________________
ટગર જોઈ રહ્યા હતા. તેઓને સમજાતું ન હતું કે અને બીજી બાજુ લગ્નમાં ૮૦,000 રૂપિયાનો ખર્ચ, આજે અમારી મા શું કરવા ધારે છે ?
આ વિચારે બંને અકળાઈ ગયેલા. ધીમે રહીને માએ દીવાસળી સળગાવી અને - બંને જણા ઊભા થયા. મોટીબેન જ્યાં સૂતી છાણના ઢગલા પર ફેંકી. એક તો કેરાસીનવાળા હતી ત્યાં ગયા. “મોટી બેન છે એટલે જ આ બધી છાણાં, એમાં લાગી પાછી દીવાસળી. પછી ભડકો તકલીફ છે. બેન ન હોય તો આમાંની કોઈ તકલીફ થતા વાર કેટલી ? ભડભડ આગ વધવા લાગી. ન હોત’ આ ગણતરીથી સૂતેલી બેનના ગળા પર બાળકોની ચીસાચીસ ચાલુ થઈ. પાંચે પાંચ જણા બેય ભાઈઓએ છરી ફેરવી દીધી. બેનના રામ ત્યાં જ ભડથું થઈ ગયા.
રમી ગયા. ( હાય પૈસો ! )
સંબંધ કરતા પણ સંપત્તિ જ્યારે વધુ વહાલી
લાગે છે ત્યારે માણસ આ હદે પહોંચી શકે છે. એક કુટુંબમાં કુલ આઠ સભ્યો હતા. પતિ, પત્ની, બે દીકરા અને ચાર દીકરી. મધ્યમવર્ગનું
( કરણા આ કુટુંબ હતું. જેમ તેમ કરીને પોતાનું ગાડું ગબડાવે
તિબેટમાં એક બૌદ્ધભિક્ષુને બુદ્ધના ગ્રંથોનું જતા હતા.
પ્રકાશન કરવું હતું. એ માટે એમણે દશહજાર રૂપિયા સહુથી મોટી દીકરી ઉંમરલાયક થઈ. એને ભેગા કર્યા. પ્રકાશનની તૈયારી કરે ત્યાં તો દુષ્કાળ ઠેકાણે પાડવા મા-બાપ સતત ચિંતામાં રહેતા. પડ્યો. દુષ્કાળ રાહતફંડમાં એમણે તમામ રૂપિયા આખરે એક મધ્યમવર્ગના કુટુંબના છોકરા સાથે એના વાપરી નાખ્યા. લગ્ન નક્કી થયા. લગ્નમાં ૮૦,000 રૂપિયાનો ફરી એમણે પૈસા ભેગા કર્યા. પ્રકાશનનો ખર્ચ થાય તેમ હતો. આટલા રૂપિયા લાવવા ક્યાંથી? પ્રારંભ કર્યો ત્યાં અતિવૃષ્ટિ થઈ. તેનું નિવારણ કરવા
માએ ઘરેણાં વગેરે વેચીને કુલ ૮૦,૦૦૦ એમણે બધા રૂપિયા વાપરી નાખ્યા. રૂપિયા ભેગા કર્યા. બંને દીકરાઓ પણ મોટા તો
ત્રીજી વખત એમણે રૂપિયા ભેગા કર્યા. થઈ ગયા હતા. એમને થયું કે એક લગ્નમાં આટલા
પુસ્તક પ્રકાશનનું કાર્ય ચાલુ થયું અને પૂર્ણ પણ બધા રૂપિયા ખર્ચી નાખવાના? આવતી કાલે અમારા
થયું. વિમોચનનો દિવસ નજીક આવ્યો. વિમોચનની પણ લગ્ન થશે. અમારી નાની બેનો પણ મોટી
જાહેરાતમાં તેમજ પુસ્તકની અંદર એમણે લખ્યું કે થશે. મા-બાપ તો આજે છે ને કાલે નથી. આ
આ પુસ્તકની ત્રીજી આવૃત્તિ છે. બધાયની જવાબદારી આખરે તો અમારા માથે જ
આ જાહેરાત વાંચી લોકો વિચારમાં પડી આવશે ને !
ગયા. વિમોચન પ્રસંગે બૌદ્ધભિક્ષુએ ખુલાસો કરતા બંને ભાઈઓએ અંદર અંદર મસલત કરી જણાવ્યું કે આ ગ્રંથની આ ત્રીજી આવૃત્તિ છે. એ માને કહ્યું, “મા! હજી તો બેનની શાદીને વાર છે.
સાંભળીને તમારે વિમાસણમાં પડવાની જરૂર નથી. તો અત્યારે પૈસા અમને આપી દે. શાદીનો પ્રસંગ આની બે આવૃત્તિ અદેશ્ય છે. જેના હૃદયમાં કરુણાના નજીક આવશે એટલે તને આપી દઈશું.” ઝરણાં વહેતા હશે તે આગલા બે પ્રકાશનોને જોઈ
માએ ભોળાભાવથી પૈસા આપી દીધા. રાતે શકશે. સહુએ તાળીઓના ગડગડાટ સાથે આગલા બંને ભાઈ ભેગા થયા. એક બાજુ પૈસાની તાણ બે પ્રકાશનોને વધાવી લીધા. | દિવ્યધ્વનિ માર્ચ - ૨૦૧૧
૩૧