________________
E
એમ માનવું, તથા ચિત્રા અને સ્વાતી એ બે નક્ષત્રને જે મધ્ય ભાગ છે, તેજ પૂવ દિશા સમજવી. એ રીતે પાંચ પ્રકારે પૂર્વ દિશા પતિએ ખતાવી છે, તે દિશા સાંધી ઘર તથા પ્રાસાદ અને નગર આંધવામાં આવે તે, આયુષ્ય અને ધનની વૃદ્ધિ થાય. પણ દિગમૂઢ અથવા દિશાના ભાગમાં ન રહેતાં વાંકુ ચુકું ઘર, પ્રાસાદ કે નગર રચાય તે આયુષ્ય અને ધનને! ક્ષચ થાય. ૧૨૮
નોંધ—ઉપરની આકૃતિમાં બતાવ્યા પ્રમાણે ધ્રુવ માઁટીમાં ધ્રુવાદિ લઇને એકદર “૮” તારાઓના મત્સ્ય થયેલ છે તેમાં નિશાની “ઘ” છે તે ધ્રુવને તારા છે અને “અ” તથા “ઇએ એ તારાએ ધ્રુવ રક્ષક છે, અને નિશાની “ઈ” વાળા તારાથી ધ્રુવ મત્સ્ય પુરા થાય છે. ધ્રુવ તથા મટી ઓળખવાને સપ્તર્ષિની જરૂર પડે છે, તે આકૃતિમાં અતાવ્યા છે તેના નામ નીચે પ્રમાણે છે.
નીશાની “ક”વાળા તારાનું નામ કૃતુ
લહે
પુલસ્ત્ય
અત્રી
""
""
22
""
""
1)
છે
અંગીરા
s
વસિષ્ટ
ચ
મિરચી
છે
""
આ રીતે અનુક્રમે સાત તારાઓ તેમાં નિશાની ક” ખ” વાળા કૃતુ અને પુલહુ એ એ તારાની સીધી લીટીમાં ધ્રુવ રહેલા છે. એ પ્રમાણે આકૃતિમાં સમ
તથા
.
ગ
""
""
""
""
""
"Aho Shrutgyanam"