________________
૩૪
કાટખુણુ ત્રિકામાં કાટખુણેા કરનારી કે માજીના વના સરવાળાનું વર્ગમુળ કાઢવાથી તેના કણ નીકળશે. જેમકે દા. ૧ એક કાટખુણ ત્રિકેાણની એક માજી ૧૨ ઈંચ અને બીજી બાજુ ૧૬ ઇંચ છે તેાકણ કેટલા ?
૧૨+૧૬ ૧૪૪+૨૫૬=૪૦૦=૨૦ ઈંચ કહ્યું”.
દા, ૨. કાટખુણા કરનારી મનુઆ ૧૨ અને ૫ ફૂટ હોય તા કણ કેટલા ?
२ २
૧૨+૫=૧૪૪+૨૫= ૧૬૯–૧૩ ફૂટ આવે.
કેટલાક સ્થળે ક્ષેત્રફળ એવી રીતે કરે છે કે, આગલા પરશાળના ભાગ અને ચાકને ભાગ મુકી દઈ ફક્ત એરડાનું ક્ષેત્ર ફળ ગણે છે. આવી રીતે કરેલા ઘરાને ચેાકમાં નેવા પડે તે ખાદ્ય નથી. તે ક્ષેત્રફળની બહાર પડયા ગણાય,
૨૪૯
આકાશ.
स्तंभ कुपादि सामिप्ये गृही दुःख मवाप्नु यात् । तदोष विनिवृत्यर्थ यत्नवान पुरुषोभवेत् ।। २७० ॥
અ—જે ઘરની સામે કુવા, દેવસ્થાન, થાંભલેા, ભીંત, ધારાવેધ (નેત્ર) આગળ ઉંચું ને પાછળ નીચુ અથવા કનિષ્ટ મુખ સામે આવે તે, તે ઘર ધણી દુઃખી. થાય છે; માટે તેના નિવારણ સારૂ યુક્તિ કરવી. ૨૭૦
"Aho Shrutgyanam"