________________
૧૬૨ ઓની તપાસ કરતાં અનુભવ મળવાથી આવી રીતે સીમેન્ટ સાધારણ પારખી જાણી શકાશે કે તે હલકી કે ઉંચી જાતને છે. સારા સીમેન્ટને બરાબર ઠરી જઈને સખત થતાં ૧૦ કલાકથી વધુ વખત લાગ જોઈએ નહિ.
ખેદ કામ–એક મજુર ૫૦ ઘનફૂટ આખા દિવસમાં નરમ માટી ખોદી શકે છે. અને સખત માટી ૩૦ ઘનફૂટ ખેદી શકે છે. 1 ઘનફૂટ–લંબાઈ, પહેરાઈ અને જાડાઈમાં ફૂટ હોય તે જવાબ ઘનફૂટ આવે. એકમાં ઇંચ હોય તો ગુણાકારને ૧૨ થી ભાગવાથી ઘનફૂટ આવે. એમાં ઈચિ હોય તો ગુણાકારને ૧૨ થી ભાગતાં પાકા ઇંચ અને પાકા ઈંચને ૧૨ થી ભાગતાં ઘનફૂટ આવે. ત્રણેમાં ઈચ હોય તે ગુણાકારને પહેલાં ૧૨ થી ભાગવાથી કાચા ઈંચ. કાચા ઈંચને ૧૨ થી ભાગવાથી પાકા ઇંચ પાકા ઇંચને ૧૨થી ભાગવાથી ઘનફૂટ આવે.
૧. દા. ૧-૦ x ૧–૦ x ૧૨-૦ = ૧૨-૦–૦-૦ઘનફૂટ બાર
૨. દા. ૨૦-૦ x ૧-૩ ૮૧–૦ = ૨૫–૦-૦–૦ ઘનફૂટ પચીસ
૩. દા. ૧-૬ ૪ ૦–૧૦ x ૨-૪ = ૨-૧૧-૦-૦ ઘનફૂટ બે પાકા અગીઆર ઈચ.
રનીંગફટ–એટલે ફક્ત લંબાઇનાજ ફુટ. જેમકે ૧૦ મભ દરેકની ૨૫ ફૂટની લંબાઈ હોય તો ૧૦ ૪ ર = ર૫૦ રનીંગફ્ટ.
"Aho Shrutgyanam