Bhavna Bhavnashini

Author(s): Kishor Mamaniya
Publisher: Kishor Mamaniya

Page 18

બા૨ ભાઈના ૧) અનિત્ય ભાવના
આ જગતનો પ્રત્યેક જીવ-અજીવ પદાર્થ પરિણમનશીલ છે, પરિવર્તનશીલ છે. મને જે કંઈ જણાઈ રહ્યું છે તે પરિણામ છે, પર્યાય છે, અવસ્થા છે. આ અવસ્થા અનિત્ય અને ક્ષણભંગુર છે. આ શરીરની જન્મ મરણરૂપ અવસ્થા, યુવાની –વૃધ્ધાવસ્થા, રોગી -નિરોગી અવસ્થા એ સર્વ અનિત્ય, ક્ષણભંગુર અને પરિવર્તનશીલ છે. તેવી જ રીતે કુટુંબ-પરિવાર, સાધનો, સામગ્રીઓ, સંયોગો બધું જ અનિત્ય છે, ક્ષણભંગુર છે, પરિવર્તનશીલ છે. આ શરીર નો વિયોગ પણ એક અનિવાર્ય તથ્ય છે. શરીર કે કોઈ પણ સંયોગ મારે માટે ઈષ્ટ પણ નથી અને અનિષ્ટ પણ નથી. અને એને જાળવી રાખવાનો મારો વિકલ્પ વ્યર્થ છે. આ પરિણામનશીલ જગત વચ્ચે હું પોતે એક ધ્રુવ, શાશ્વત, અપરિણામી શુધ્ધ જીવ દ્રવ્ય છું. ૨) અશરણ ભાવના
જગતના બધા જ પદાર્થો સ્વયમેવ સહજપણે સ્વતંત્ર પરિણમી રહ્યા છે. સ્વયં વિઘટન પામતાં સંજોગો અને પદાર્થો ની સુરક્ષા સંભવ નથી. તે જ પ્રમાણે આ શરીરનો વિયોગ, એટલે કે મરણ, અનિવાર્ય છે. આ જીવને મરણ સમયે પરિવારજન, વૈદ, ડૉક્ટર, દવા, તંત્ર, મંત્ર, દેવી-દેવતા કે અન્ય કોઈ સંયોગ શરણરૂપ નથી, બચાવી શકતા નથી. આવા વસ્તુસ્વરૂપ નો હું સ્વીકાર કરું છું. માટે જગતના કોઈ પણ જીવ-અજીવ પદાર્થ પ્રત્યે મને એકત્ત્વ, મમત્વ કે અપેક્ષાભાવ નથી. મારે માટે તો અક્ષય-અનંતનિરાકુળ સુખનો માર્ગ દેખાડનાર પંચપરમેષ્ઠિ ભગવંતો જ શરણરૂપ છે. અને પરમાર્થે તો મારો પોતાનો શુધ્ધ આત્મસ્વભાવ, એટલે કે સમ્યકદર્શનજ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ ધર્મ જ મારા માટે શરણભૂત છે. ૩) સંસાર ભાવના
હું – એક જીવદ્રવ્ય-અનાદિકાળથી ચારગતિ અને ચોર્યાશી લાખ યોનીઓમાં વિવિધ દેહ ધારણ કરી પરિભ્રમણ કરી રહ્યો છું. આ પરિભ્રમણ અને દરેક ભવમાં પ્રાપ્ત થતા સંજોગો એ સંસાર છે. આ સંસાર અસાર છે,
ભાવના ભવનાશીની
•.૧૬.