Divyadeep 1967 Varsh 04 Ank 10

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 9

દિવ્યદીપ
પ્રવેશ કરે છે. વાકય એટલે ઘડપણુ જ નહિ. જયારથી ધેાળાવાળના પ્રારંભ થાય, જ્યારથી તમને એમ લાગે કે તમારા અગેાપાંગમાં કાંઈક ફેર જણાય છે, દાંત હાલવા માંડે, આંખમાં મેતિયા આવે કે શરીર ઉપર કરચલીઓ દેખાય તે વિચાર કરવા કે જીવનનું આ ત્રીજું પ્રસ્થાન છે. હવે હું ત્યાં જાઉં છું, શૈશવ અને યૌવનમાં જે ભેગું કરેલુ છે એના ઉપયોગ હવે વાકયમાં કરવાના છે. શૈશવમાં વિદ્યા પ્રાપ્ત કરી, યુવાનીમાં પુરુષાર્થ ની કાર્ય શકિત દ્વારા સ્વગ્નસૃષ્ટિ સિદ્ધ કરી, હવે વાકયમાં મુનિત્રતપણું આવે છે.
મુનિ એટલે કેણુ ? જે મૌનમાં આત્માના સંગીતના અનુભવ કરે. સંસારના વિષમવાદમાં વિદ્યા અને પુરુષાની એ શકિતઓને લીધે પાતે સમાધાનાત્મક ચિત્તની એક અવસ્થામાં રહી શકે એનુ નામ તે મુનિ છે. અંદર જે ઝીણુ ઝીણું ગુંજન ચાલે છે એ ગુંજનના અનુભવ મૌન પાળ્યા વિના, ઊંડા ઉતર્યા વિના થતા નથી.
એક અનુભવી આપે પેાતાના આળસુ દીકરાએને કહેલું કે હું જાઉં છું પણ મે ખેતરના ઊંડા ભાગમાં એક ચરૂ દાટેલા છે એ કાઢી લેજો. અને બાપ મરી ગયેા. પેલા દીકરાએ તે મડી પડ્યા ખેાદવા. આળસુ હતા પણ ચરૂ જોઈતા હતા એટલે ખાદીખાદીને આખું ખેતર ઉથલાવી નાખ્યુ. કયાંયે ચરૂ ન મળ્યા. એટલામાં વર્ષા થઇ, ખેતરમાં ઘાસ સાથે બીજી વસ્તુએ ઊગી અને ખેતર માલથી લચી ગયું.
ત્યારે પેલા વૃદ્ધના મિત્રે આવીને કહ્યું: “તમારા માપે કહ્યું હતું કે ખેતરના ઊંડા ભાગમાં
દાટેલુ છે એટલે જેમ જેમ ખેા તેમ ખેતર પાચુ થાય. એમાં જે ઊગે એ જ તમારા ચરૂ અને એ જ તમારી સમૃદ્ધિ છે.
૧૫૩
વૃદ્ધ પિતાએ દીકરાને જે કહ્યુ` હતુ` એ જ વાત હું તમને કહું છું. તમે અંદર જા, ઊંડા ઊતરા. જેમ જેમ તમે તમારામાં ઊંડા ઊતરતા જાએ તેમ તેમ તમને નવી જ અનુભૂતિ થાય. આગળ વધતાં એક એવી અનુભૂતિની અવસ્થાને પામે છે જે ભૂમિકામાં અનુભવાય કે જે તત્ત્વ મહાવીરમાં હતું, મુદ્ધમાં હતું, શ્રીરામમાં હતું અને આદિનાથમાં હતું એ જ પરમતત્ત્વ મારામાં છે. આ પરમતત્ત્વની સમૃદ્ધિને અનુભવ થયા પછી હું કંગાલ છું એમ લાગે જ નહિ. એમ લાગે કે હું મહાવીર છું, હું બુદ્ધ છું, હું રામ છું, હું આદિનાથ છું.
પણ એમ કહેવા પહેલાં અને એમ કરતાં પહેલાં અનુભવ થવા જોઈએ. અને અનુભવ થયા પછી કહેવાનું રહેતું નથી, અનુભવવાનું જ રહે છે.
ઘણા લેાકા કહેતા ફરતા હાય છે “ હું આ છું.” જ્યાં કહીએ ત્યાં અનુભવવાની વાત ચાલી જાય છે. અનુભવ મૌન છે. ત્યાં મેલવાનું બંધ થઈ જાય છે.
ભ્રમર મધુરસનું પાન કરે છે ત્યારે ગુંજન બંધ જ થઈ જાય છે; ગુ ંજન ચાલતુ હાય ત્યારે એનું મધુપાન અંધ હાય છે.
એવી જ રીતે અનુભવ થાય છે ત્યારે બીજી બધી વાતા બંધ થઈ જાય છે. ત્યાં માત્ર અનુભવની જ વાત હેાય છે.
આ અનુભવરસનું જેણે પાન કર્યું તેની ખુમારી કદી ઊતરતી નથી, એને સંસારની માનસિક બિમારી સ્પતી નથી; એ સદા અનુભવમાં મસ્ત અને મગ્ન રહે છે.
આ અનુભવ કરતા પહેલાં પહેલી એ ભૂમિકામાંથી પસાર થવું પડે છે. વિદ્યાર્થી