________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૮
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ ર૪ મું-ભાષાસમિતિ એટલે બેલવામાં સમ્યગ ઉપગ શ્રદ્ધાળુ શ્રાવંદાએ આ ઘટે છે. તે જ અધિકારે ઉપદેશમાળાકાર કહે છે તે ખાસ લક્ષમાં રાખી લેવા ગ્ય છે. ગાથા.
દુર ન થા, ગાદિપાવાપણું इदि यह संकलियं, भणियंज धम्मसंजुत्तं. - આ પવિત્ર ગાથાને પરમાર્થ વિચારી વચનવિક અવશ્ય આદરવો મિ છેભાવાર્થ એ છે કે જે વચન બોલવું તે આવા પ્રકારનું હોવું જોર ઇએ. પ્રથમ તો તે વચન મિટ (મી –મધુરતાવાળું) હોવું જોઈએ, પણ કહે (કડવું) હોવું ન જોઈએ. બીજું તે વચન નિપુણ (ક્લાપણ ભરેલુ) જોઈએ, તે પણ અતિ ઘણું નહિ. ચોથું પ્રસંગે પાત બોલવું જોઈએ પણ અતિપ્રસંગ થાય તેમ નહિ. પાંચમું ગર્વરહિત નમ્રતાથી બોલવું જોઈએ, પણ ગર્વવાળું નહિ. છ ઉમદુ–સામાનું ભાન જળવાય, અપમાન ન થાય તેવું બોલવું જોઈએ, પણ તેડાઇ ભરેલું હતુંકારાદિકી નહિ. સાતમું પહેલાં આનું પરિથાય કેવું આવશે તે સંબંધી પૂરતો વિચાર કરીને ભાષણ કરવું, પણ જેમ આવે તે વગર વિચાર્યું નહિ, છેવટ ધર્મમાર્ગને મળતું જ ભાષણ કરવું પણ તેથી કોઈ રીતે વિરુદ્ધ નહિ. આ પ્રમાણે વિવેક પૂર્વક વદનારનું વચન પ્રમાણભૂત હોવાથી વિશ્વાસપાત્ર થાય છે, માટે પિતાની તથા ધર્મની ઉન્નતિ વધારવા ભાષાસમિતિ અવશ્ય સાચવવી. - ૨૫ મું-વટજીવ-નિકાય (સર્વજી) પર કરણા બુદ્ધિ ધરી સુશા તેમની બનતી રક્ષા કરવી. સને કોઈને જીવનું પ્રિય છે, ગર પ્રિય નથી એમ સમજી સુખના અર્થ એ કોઈ જીવને હણ નહિ, બીબ પાસે હણા નહિ, તેમજ હણનારને સારો પણ જાણ નહિ, અથવા કોઈ ને દુઃખ પેદા થાય તેવું કંઇ પ અનુચિત પિતે તે કરવું નહિ, બીન જારી કરી વનું નહિ, તેમજ અનુચિત આચરનારને રૂ જાણ નહિ. કરૂણા હૃદય વંતે કેહનું પણ અનિટ (બીયુ) મનથી ચિંતવવું નહિ, લગનથી બલાનું નહિ, તેમજ કાયાથી કરવું નહિ. જેમ સર્વનું ય થાય તેવું જ રાદ: નિ ત, તેવું જ બોલવું, અને તેવું જ જાતે કરવું. બીજાને પણ તેમજ કરો ઉપદેશકું, અને તેમના કરનારની સદા અનુમોદના કરવી. અને
મુનિ કવિજયજી.
For Private And Personal Use Only
