Jain Dharm Prakash 1904 Pustak 020 Ank 07

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 4

૧૪૬
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ ૧ પ્રથમતિ આધુનિક સમયાનુસાર વ્યવહારિક ને ધાર્મિક કેળવણીના વિષયને અપદ આપવાની જરૂર છે. કારણ કે વ્યવહારિક કેળવણમાં ૫છા રહેવાથી આપણે ઘણી બાબતમાં પાછળ રહ્યા છીએ. કોઈ પણ સારા દાદા ઉપર અથવા ઉમદા ધંધા ઉપર અને ઉચી લાઇન ઉપર આપણા જેનોની સંખ્યા બલકુલ દદિએ પડતી નથી, અથવા બહુજ સ્વલ્પ દ્રષ્ટિએ પડે છે. તેથી તે બાબતમાં જેમ બને તેમ આગળ વધવા સારૂ ઉછરતી વયવાળાઓને સહાયક થવાની આવશ્યકતા છે. તે સાથે ધાર્મિક કેળવણીમાં પણ એટલા બધા પછાત રહ્યા છીએ કે જેથી માન મીક શોધીળા - પણ વર્ગમાં બહુ ઓછા નજરે પડે છે. કેટલાક મુગ્ધ શ્રદ્ધાવાળા દેખાય છે, પરંતુ તેઓ બુદ્ધિ વિગેરેની મંદતાના કારણથી અથવા વેગે વધી જવાથી ધાર્મિક જ્ઞાન મેળવી શકતા નથી, અને જેઓ મેળવી શકે તેવી બુદ્ધિ વિગેરેની સંપત્તિવાળા છે તેઓ તે બાબતમાં તદન ઉપેક્ષાવાન છે. તેઓ જેટલો પ્રયાસ વ્યવહારિક કેળવણી લેવામાં કરે છે તેને સોળમો ભાગ પણ આ બાબતમાં પ્રયાસ કરતા નથી, કરવા છતા પણ નથી, અને તેથી જ તેઓ બહુધા શાહીન હાઈને શ્રદ્ધાહીનપણનાં વાક્ય બોલે છે કે જે મુગ્ધ શ્રદ્ધાવાળાને તેમજ વિદ્યાનું ન મુનિઓ વિગેરેને દિ ઉત્પન્ન કરે છે. શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થવાનું તેમજ શ્રદ્ધા સ્થિર રહેવાનું સાધન જ્ઞાન છે; પણ તે મેળવવાનું કામ જેટલું સહેલું ધારવામાં આવે છે તેટલું સહેલું નથી. બી. એ. એલ. એલ. બી. ની ડીગ્રી મેળવવા કરતાં જૈન તત્વજ્ઞાનીની ડીગ્રી મેળવવી અત્યંત કઠણ છે. છતાં હાલના ) ) વા- ડીશી મેલા માત્ર એકાદ બુક વાંચીને જેને તવજ્ઞાની બનવા માગે છે. તે સાથે “આપ ન સમજી શકીએ આપણી ગ્રાળમાં ન આવે-આપણે વ્યાજબી ગેરવ્યાજબી કહી ન શકીએ તેવું કાં! હાય ” એ ના દિન મને પરાવે છે, પરંતુ બારીસ્ટર થવાનું મન ડીક લાઈનમાં જેમ બીજુ કામ કરી શકતું નથી તેમ ધાર્મિક વિષયમાં પણ પ્રવેશક ગ્રંથરૂપ દાવો પ્રવેશ કરી, ક્રમે ક્રમે આગળ વધી તત્વજ્ઞાની બની શકાય છે તે શિવાય મહા ગંભીર એવી સ્યાદ્વાદ શૈલીનું તેમને ભાન થઈ શકતું નથી. તેને માટે ખાસ પ્રવેશક કેટલાક પ્રકરણો છે, અને ક્રમે ક્રમે જ્ઞાન વધારવા માટે અને પુકળ ગ્રંથો છેતો તેનું ગુરૂ ગમારા જ્ઞાન મેળવી આગળ વધી એ. આ બાબત ખાસ આવશ્યલવાળી છે, કારણ કે આપણા સમુદા