઈ મતભેદ પડવાથી નિર્દોષ તકરાર કરતાં ત્યાં આવ્યા અને તેણે વિચારમાં ભંગ પાડ્યા.
સારાભાઈનું મૂળવતન રાજનગર હતું. તેઓ ત્યાંના નગરશેઠના કુટુંબી હતા. તેમના પિતા જગાભાઈ સુપ્રસિદ્ધ શેઠ શાંતિચંદથી પાંચમી છઠ્ઠી પેઢીએજ હતા. શ્રીમંતાઈ, ખાનદાની અને ધર્મઢતા તેઓના ઘરમાં કુળપરંપરાથી ચાલી આવતી હતી, પરંતુ સને ૧૮૬૪ ના શેર સટ્ટાની તવારીખમાં જગાભાઈ શેઠ પણ એ કુદમાં પડવાથી પાયમાલીમાં આવી ગયા અને પોતાની સઘળી પુંજી ગુમાવી બેઠા. ઉંચ કુળના માણસે જ્યારે મંદસ્થિતિમાં આવી પડે છે ત્યારે તેમને બેવડી મુકેલીઓ - ગવવી પડે છે. મોટાઈ છેડાતી નથી, તેને લગતા ખર્ચ ઘટાડી શકાતા નથી અને લાજ મુકી ગમે તે વ્યાપાર અથવા નોકરી થઈ શકતી નથી. જગાભાઈની પણ આવી સ્થિતિ થઈ પડી હતી. હવે તેઓએ ઘરમાં જે કાંઈ હતું તે વટાવી ગુજરાતના અને હેટાઈના ફાંફાં મારવા માંડ્યાં. સારાભાઈની ઉંમર આ વખતે સાત આઠ વર્ષની હતી અને શેઠ જગાભાઈને સંતતિમાં તેઓ એકજ હતા.
એ સમયે અંગ્રેજી કેળવણીની આ દેશમાં શરૂઆત હતી; તેમાં પણ જન કોમનું વ્યાપાર તરફ વિશેષ વલણું હોવાથી તે કેમની કેળવણી તરફ નજર ગઈ જ નહોતી. ગૃહસ્થના છોકરાને ભણવાની જરૂર જ નહીં એ તે વખતના લોકોનો વિચાર હતે. પરંતુ જગાભાઈની દ્રવ્યસ્થિતિ અંદરખાનેથી ખરાબ થઈ ગયેલી હોવાને લીધે તેનું લક્ષ સારાભાઈને કેળવણી આપવા તરફ ગયું. સારાભાઈ ચાલાક, બુદ્ધિશાળી અને અભ્યાસ ઉપર રૂચિવાળો હોવાથી તેને અભ્યાસ આગળ વધ્યો અને સત્તર વર્ષની ઉંમરે તેણે મેટ્રીકની પરીક્ષા પસાર કરી. તે પછી મુંબઈ રહી તેણે કેલેજને અભ્યાસ શરૂ કર્યો.
અભ્યાસના દરમ્યાનમાં તેણે કોલેજમાં વિદ્યાર્થીઓને રહે વાની જગ્યામાં જ રહેવાનું રાખ્યું હતું. અભ્યાસ આગળ વધતા
For Private And Personal Use Only
