Atmanand Prakash Pustak 099 Ank 12

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

(શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૧૨, ૧૬ ઓક્ટોબર 2009 બેસતું વર્ષ : શ્રી ગૌતમસ્વામી કેવળજ્ઞાન દિન
રજૂઆત : દિવ્યકાંત સલોત કાતરક સુદિ એકમનો દિવસ વિક્રમ સંવત પ્રમાણે બેસતું વર્ષ ગણાય છે. આ મહાન પર્વની તમામ જાતિના લોકો આનંદભરી ઉજવણી કરે છે. આ જ દિવસે ચરમ તીર્થકર શ્રી મહાવીર પ્રભુના મુખ્ય શિષ્ય અનંતલબ્લિનિધાન શ્રી ગૌતમસ્વામીને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન થયું હતું, એટલે તે ગૌતમજ્ઞાનપ્રાપ્તિનો દિન ગણાય છે. તે દિવસે સર્વ ભાવિકો પ્રાતઃકાળમાં વહેલાં દેવદર્શન કરી, ઉપાશ્રયે જઈ, ગુરુમુખેથી મહામાંગલિક નવસ્મરણનું શ્રવણ કરે છે અને ત્યાર બાદ શ્રી ગૌતમસ્વામીના જીવનની રૂપરેખા આપતો ગૌતમસ્વામીનો રાસ’ અનન્ય ચિત્તે સાંભળે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામીને કેવલજ્ઞાન કેવી રીતે પ્રાપ્ત થયું? તે હકીકત જાણવા જેવી છે. તેમના હાથે અનેક મનુષ્યો દીક્ષિત થયા હતા અને કેવળજ્ઞાન પામ્યા હતા, પણ પોતે હજી સુધી કેવળજ્ઞાન પામ્યા ન હતા. દીવાળીના દિવસે શ્રી મહાવીર પ્રભુએ પોતાનું નિર્વાણ જાણીને જોયું કે ગૌતમનો મારા પર અનંત સ્નેહ છે અને તે જ તેને કેવળજ્ઞાની ઉત્પત્તિમાં અંતરાય કરે છે, તેથી તે સ્નેહને મારે છેદી નાખવો જોઈએ. પછી તેમણે શ્રી ગૌતમસ્વામીને કહ્યું : “હે ગૌતમ! અહીંથી નજીકનાં ગામમાં દેવશર્મા નામે બ્રાહ્મણ છે, તેને પ્રતિબોધ કરવા માટે તમે ત્યાં જાઓ.” તે સાંભળી જેવી આપની આજ્ઞા' એમ કહી શ્રી ગૌતમસ્વામી વીર પ્રભુને નમી તરત જ ત્યાં ગયા અને દેવશર્મા બ્રાહ્મણને પ્રતિબોધ પમાડ્યો. ત્યાંથી પાછાં ફરતાં માર્ગમાં દેવતાઓની વાર્તાથી પ્રભુના નિર્વાણના સમાચાર સાંભળ્યા. તે પરથી મનમાં વિચારવા લાગ્યા કે “એક દિવસમાં નિર્વાણ હતું, તે છતાં અરે પ્રભો! મને શા માટે દૂર મોકલ્યો? અરે જગત્પતિ! મેં આટલા કાળ સુધી તમારી સેવા કરી પણ અંતકાળે મને તમારા દર્શન થયાં નહિ, તેથી હું સર્વથા અધન્ય છું. તે વખતે જે આપની સેવામાં હાજર હતા, તેમને ધન્ય છે. અરે ગૌતમ! તું ખરેખર વજમય છે, અથવા તો તેથી પણ અધિક કઠીન છે કે જેથી પ્રભુનું નિર્વાણ સાંભળીને પણ તારાં હૃદયના સેંકડો કકડા થઈ જતા નથી! અથવા હે પ્રભો! અત્યાર સુધી હું ભ્રાંત થઈ ગયો કે જેથી નિરાગી અને નિર્મમ એવા આપનામાં મેં રાગ અને મમતા રાખ્યાં. તે રાગ-દ્વેષ સંસારના હેતુ છે, તેનો ત્યાગ કરવા માટે જ તમે મારો ત્યાગ કર્યો હશે, માટે હવે મમતા રાખવાથી સર્યું.” આ પ્રમાણે શુભધ્યાનપરાયણ થતાં શ્રી ગૌતમસ્વામી ક્ષપકશ્રેણીને પ્રાપ્ત થયા અને તેથી તત્કાળ ઘાતિકર્મનો ક્ષય થતાં કેવળજ્ઞાન પામ્યા.” રાગદ્વેષનો ત્યાગ એ આ પર્વનો મુખ્ય સંદેશો છે.
[જૈન પર્વો પુસ્તકમાંથી સાભાર)