________________
__ नानक• “नानक दुखु सुखु सम करि जाप
* હું છf “તિર તે જાણું ન બક્ષે છે –
'
. ' '
અર્થ
(સિદ્ધો પૂછે છે :-)
મનનો જીવ પવન કહેવાય છે; એ પવન કયો રસ ખાઈને જીવે છે?
ક્ષાન-સાક્ષાત્કારની મુદ્રા અર્થાત્ સ્વરૂપ છું, અને –
સિદ્ધોની પ્રક્રિયા શી હોય? – હે અવધૂત એ પ્રશ્નના જવાબ આપો !' (નાનક કહે છે :-) - | -
સદ્ગુરુ પાસેથી નામ પામ્યા વિના રસ ન ઊપજે છે અવધૂત! તે વિના “હું” અને “મેં'રૂપી (દ્વૈતભાવની) જે ખાસ વળગેલી છે, તે ન બુઝાય.
“ગુરુએ આપેલા નામમાં રત થાય, તો (ભક્તિરૂપી). અમૃતરસ પામે અને સત્ય-પરમાત્મામાં સમાઈ રહે.”
(સિદ્ધો પૂછે છે:-)
કઈ બુદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય તો સ્થિર થવાય (અને દોડાદોડ મટે)?
એવું તે કયું ભોજન મળે, તો કાયમના તૃપ્ત થઈ જવાય – કાયમની ભૂખ ટળે?”
(નાનક જવાબ આપે છે :-)
સદ્ગુરુના શરણથી (ભક્તિરસ પામીને) સુખ અને દુ:ખથી પર થઈ જાય, તેને કાળ પણ ગ્રસી શકે નહિ. [૬૧]
૧. વિનુ સર્વા ૨. રમુ. ભક્તિને કે લવલીનતાને રસ. ૩. હરિ ! ૪. જે પાઉં-ધરાઈ તૃપ્ત થાય. ૫. સુખ અને દુ:ખ “સન #’ અનુભવે, એટલે કે સુખ અને દુઃખ જેને સ્પર્શે નહિ એ સ્થિતિ તે પરમ તત્વની જ કહેવાય. ગુરુમુખ (મુક્ત સંત) પરમ તત્વરૂપ બન્યો હોવાથી, તેને પણ દુ:ખ અને સુખ અર્થાત્ કર્મના ફળ સ્પર્શી શકતાં નથી. કર્મના માર્ગથી તે પર બની જાય છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org