________________
ઘણા લોકો તો એવું પણ માને છે કે આપણી માર્ગ કાઢી શકાયો ન હોય એવો સંભવ છે, પણ પ્રજા નામની ક્રિયા પણ વેદબાહ્ય છે. વેદમાં આ વખત જતાં અહીં જે વાત પ્રાચીન બની એટલે શબ્દ પણ નથી. એનું મૂળ અવૈદિક ભાષાઓમાં મળી તેમાંની નબળાઈ જતી રહી અને બધી સનાતન રહે છે. ભક્તિ પણ કહેવાય છે કે અવૈદિક છે. પદ્મ શક્તિએ તેમની રક્ષાને ભાર તેમની પરથી ઉઠાવી પુરાણના ઉત્તરાખંડમાં એક સુન્દર કથા છે કે ભક્તિ - લીધે. પિતાના દુખડાં નારદમુનિ આગળ રડતી રડતી મુસલમાન સાથે શીખોની લડાઈ હમેશાં ચાલુ કહે છે કે મારો જન્મ દ્રવિડ દેશમાં થયો, કર્ણાટ જ રહેતી, પણ તેમની પાસેથી ગ્રંથપૂજા શીખી દેશમાં હું મોટી થઈ, મહારાષ્ટ્ર દેશમાં થોડેક વખત લીધી. કુરાનની પૂજાના સ્થાન પર શીએ ચન્થરહી, આજકાલ વાસ ગુજરાતમાં કરીને જીર્ણ થઈ સાહેબની પૂજા ચલાવી. બુતપરસ્તી (મૂર્તિપૂજા) ગઈ છું.
સમજી બધાં દેવદેવીઓને હરાવ્યાં, પણ એવું કોઈ ૩પના વિરે જાડું રે વૃદ્ધિમાનતા સમજી શક્યા નહિ કે ગ્રંથપૂજા પણ એક મૂર્તિ. fથતા વિભાછું ગુર્જરે જતાં જતા. પૂજા (પદાર્થપૂજા) જ છે. મુસલમાનો બંદગી
(પક્વ, ઉત્તર ખંડ, પૃ. ૫૧) વખતે જે રીતે માથું ખુલ્લું રાખતા નથી તે રીતે મધ્યયુગના ભક્તજનો પણ કહે છે કે ભક્તિ દ્રાવિડ માથું ઢાંક્વાનું શીખોએ શીખી લીધું. આજકાલ દેશમાં ઉત્પન્ન થઈ હતી અને રામાનન્દ એને ઉત્તર શીખોના ગુરુદ્વારામાં કઈ શીખ ઉઘાડે માથે અંદર ભારતમાં લઈ આવ્યા?
જઈ શકતો નથી. ભક્તિ દ્રાવિડ ઊપજી લાયે રામાનન્દ
રાજપૂતોએ પણ મુસલમાન સાથે નિરંતર નૃત્ય, ગીત આદિ ઘણુયે બીજી વાતો પણ આ લડ્યા કર્યું, પણ ઈજજતદારીના ચિહ્ન તરીકે સ્ત્રીઓ દેશમાં આવીને આર્યોએ અપનાવી. જોકે પહેલાં માટે પડદાપ્રથા અને અફીણનું સેવન શીખી લીધું. પણ આ વિષયેનું કંઈક જ્ઞાન તેમને હતું જ, પણ પહેલાં પહેલાં આ બાબતોનો વિરોધ કર્યો હશે, પણ એમાં સમૃદ્ધિ અહીં આવ્યા પછી થઈ. સામાન્ય એકવાર બાપદાદાના વખત જેવી જૂની થઈ ગઈ રીતે કહી શકાય કે ભારતીય આર્યોએ સારી બૂરી એટલે પ્રાચીનતાનું ભૂષણ સમજી એમનાં સંતાનો ઘણી બાબતો આ દેશમાં આવીને મેળવી, તેમાં તેને માટે જ લડવા તૈયાર થયા. એકવાર જોરજાતિભેદ પણ કહી શકાય.
જુલમથી જે લોકોને અન્ય ધર્મમાં વટલાવ્યા હતા ફક્ત એટલું જ નહિ, બીજી પણ એવી અનેક તેમના જ પુત્રોએ તેમણે અપનાવેલા ધર્મ માટે બાપબાબતો આર્યોએ અહીંથી લીધી કે જે પહેલાં દાદાના મૂળ ધમ ઓની વિરુદ્ધ થઈ લોહીની નદીઓ તેમના સમાજમાં પ્રચલિત નહોતી. શરૂ શરૂમાં વહાવી. ભાગ્યનો આ નિષ્ફર પરિહાસ ઇતિહાસની નવા સમાજમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે જોઈએ તેવો દુનિયામાં વારંવાર જોવાને મળતો જ રહે છે.
બુપ્રિમ, જૂન ૧૯ ]